Ömür SADİOĞLU, Merve TURAN, Nazife DİKMEN, Mehmet YILMAZ, Yasemin ÖZKAN

DEĞERLERİN ÖĞRETİMİNDE ÇİZGİ FİLMLER: RAFADAN TAYFA ÖRNEĞİ

Bu araştırmanın amacı Türkiye’nin ulusal kanalı olan TRT Çocuk’ ta çocukların yaş düzeylerine göre, belirli kazanım ve temalar çerçevesinde hazırlanarak yayınlanan çizgi filmlerden biri olan ve araştırmaya katılan öğrenciler tarafından en çok sevilen “Rafadan Tayfa” adlı çizgi filmde yer alan değerlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilkokul birinci ve ikinci sınıf öğrencisi olan 282 öğrenciye (144 kız, 138 erkek) TRT Çocuk kanalında 6-8 yaş aralığı için hazırlanmış olan Türk yapımı çizgi filmlerin adları yazılı olarak verilmiş ve en çok sevdikleri çizgi filmi işaretlemeleri istenmiştir. Tercihleri doğrultusunda ilk sırada belirlenen “Rafadan Tayfa” adlı çizgi filmin ilk 40 bölümü nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile Hayat Bilgisi Programı’nda yer alan değerler doğrultusunda incelenmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak incelenen bölümlerde en çok yer alan değerlerin sırasıyla “Yardımseverlik”, “Dayanışma” ve “Bilimsellik” olduğu, en az yer alan değerlerin ise “Dürüstlük”, “Misafirperverlik”, “Hoşgörü” “Estetik” ve “Vatanseverlik” olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Değerler eğitimi, Hayat Bilgisi, çizgi film

CARTOONS IN VALUES EDUCATION: EXAMPLE OF 'RAFADAN TAYFA'

The present study aimed to determine the values included in the cartoon called "Rafadan Tayfa", one of the cartoons prepared and broadcast on TRT Cocuk, the national channel of Turkey, within the framework of certain acquisitions and themes according to age levels of children and mostly loved by the students participating in the study. In the direction of this purpose, 282 primary first and second grade students (144 female, 138 male) were given the names of the Turkish-made cartoons prepared on TRT Cocuk channel for 6-8-yer-old children in written and asked to mark the cartoon which they liked most. The first 40 episodes of the cartoon named as "Rafadan Tayfa" determined as the most-liked according to the students' preferences tried to be examined via using the document analysis, one of the qualitative research methods, in the direction of the values included in the Social Studies Program. In conclusion, it was determined that the values mentioned most frequently in the investigated episodes were "Helpfulness", "Solidarity" and "Being Scientific" and the least frequently mentioned ones were "Honesty", "Hospitality", "Tolerance", "Aesthetics" and "Patriotism"

Keywords:

Value education, social science, cartoon,

PDF

___

Balat, G. U. & Dağal, A. B. (2006). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Cesur S. ve Paker O. (2007). Televizyon ve Çocuk: Çocukların TV Programlarına İlişkin Tercihleri Television and Children: Children’s Preferences of TV Programs and Genres. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi www.e-sosder.com ISSN:1304-0278 Kış -2007 C.6 S.19 (106-125)
EARGED (2008). Öğrencilerin televizyon izleme alışkanlıkları, MEB Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara
Erden, M. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Karacoşkun, M. D. (2002). Bireysel ve toplumsal çözülmede televizyon faktörü üzerine düşünceler. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6(1), 227-233.
Kuş, D. (2009). İlköğretim programlarının, örtük programın ve okul dışı etmenlerin değerleri kazandırma etkililiğinin 8. sınıf ilköğretim öğrencilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gazete, R. (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu. Kanun Numarası, 1739.
MEB, (2015). İlkokul hayat bilgisi dersi 1, 2 ve 3. sınıflar öğretim programı. http:// ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=244 adresinden 25.10.2015 tarihinde alınmıştır
Öçal, I. (1997). Televizyonda çocuk programları. Doktora tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özer, D., & Avcı, İ. B. (2015). Cartoons as Educational Tools and the Presentation of Cultural Differences Via Cartoons. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 418-423.
Postman, N. (1994). Televizyon: Öldüren Eğlence, Çev. Osman Akınhay, Ayrıntı Yay., İstanbul.
RTÜK (2006). İlköğretim çağındaki çocukların televizyon izleme alışkanlıkları kamuoyu araştırması. www.rtuk.org.tr, Erişim tarihi: 28.06.2016.
Sevim, Z.(2013). Çizgi filmlerin değerler eğitimi bakımından karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
Şirin, M.R.(1999). Televizyon, Çocuk ve Aile. İstanbul: İz Yayıncılık.
Tezcan, M. (1997) . Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Bilim Yayıncılık.
Thornberg, R. ve Oğuz, E. (2013). Moral and citizenship educational goals in values education: A cross-cultural study of Swedish and Turkish student teachers' preferences. Teaching and Teacher Education, 55(5), 110- 121.
Türkmen, N. (2012). Çizgi filmlerin kültür aktarımındaki rolü ve Pepee.Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36(2), 139-158.
Yazıcı, K. (2006). Değerler Eğitimi’ne Genel Bir Bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19 (19), 499.
http://www.trtcocuk.net.tr/rafadantayfa. Erişim tarihi: 07.08.2017.