Mehmet HATİPOĞLU, Hasan Hüseyin BAYRAKLI

İZAHA DAVET VE İZAH ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLERİN DAVAYA KONU OLMASI

Vergi hukukunda ortaya çıkan uyuşmazlıkların nedenleri mükellefler ya da vergi idaresi olabilir. Uyuşmazlık kimden kaynaklanırsa kaynaklansın çözümün idari aşamada halledilmiş olması iki tarafın da menfaatine hizmet eder. Zira alacağına kısa sürede ulaşmak isteyen idareyle dostane çözüme yargısal aşamadaki belirsizlikten daha sıcak bakan mükellef için idari çözüm yolları önem arz etmektedir. Uyuşmazlıkların azaltılması, idarenin zamanını daha etkin ve verimli alanlara ayırabilmesi, demokrasi açısından mükelleflerin çözüm sürecine katılımlarının artırılması ve vergiye gönüllü uyuma katkı sağlaması amaçlarını ihtiva eden izaha davet kurumu da bu yollardan bir tanesidir. Çalışmamızda taraflar arasında idari bir çözüm bulunmasına hizmet eden bu müessesenin özellikleri üzerinde durulacaktır. İzaha davet, daha vergi incelemesi başlamamış, ihbarda bulunulmamış veya takdir komisyonuna sevk olunmamış; ancak yetkili merciler tarafından vergi zıyaına delalet eden hususların tespiti halinde mükelleflerin durumlarını izah etmesi için çağrılmasını ifade eder. Bu çağrı sonrası yapılan izahın idarece reddi, idari işlem niteliğinde olduğundan vergi davasına konu olabilmektedir. Nitel bir çalışma olarak, henüz yargıya intikal etmiş kararlara da rastlanmadığı için yargılamaya ışık tutucu olması düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

İzaha davet, izahın reddi, idari işlem, vergi davası

INVITATION TO CLARIFY AND JUSTIFIABILITY OF ADMINISTRATIVE ACTS PURSUANT CLARFICATION

Causes of disputes in taxation law may be either taxpayers or tax office. Both sides wish to have the solution at administrative stage no matter who is the reason of conflict. Because, administrative solutions are significant for both tax Office which is in pursue of collecting debt and for taxpayer who is willing to have friendly solution instead of judicial uncertainty. Invitation to vıew institution whose aim is to decrease conflicts, allow administration use the time more efficiently and productively, increase the rate of taxpayers’ participation in solution process in terms of democracy and taxation in voluntary tax compliance is one of these ways. In the paper, the features of this institution which serves to find an administrative resolution among the parties are going to be emphasized. Invitation to view means that taxpayers are invited to explain the situations in which examination of tax has not started, the dispatch process has not been done to the discretion commission, denounce has not been made but they were found as tax loss doubt. The administrative rejection of the view made after this invitation may be subject to tax case as it is an administrative procedure. As a qualitative research, it is hoped to be enlightening paper for trial since there have not been decisions submitted to the court.

Keywords:

administrative act, Invitation to clarify, the rejection of the clarification, tax case,

PDF

___

6728 sayılı Kanun’un gerekçeli teklif metni: www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0728.pdf, (Erişim Tarihi (E.T.): 05.05.2018).
ALTUNOĞLU, Erol: “6718 Sayılı Kanun İle Yeniden Düzenlenen “İzaha Davet” Müessesesi”, Mali Çözüm Dergisi, (143), 2017, s.265-274.
ARSLAN, Cenk Murat: “Buyurun İzaha”, Vergi Dünyası Dergisi, 37(433), 2017, www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/7220, (E.T.: 05.05.2018).
BAŞARAN YAVAŞLAR, Funda: “İzaha Davet (–Saptanabilenler, Sorular, Sorunlar–)”, Vergi Dünyası Dergisi, 37(433), 2017, www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/7214, (E.T.: 05.05.2018)
BATUN, Mehmet: “15 Soruda İzaha Davet Müessesesi”, www.neksymm.com/15-soruda-izaha-davet-muessesesi_i324/, (E.T.: 05.05.2018).
BİYAN, Özgür: “İdari Aşamada Yeni Bir Çözüm Yolu: İzaha Davet”, Bilanço Dergisi, 19(162), 2016., s.46-49.
BİYAN, Özgür: “İzaha Davet Müessesesinin Detayları Belirlendi”, www.ozgurbiyan.com/2017/08/izaha-davet-muessesesinin-detaylari-belirlendi/#_ftn4, (E.T.: 05.05.2018).
BOZDOĞAN, Doğan-ÇATALOLUK, Cuma, ‘Vergi Usul Kanununda Yer Alan İzaha Davet Kurumunun Değerlendirilmesi ve Öneriler’, Journal of International Management, Educational and Economics Perspectives, 6(1),2018, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/485731, (E.T.: 05.09.2018)
CANDAN, Turgut: “Vergi Hukukunda Yeni Bir Müessese: İzaha Davet”, turgutcandan.com/2016/08/15/vergi-usul-hukukunda-yeni-bir-muessese-izaha-davet/, (E.T.: 10.09.2018).
ÇAKMAKCI, Ali: “Vergi İncelemesi – Takdire Sevk Öncesi Yeni Bir Model: İzaha Davet Müessesi”,taxauditingymm.com/img/dosyalar/938984izaha_davetin_muessesinin_ozel_hususlari_2_site_icin.pdf, (E.T.: 05.05.2018).
ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdarî Yargılama Hukuku, Güncellenmiş 9. Basım, Seçkin Yayınları, Ankara, 2017.
DOĞRUSÖZ, Bumin: “İzaha davet ve Olası Sorular”, Dünya gazetesi, 10.08.2017, https://www.dunya.com/kose-yazisi/izaha-davet-ve-olasi-sorular/376986, (E.T.: 07.05.2018).
ERDEM, Tahir: “Vergi Usul Kanununda Yeni Bir Kurum İzaha Davet", Vergi Sorunları Dergisi, (347), 2017, s 150-161.
GÖZLER, Kemal / KAPLAN, Gürsel: İdare Hukuku Dersleri, Güncellenmiş 20. Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa, 2018
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref / TAN, Turgut: İdare Hukuku, Cilt II, Güncelleştirilmiş 6. Basım, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013.
GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref: Yönetim Hukuku, Güncelleştirilmiş 24. Basım, Ankara, 2006.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı İzah Değerlendirme Komisyonları Çalışmalarına İlişkin Rehber, 15.03.2015.
KAYA, Cemil: ‘Türk İdare Hukukunda İcrai Olmayan İdari İşlemler’, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, IX(1,2), 2004, s. 253-284.
ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim, 2’nci Baskıdan tıpkı 3’ncü Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2017.
ÖZMEN, İbrahim: “Vergi Usul Kanunu’nda İzaha Davet: 370’inci Madde Mükelleflere Yeni Bir Fırsat mı?”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 26(1), 2018, s.63-85.
RENÇBER, Altan: “Vergi Hukukunda İzaha Davet Kurumu ve Kurumun Hukuki Değerlendirmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, (352), 2018, s 136-149.
SEVİĞ, Veysi: “Vergi Hukukunda İzaha Davet”, www.muhasebetr.com/ulusalbasin/haber_ oku.php?haber_id=23760, (E.T.: 05.05.2018).
ŞENSES, Nevzat: “İzaha Davet Müessesesi”, www.vmhk.org.tr/izaha-davet-muessesesi-0001, (E.T.: 06.05.2018).
ÜREL, Gürol: Vergi Usul Kanunu Uygulaması, Güncelleştirilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012.
YAŞAR, Mehmet: “Vergi Hukukunda Yeni Bir Müessese Olarak İzaha Davet”, Vergi Dünyası Dergisi, 36(429), 2017, www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/7140, (E.T.: 05.05.2018).
YILMAZ, Güneş/ BİYAN, Özgür: “Kanun Yapma Tekniği Açısından Vergi Kanunlarının Değerlendirilmesi”, Vergi Dünyası, 37(433), 2017, www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/7216, (E.T.: 05.05.2018).
YÜCE, Mehmet: Vergi Kaçakçılığı Suçu (Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme veya Kullanma Suçu) ve Yargılama Usulü”, Adalet Yayınevi, Ankara, 2018.