Erken Çocukluk Dönemi Öğretmen Adaylarının Çokkültürlü Eğitime Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı okul öncesi ve sınıf öğretmeni adaylarının çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarını çeşitli demografik değişkenler açısından betimlemektir. Bu çalışma nicel yöntemlerden ilişkisel tarama modelinde yürütülmüş bir araştırmanın parçası olup örneklemi kolay ulaşılabilir örneklemdir. İç Anadolu Bölgesi’nde bir devlet üniversitesinde 2015-2016 eğitim öğretim yılında okul öncesi ve sınıf öğretmenliğinde okuyan 550 öğretmen adayı çalışmaya katılmıştır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak “Öğretmen Adaylarına Yönelik Çokkültürlü Tutum Ölçeği” ve 22 soruluk Genel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veri analizi aşamasında geçerlik ve güvenirlik çalışmaları, normallik testleri, doğrulayıcı faktör analizi ve non-parametrik testlerden Kruskall Wallis, Mann Whitney U ve Spearman Korelasyon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda erken çocukluk dönemi öğretmen adaylarının çokkültürlü eğitime yönelik tutumlarının ortalamanın üzerinde olumlu olduğu görülmüştür. Öğretmen adaylarının bu tutumlarında, cinsiyetine göre, annelerinin eğitim durumuna göre, toplumsal cinsiyet ve çokkültürlü eğitim konularında çalışmalara katılım durumlarına göre, farklı kültürel deneyimlere sahip olma durumlarına göre ve herhangi bir farklılıklarından dolayı ayrımcılığa maruz kalma durumlarına göre anlamlı farklar vardır. Aynı zamanda öğretmen adaylarının ders dışında aktivite yapma sıklıkları ve farklı gruplardan arkadaşlara sahip olmaları ile çokkültürlü eğitime yönelik tutumları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki vardır..

Anahtar Kelimeler:

Öğretmen adayları, Erken çocukluk dönemi, Okul öncesi, Sınıf öğretmenliği, Çokkültürlü eğitime yönelik tutum

Examination of Early Childhood Teacher Candidates’ Attitudes Towards Multicultural Education

The aim of this research is to describe the attitudes of preschool and primary school teachers towards multicultural education based on various demographic variables. This study is part of a quantitative research that used the relational survey model. The convenience sampling was used and 550 teacher candidates in pre-school and primary school teacher education participated in this study from a public university in Central Anatolian Region during the 2015-2016 term. The research instrument consisted of "Multicultural Attitude Scale for Teacher Candidates" and a General Information Form which included of 22 demographic questions. The data analysis included the validity and reliability, and normality tests for the data collection tool Non-parametric tests including Kruskall Wallis, Mann Whitney U and Spearman correlation analyzes were performed with the collected data. As a result of the study, the attitudes towards multicultural education were found to be more positive than the average. Teacher candidates showed significant differences in their attitudes towards multicultural education based on their gender, mother's educational status, participation in gender or multicultural studies, having different cultural experiences and experiences of discrimination due to any differences. At the same time, a positive relationships were found between the frequency of teacher candidates' non-school activities, the presence of friends from different groups and their attitudes towards multicultural education.

Keywords:

Early childhood education, Preschool, Primary school, Teacher candidates, Attitudes toward multicultural education,

PDF

___

Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları: Sık kullanılan istatistiksel analizler ve açıklamalı SPSS çözümleri. İstanbul: İdeal Kültür ve Yayıncılık.
Balay, R. (2004). Küreselleşme bilgi toplumu ve eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
Başbay, A., Kağnıcı, D. Y., & Sarsar, F. (2013). Eğitim fakültelerinde görev yapmakta olan öğretim elemanlarının çokkültürlü yeterlik algılarının incelenmesi. Turkish Studies, 8(3), 47-60.
Bell, C. A., Horn, B. R., & Roxas, K. C. (2007). We know it's service, but what are they learning? Preservice teachers' understandings of diversity. Equity & Excellence in Education, 40(2), 123-133.
Bulut, C. ve Başbay, A. (2015). Öğretmenlerin çok kültürlü yeterlik algılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 957-978.
Büyüköztürk, Ş. ve Diğerleri (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınları.
Cırık, T. (2014). İlkokul öğretmenlerinin çok kültürlü yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Coşkun, M., K. (2012). Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime yönelik tutumları (ilahiyat-eğitim dkab karşılaştırması). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 33-44.
Çetin, İ. (2007). Çokkültürlülük ve kimlik bağlamında midyat ilçesi örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 2, 22-35.
Çoban, A. E., Karaman, N. G. ve Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 125-131.
Damgacı, F. ve Aydın, H. (2013a). Türkiye’deki eğitim fakültelerinde görev yapan akademisyenlerin çokkültürlü eğitime ilişkin görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 314-331
Damgacı, F. ve Aydın, H. (2013b). Akademisyenlerin çokkültürlü eğitime ilişkin tutumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 325-341.
Demircioğlu, E. ve Özdemir, M. (2014). Pedagojik formasyon öğrencilerinin çok kültürlü eğitime yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 15(1), 211-232.
DİE. (2002). Türkiye Özürlüler Araştırması. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası
Dillman, D. A. (2007). Mail and İnternet Surveys The Tailored Design Method. New Jersey: John Wiley and Sons.
Engin, G., & Genç, S. Z. (2015). Attitudes teacher candidates towards multicultural education (Canakkale Onsekiz Mart University Example). Route Educational and Social Science Journal, 2(2), 30-39.
Gorski, P. C., Davis, S. N., & Reiter, A. (2013). An examination of the (in) visibility of sexual orientation, heterosexism, homophobia, and other LGBTQ concerns in US multicultural teacher education coursework. Journal of LGBT Youth, 10(3), 224- 248.
Guo, K. (2015). Teacher knowledge, child interest and parent expectation: Factors influencing multicultural programs in an early childhood setting. Australasian Journal of Early Childhood, 40(1), 63-70.
Huang, H. J. (2002). Designing multicultural lesson plans. Multicultural Perspectives, 4(4), 17-23.
Karaçam, M.Ş. ve Koca, C. (2012). Beden eğitimi öğretmen adaylarının çokkültürlülük farkındalıkları. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 23(3), 89-103.
Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
KONDA (2011). Kürt meselesinde algı ve beklentiler. 2 Ocak 2016. http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2011_06_KONDA_Kitap_Basin_Bulteni.p df internet adresinden elde edildi.
McCray, R.C. ve Beachum, F. D. (2010). An analysıs of how the gender and race of school prıncıpals ınfluences theır perceptıons of multıcultural education. International Journal of Education Policy & Leadership, Volume 5, Number 4, 1-10.
Neuharth-Pritchett, S., Reiff, J.C. ve Pearson, C. A. (2001). Through the eyes of preservice teachers: Implications for the multicultural journey from teacher education. Journal of Research in Childhood Education, 15(2), 256-269.
Özdemir, M. ve Dil, K. (2013). Öğretmenlerin çokkültürlü eğitime yönelik tutumları: Çankırı ili örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(2), 215- 232.
Özdemir, S. M. (2011). Toplumsal değişme ve küreselleşme bağlamında eğitim ve eğitim programları: kavramsal bir çözümleme. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,12(1), 85-110.
Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to using SPSS for windows (version 12). New South Wales, Australia: Allen & Unwin.
Parekh, B. (2002). Çokkültürlülüğü yeniden düşünmek (Birinci Baskı). Ankara: Phonix Yayınevi.
Polat, S. (2012). Okul müdürlerinin çokkültürlülüğe ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 334-343.
Ruiz-Bernardo, P., Ferrández-Berrueco, R., & Sales-Ciges, M. A. (2012). Application of the CIPP model in the study of factors that promote intercultural sensitivity. relieve. 18(2). 1-14.
Seban, D., ve Uyanık, H. (2016). Türkiye’de Çokkültürlü Eğitim: 1-5. Sınıf Programlarında Yer Alan Kazanımların Analizi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(1), 01-18.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Using multivariate analysis. California State University Northridge: Harper Collins College Publishers. (2001).
Tarım, Ş. D. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının çokdilli eğitim üzerine görüşleri. Journal of Theory & Practice in Education (JTPE), 11(2). 589-609.
Tezcan, M. (2002). Küreselleşmenin eğitim boyutu. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6, 55-59.
Tortop, H. S. (2014). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli ve çok kültürlü eğitime ilişkin tutumları. Üstün Yetenekliler Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi (UYAD), 2(2). 16-26.
TÜİK. (5 Mart 2015). İstatistiklerle kadın, 2014. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni,20 Mayıs 2015, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18619. İnternet adresinden elde edilmiştir.
Uydaş, İ., ve Genç, S. Z. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel vatandaşlık bağlamında çokkültürlülük hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 415-429.
Ünlü, İ. Ve Örten H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi,21, 287-302.
Valentin, S. (2006). Addressing diversity in teacher education programs. Education,127(2), 196.
Watkins, M. (2011). Complexity reduction, regularities and rules: Grappling with cultural diversity in schooling. Continuum, 25(6), 841-856.
Yavuz, G. ve Anıl, D. (2010, Kasım). Öğretmen adayları için çok kültürlü eğitime yönelik tutum ölçeği: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. International Conference on New Trends in Education and Their Implications’da sunulan bildiri, Antalya, Türkiye.
Zozakiewicz, C., & Rodriguez, A. J. (2007). Using sociotransformative constructivism to create multicultural and gender-inclusive classrooms an intervention project for teacher professional development. Educational Policy,21(2), 397-425.