OLAĞANÜSTÜ AFRİKA DAİRELERİ VE HABRE DAVASI

Eski Çad devlet başkanı Hissein Habré’nin sığındığı Senegal’de yargılanması büyük hukuksal tartışmalara neden olmuştur. Senegal iç hukukunun böyle bir yargılamaya izin vermemesi üzerine, Senegal hükümeti Afrika Birliği ile işbirliği içerisinde eski devlet başkanını yargılamak için Olağanüstü Afrika Dairelerini kurmuştur. Böylece hem uluslararası hem bölgesel hem de ulusal yönü olan özel bir mahkeme kurulmuştur. Mahkemeyi kuran Statüde soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve işkence suçları tanımlanmıştır. Çalışmada da tanımlar, Türk Hukukundaki ve uluslararası hukuktaki tanımlarla karşılaştırılmıştır. Ayrıca Statüde ceza yargılamasına ilişkin de hükümler bulunmaktadır ve bunlar da incelenmiştir. Diğer yandan, Olağanüstü Afrika Daireleri, yalnızca hukuksal tartışmalar açısından değil, uluslararasılaşmış/karma bir bölgesel ceza mahkemesi olması nedeniyle de incelenmiştir. Çalışmada, hem Dairelerin oluşumu süreci hem Habré davası hukuksal açıdan ele alınmıştır. Son olarak Senegal hükümeti ile Afrika Birliği arasında imzalanan antlaşma ile kabul edilen Statü ve daha sonra savunma haklarının güçlendirilmesi için ek sözleşme ile kabul edilen ek hükümler, anlama kolaylığı için gayrı resmi olarak Türkçeye çevrilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Olağanüstü Afrika Daireleri, Habré davası, uluslararası suçlar, uluslararasılaşmış mahkemeler, uluslararasılaşmış mahkemeler

EXTRAORDINARY AFRICAN CHAMBERS AND THE CASE OF HABRE

Trial of Hissen Habré, the former President of Chad, in Senegal where he took refuge, created deep legal discussions. As the Senegalese domestic law did not allow such a trial, the government of Senegal established the Extraordinary African Chambers in collaboration with the African Union in order to judge the former President. Thus, an international and regional and national tribunal has been constituted. The Statute establishing this tribunal defines genocide, crimes against humanity, war crimes and torture. In this study, these definitions are compared with Turkish Law and international law. Moreover the Statute has also articles concerning criminal procedural law which are likewise analyzed. On the other hand, the Extraordinary African Chambers are analyzed not only because of legal discussions but also because they are an example of internationalized / mixed regional criminal tribunal. This study deals with process of establishment of the Chambers and the Case of Habré from a legal point of view. Finally, the Statute approved by an agreement between the government of Senegal and the African Union and additional articles approved by an addendum in order to strengthen defense rights, are unofficially translated into Turkish to facilitate the understanding.

Keywords:

Extraordinary African Chambers, the Case of Habré, international crimes, internationalized tribunals, internationalized tribunals,

PDF

___

BRODY Reed: Bringing a Dictator to Justice: The Case of Hissène Habré, Journal of International Criminal Justice, V.13, Issue 2, 1 May 2015, s.212 https://doi.org/10.1093/jicj/mqv005 (Erişim:27.6.2018)
CASSESE Antonio / GAETA Paola / BAIG Laurel / FAN Mary / GOSNELL Christopher / WHITING Alex: Cassese’s International Criminal Law, 3rd Ed., Oxford, 2013
HOGESTOL Sofie A. E.: The Habré judgment at the Extraordinary African Chambers: A singular victory in the fight against impunity, in Nordic Journal of Human Rights, 34:3, 2016, s.148, www.tandfonline.com https://doi.org/10.1080/18918131.2016.1233374 (Erişim:28.6.2018)
ÖNOK R. Murat: Tarihi Perspektifiyle Uluslararası Ceza Divanı, Ankara, 2003
TEZCAN Durmuş / ERDEM Mustafa Ruhan / ÖNOK R. Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 13. Baskı, Ankara, 2016
TEZCAN Durmuş / ERDEM Mustafa Ruhan / ÖNOK R. Murat: Uluslararası Ceza Hukuku, 4.Baskı, Ankara, 2017
WERLE Gerhard – VORMBAUM Moritz (ed.): The African Criminal Court, Dordrecht, 2017
YENİSEY Feridun / NUHOĞLU Ayşe: Ceza Muhakemesi Hukuku, 5.Baskı, Ankara, 2017
The Columbia Encyclopedia, Columbia University Press 2017 (Erişim: 25.6.2018)
http://www.icj-cij.org/files/case-related/144/144-20120720-JUD-01-00-FR.pdf (Erişim: 28.6.2018)
http://www.courtecowas.org/site2012/pdf_files/decisions/judgements/2013/HISSEIN%20HABRE_c_REPUBLIC_OF_SENEGAL2013.pdf (Erişim: 6.7.2018)
http://forumchambresafricaines.org/wp-content/uploads/2015/08/Arre%CC%82t_inte%CC%81gral_AppelCAE.pdf (Erişim:4.7.2018)
https://www.fidh.org/fr (Erişim: 7.5.2018)
www.hrw.org (Erişim: 7.5.2018)