Serap SEVİMLİ ÇELİK, Kadriye AKDEMİR, Çağla BANKO, Merve GEMİCİ KOŞAR

Çocuk Oyun Alanlarının Risk İçeren Oyunları Desteklemesi Açısından İncelenmesi

Çocukların temel hakkı olan oyun, gelişimlerinin tamamıyla desteklendiği ve kişiliklerinin sergilendiği bir süreçtir. Oyunun oynandığı mekânlar da oyunla eş değer öneme sahiptir. Oyun ve oyun alanlarının risk içermesinin ve çocukları risk almaya teşvik etmesinin, çocuğun gelişimine pozitif yönde katkısı vardır. Bu çalışmada dış mekân oyun alanlarının risk içeren oyunlara imkân sağlaması durumunun incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak, Ankara ili Çankaya ilçesi belediyesine ait, rastgele seçilen 14 açık hava oyun alanı incelenmiştir. İnceleme sırasında ‘Oyun Derecelendirme Ölçeği’ ve yapılandırılmamış gözlem tekniği aracılığı ile veri toplanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, incelenen oyun alanlarının risk içeren oyunları destekler nitelikte olmadığı gözlenmiştir. Bu araştırma sonucunda; açık hava oyun alanlarının bakıma ve daha işlevsel olan, çocukların gelişimini daha çok destekleyen oyun donanımlarına ihtiyacı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

riskli oyun, dış mekân oyunları, çocuk gelişimi, oyun alanları

The Investigation of Outdoor Playgrounds in terms of Supporting Risky Play

While play is an important process supporting children’s all developmental areas, spaces where children play have also important contributions to their development in terms of supporting risky play opportunities. In the current study, fourteen outdoor playgrounds in Cankaya, Ankara were investigated to find out the risky play opportunities they afford for children. The Playground Rating Scale and Sandseter’s Risk Categories were used as data collection. The findings indicated that all of the playgrounds observed had very limited opportunities for risky play. The findings also indicated the need for maintenance of equipment in the playgrounds which seemed to be dangerous for children to play. Lastly, the selection of equipment in the playgrounds needs to be reconsidered to offer children more diverse play opportunities and support their development physically, intellectually, and socially.

Keywords:

risky play, outdoor play, child development, playgrounds,

PDF

___

Dewi, S. P. (2012). How does the playground role in realizing children-friendly-city? Procedia - Social and Behavioral Sciences, 38, 224–233. doi:10.1016/j.sbspro.2012.03.344
Dönmez, N. B. (1992). Üniversite Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü ve Kız Meslek Lisesi Öğrencileri için Oyun Kitabı, İzmir: Bayrak Matbaası.Frost, J. L. & Klein, B.L. (1979). Children’s Play and Playground. California University, Allyn and Bacon.
Frost, J. L., Wortham, S., & Reifel, S. (2001). Play and child development. Prentice-Hall, Inc., Upper Saddle River, New Jersey.
Gill, T. (2007). No fear: Growing up in a risk averse society. UK: Calouste Gulbenkian Foundation.
Greenfield, C. (2004). ‘Can run, play on bikes, jump the zoom slide, and play on the swings’: Exploring the value of outdoor play. Australian Journal of Early Childhood, 29(2), 15.
Güler, B. İ., & Demir, E. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Riskli Oyunlara Yönelik Görüş ve Algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 17(2), 97-116.
Johnson, J. E., Christie, J.F. & Wardle, F. (2005). Play, Development, and Early Education. Pearson: USA.
Jones, E. (2012). Giving ourselves permission to take risks. Exchange Magazine,34(4),46- 51.
Knight, S. (2012). Why adventure and why risk in the early years?.Child Links, 3, 15-18.
Korkmaz, E. (2009). Oyunu çocuk gelişimine etkisi ve çocuk oyun alanları tasarım kriterleri. [Çevrimiçi: http://www.planlama.org/new/makaleler/oyunun-cocuk- gelisimine-etkisi-ve-cocuk-oyun-alanlari-tasarim-kriterleri. Erişim tarihi:12.07.2016]
Alat, Z., Akgümüş, Ö. ve Cavalı, D. (2012). Okul öncesi eğitimde açık hava etkinliklerine yönelik öğretmen görüş ve uygulamaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 47-62.
Little, H., & Wyver, S. (2010). Individual differences in children’s risk perception and appraisals in outdoor play environments. International Journal of Early Years Education, 18(4), 297–313. doi:10.1080/09669760.2010.531600.
Little, H. (2017). Promoting risk-taking and physically challenging play in Australian early childhood settings in a changing regulatory environment. Journal of Early Childhood Research, 15(1), 83-98. doi: 10.1177/1476718X15579743.
Little, H., Wyver, S. ve Gibson, F. (2011). The influence of play context and adult attitudes on young children’s physical risk-taking during outdoor play. European Early Childhood Education Research Journal, 19(1), 113–131.
Malıyok, H. (2015). Safety and risk: benefits of outdoor play for child education. International Journal of Educational Researchers, 6(3), 50–62.
Manwaring, B. & Taylor, C. (2006) The Benefits of Play and Playwork, London, CYWU.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi (2. Baskı). ( S. Akbaba-Altun & A. Ersoy, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
Morrongiello, B.A. & Dawber, T. (2000). Mothers’ responses to sons and daughters engaging in injury- risk behaviors on a playground: Implications for sex differences in injury rates. Journal of Experimental Child Psychology, 76, 89-103.
Olgan, R. & Kahriman-Öztürk, D. (2011). An investigation in the playgrounds of public and private preschools. Education and Science, 36(161), 85-97.
Özgüner, H. &Şahin, C. (2009). Isparta kent merkezindeki çocuk oyun alanlarının mevcut durumu ve çocukların bu alanlara karşı davranış biçimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1, 129-143.
Play Safety Forum (2013). Managing Risk in Play Provision: Implementation guide (2.Baskı). England: Ball,D., Gill, T. & Spiegal, B.
Alqudah, Y. M. M. (2003). Çocuğun gelişiminde oyun alanlarının rolü, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Semineri, Ankara.
Ramazan, M.O. & Özdemir, A. A. (2015). Çocuk oyun alanlarının/ parklarının fiziksel özelliklerinin ve kullanıcılarının davranışlarının incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1558-1576
Sandseter, B. H. (2009). Risky play and risk management in Norwegian preschools: A qualitative observational study. Safety Science Monitor, 13(1), 1-12.
Schweizer, S. (2009). Under the Sky: Playing, Working and Enjoying Adventures in the Open Air. East Sussex:Sophia Books.
Singer, D. G., Singer, J. L., D’Agnostino, H., & DeLong, R. (2009). Children’s pastimes and play in sixteen nations: Is free-play declining? American Journal of Play, 1(3), 283–312.
Stephenson, A. (2003). Physical risk-taking: dangerous or endangered? Early Years, 23(1), 35–43.doi:10.1080/0957514032000045573
Susan, A. M. & Benedict, J.O. (1994). The effects of playground design on pretend play a divergent thinking. Environment & Behavior,26, 560-579.
Tranter, P. (2005, November). Strategies for building child friendly cities. Paper presented at the Creating Child Friendly Cities Conference, Melbourne. Erişim Tarihi Nisan, 2016, http://www.envict.org.au/file/Paul_Tranter.pdf
Ungar, M. (2010). Too safe schools, too safe families: Denying children the risk- taker’s advantage. Canadian Education Association, 48(1), 6-10.
Verenikina, I., Harris, P., & Lysaght, P. (2003). Child’s play: computer games, theories of play and children’s development (C. 34, ss. 99–106). Sunulan IFIB Working Group 3.5 Open Conference: Young Children and Learning Technologies, Australian Computer Society, Inc.
Wyver, S. R., & Spence, S. H. (1999). Play and divergent problem solving: Evidence supporting a reciprocal relationship. Early Education and Development, 10(4), 419-444.
Ayan,S. &Ulaş, M. (2015). The examination of playground equipments which are used in Turkey according to the models in the developing countries. Route Educational and Social Science Journal,2(3), 130-145.
Yörükoğlu, A. (2002). Çocuk Ruh Sağlığı, Çocuğun Kişilik Gelişimi Eğitimi ve Ruhsal Sorunları. 25. Basım, İstanbul: Özgür Yayın Dağıtım.
Ball, D. J. (2004). Policy issues and risk–benefit trade-offs of ‘safer surfacing’ for children’s playgrounds. Accident Analysis & Prevention, 36(4), 661–670. doi:10.1016/S0001- 4575(03)00088-5
Büyüköztürk,Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. &; Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (20. Baskı).Yenimahalle, Ankara:Vadi Grup.
Bourke, T. M., & Sargisson, R. J. (2014). A behavioral investigation of preference in a newly designed New Zealand playground. American Journal of Play, 6(3), 370.
Cevher-Kalburan, N. (2014). Erken Çocukluk Döneminde Riskli Oyun. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 943-960
Clements, R. (2004). An investigation of the status of outdoor play. Contemporary Issues in Early Childhood, 5(1), 68–80. doi:10.2304/ciec.2004.5.1.10
Dempsey, J. D., & Frost, J. L. (1993). Play environments in early childhood education. In B.Spodek (Ed.), Handbook of Research on The Education of Young Children (pp. 306- 321). New York: Macmillan.