Özne ve Öznellik İlişkisi Bağlamında Film Anlatısında Ses İnşası
Filmsel tasarım süreci, en temel katmanlar olarak görüntü ve ses üzerinden yapılandırılmakta ve bu iki temel öğe yoluyla sinemasal söylemin oluşmasına aracılık etmektedir. Bir sinema filminde öyküsel olan (diegetic) ve öyküsel olmayan (non-diegetic) sesler olarak iki farklı anlatısal işlev gören ses öğesi, gelişen anlatım tekniklerine bağlı olarak yeni işlevler üstlenmekte ve yeni kavramlara odaklanmaya imkân sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı filmsel anlatının tasarım sürecinde, ses inşasının önemini öznellik (subjectivity) kavramı üzerinden analiz etmektir. Sinema teorisyenleri tarafından sıkça tartışılmış bir kavram olan öznellik, çalışma içerisinde Edward Branigan’ın görüşlerinden yola çıkılarak, özne-öznellik ilişkisi bağlamında, karakter anlatısı olarak ele alınmıştır. Çalışma, örneklem olarak Nuri Bilge Ceylan’ın 2008 yılında yönettiği Üç Maymunisimli filmi ele almış ve filmdeki ses kullanımının karakter anlatısına olan etkisini analiz etmiştir. Sinemasal söylem araçlarının yapılandırılması doğrultusunda incelendiğinde, Üç Maymun filminde sesin; görüntünün bir parçası olmaktan öte, bir yandan kendi bütünlüğü içerisinde bağımsız bir söylem aracı olarak inşa edildiği, diğer yandan özne-öznellik ilişkisi bağlamında karakter anlatısını belirlemekte oldukça önemli bir işleve sahip olduğu görülmüştür.
The Use of Sound in Terms of The Relationship Between Subject-Subjectivity in Film Narrative
The film design process is essentially based on the layering of sound and image; through these two elements, the cinematic discourse is constructed. The element of sound takes on two narrative functions in a film: Diegetic and non-diegetic. In terms of developing narrative techniques, sound can also take on new roles and focus on new concepts. The aim of this study is to analyze the importance of the use of sound through its use in constructing subjectivity. The concept of subjectivity will be undertaken through its conceptualization by Edward Branigan and understood in terms of character narrative. The study will be examining the effect of the sound design on character narrative in Nuri Bilge Ceylan’s 2008 production Three Monkeys. Beyond complimenting the image, the sound use in Three Monkeys creates a discourse on its own in the film, while also playing an important role in defining the character narrative in terms of the relationship between subject-subjectivity.
___
- Akbal Süalp, Z.T, (2004). Zaman Mekan Kuram ve Sinema, İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Altman, R, (1992). Sound Theory Sound Practise, New York: Routledge.
- Bordwell, D. & Thompson, K., (2009). Film Sanatı (Çev. E. Yılmaz, E. S. Onat), Ankara: De Ki Basım Yayım.
- Branigan, E, (1984). Point of View in the Cinema- A Theory of Narration and Subjectivity in Classical Film, Berlin: Mouton Publishers.
- Bonitzer, P, (2007). Bakış ve Ses (Çev. İ. Yaşar), İstanbul: Metis Yayınları.
- Chion, M, (1987) Bir Senaryo Yazmak (Çev. N. T. Öztokat), İstanbul: Afa Yayınları.
- İnci, E, (2017). Sinemada Mekan ve Ses Tasarımı Bölüm 2: Reha Erdem Örneği.
- Cinerituel,https://www.cinerituel.com/reha-erdem-sinemasinda-ses-ve-mekan-tasarimi/ Erişim Tarihi: 11 Eylül 2020.
- Genç, S, (2009). “Üç Maymun’u Çekmek”, Yeni Film, 17, s.18-21.
- Kılıç, L, (1994).Görüntü Estetiği, İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık.
- Kırel, S, (2010). Kültürel Çalışmalar ve Sinema, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
- Lindgren, E, (1963). The Art of The Film, London: George Allen&Unwin Ltd.
- Monaco, J, (2010). Bir Film Nasıl Okunur? (Çev. E. Yılmaz), İstanbul: Oğlak Yayınları.Perihan Taş Öz
- Sözen, M, (2017). “Anlatımsal Bir Öge Olarak Sinemada Ses Efektleri: Tanımlamalar, Filmler, Çözümlemeler”, Akademik Bakış Dergisi, 61, s. 477-503.
- Sözen, M, (2015). “Sinemasal Anlatılarda Öznel Ses Tasarımı ve Örnek Filmler”, Asos Journal, 15, s. 1-20.
- Stam, R, (2014). Sinema Teorisine Giriş (Çev. S. Salman & Ç. Asatekin), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Tonks, F, (2006). Film Müziği (Çev. A. Sivas), İstanbul: Es Yayınları.
- Yücel, F, (2008). “Gerçek Sakladığımız Tarafta”, Altyazı, 77, s.22-30.
- Varis, Tapio, (1984). “International Flow of TV Programmes”, Journal of Communication, 34(1), s.143-152.
- Wellman, W, (2010). Senaryo Yazarının Yol Haritası (Çev. E. Arıduru), İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
- Zizek, S, (2004). Yamuk Bakmak (Çev. T. Birkan), İstanbul: Metis Yayınları.
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1983
- Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Özne ve Öznellik İlişkisi Bağlamında Film Anlatısında Ses İnşası
Kim Ki-Duk’un “Acı” Filminin Göstergebilimsel Çözümlemesi
Virtüel Mekânda Benlik Sunumunun Dönüşümü: Instagram’da Yaratılmış Gerçeklikler
Online Sağlık Bilgisi Arama Davranışında Sorunlar, Tutum veGüvenilirlik Değişkenlerinin İncelenmesi