Özgür Erkut ŞAHİN, Ahmet YÜCEL

2913

Online Sağlık Bilgisi Arama Davranışında Sorunlar, Tutum veGüvenilirlik Değişkenlerinin İncelenmesi

Sosyal ağların dijital teknolojilerle bütünleşmesiyle birlikte kullanıcıların enformasyona erişmeTeknolojideki ve internetteki hızlı gelişmeler insanların interneti kullanma yöntemlerini de değiştirmiştir. İnternetin ücretsiz bilgiye ulaşmada rahatlık ve kolaylık sağlamasından dolayı sağlık alanında da bilgi kaynağı olarak kullanımı artmıştır. Sağlık gibi hassas konularda güncel ve güvenilir bilgiye olan talebin artmasıyla bilginin güvenilirliği insanlar tarafından sorgulanmaya başlamıştır. Bu çalışmanın amacı, insanların riskli davaranışlarla ilgili medikal ve sağlık bilgisi arama davranışını incelemektir. Bu bağlamda, internetten medikal ve sağlık bilgisi aranırken yaşanılan sorunların arama davranışı ve bulunan bilginin güvenilirliğini ne ölçüde etkilediği aracı değişken modeli çerçevesinde incelenmiştir. Bu araştırma, İstanbul ilinde yaşayan 325 kişi ile yüz yüze ve online olarak Online Sağlık Bilgisi Arama Davranışı anketi kullanılarak yapılmıştır. Toplanan veri, aracı değişken analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda, “sorun” ve “tutum” bağımsız değişken, “güvenilirlik” ise bağımlı değişken olarak elde edilmiştir. Bağımsız değişkenlerin hem kendi aralarında hem de bağımlı değişkenle anlamlı bir ilişkileri olduğu ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda sorun değişkeninin güvenilirliği etkilediği ve tutum değişkeninin aracılık rolü oynadığı görülmüştür.

Examining Problems, Behaviour and Trustworthiness in Online Medical and Health Information Seeking Behaviour.

Rapid development of technology and internet has changed the way people use internet.The use of the Internet as a source of health information has increased due to the ease andconvenience of accessing free information. With the increasing demand for up-to-date andreliable information on sensitive issues such as health, the reliability of information has startedto be questioned by people.The purpose of this research was to determine people’s medical andhealth information seeking behavior. In this context, the extent to which the problems encounteredwhile searching for medical and health information on the internet affect the search behavior andthe reliability of the found information was examined with the mediation analysis model.Thisresearch was conducted with 325 participants living in Istanbul using Online Medical and HealthInformation Seeking Behaviour questionnaire. The data was collected via face to face and online.As a result, “problem” and “attitude” were found as independent variables, and “reliability”as dependent variables. This research revealed that, independent variables have significantrelationships with each other as well as with dependent variable. Further more, independentvariable “problems” have an impact on “credibility” and independent variable “attitude” hasmediating role in the model.
PDF

___

  • Ahluwalia, S., Murray, E., Stevenson, F., Kerr, C. ve Burns, J. (2010) .”A heartbeat moment’: qualitative study of GP views of patients bringing health information from the internet to a consultation”, The British journal of general practice : the journal of the Royal College of General Practitioners, 60, (571), s. 88–94.
  • Ahluwalia, S., Murray, E., Stevenson, F., Kerr, C. ve Burns, J. (2019). “Online Health Information Seeking andInformation Quality: A Preliminary Contemplation”, International Journal of Engineering and Advanced Technology, 9, (1), s. 321–326.
  • Tekin, A., Kaya, Er., Demirel, M. ve Yazıcı, S.Ö. (2013). “Güçlendirme Bağlamında İnternetin Hasta-Hekim İlişkilerine Etkisi”, Selçuk İletişim, 6, (1), s. 23–36.
  • Barron, M R & Kenny, D. A .(1986). “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, 51, (6), s. 1173–1182.
  • Boon-itt, S. (2019). “Quality of health websites and their influence on perceived usefulness, trust and intention to use: an analysis from Thailand”, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 8, (1), s. 4.
  • Bruce-Brand, R. A., Baker, J. F., Byrne, D. P., Hogan, N. A. ve McCarthy, T. (2013). “Assessment of the Quality and Content of Information on Anterior Cruciate Ligament Reconstruction on the Internet”, Arthroscopy: The Journal of Arthroscopic & Related Surgery, 29, (6), s. 1095–1100.
  • Chen, X., Hay, J. L., Waters, E. A., Kiviniemi, M. T., Biddle, C.,Schofield, E., Li, Y., Kaphingst, K. ve Orom, H. (2018). “Health Literacy and Use and Trust in Health Information”, Journal of health communication, 23, (8), s. 724–734.
  • Daşlı, Y., Gencer, T. Z. ve Biçer, E. B. (2019). “Sağlık İletişiminde Yeni Yaklaşımlar: Dijital Medya Kullanımı”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, s. 42–52.
  • Deng, Z., Liu, S. ve Hinz, O. (2015). “The health information seeking and usage behavior intention of Chinese consumers through mobile phones”, Information Technology & People, 28, (2), s. 405–423.
  • Dunn, T. J., Baguley, T. ve Brunsden, V. (2014). “From alpha to omega: a practical solution to the pervasive problem of internal consistency estimation”, British journal of psychology (London, England : 1953), 105, (3), s. 399–412.
  • Yılmaz, E. (2014). “Türkiye’de Hastaların İnternette Tıbbi Enformasyon Arama Davranışlarının Doktor-Hasta İletişimine Etkileri”, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, s. 93–108.
  • Esmaeilzadeh, S., Ashrafi-Rizi, H., Shahrzadi, L., Mostafavi, F. ve Seyedin, H. (2018). “A survey on adolescent health information seeking behavior related to high-risk behaviors in a selected educational district in Isfahan”, PloS one, 13, (11).
  • Ettel, G. (2012). “How Do Adolescents Access Health Information? And Do They Ask Their Physicians?”, permj, 16, (1).
  • Graffigna, G., Barello, S., Bonanomi, A. ve Riva, G. (2017). “Factors affecting patients’ online health information-seeking behaviours: The role of the Patient Health Engagement (PHE) Model”, Patient Education and Counseling, 100, (10), s. 1918–1927.
  • Hayes, A. F. ve Rockwood, N. J. (2017). “Regression-based statistical mediation and moderation analysis in clinical research: Observations, recommendations, and implementation”, Behaviour research and therapy, 98, s. 39–57.
  • James, L. R. ve Brett, J. M. (1984). “Mediators, moderators, and tests for mediation”, Journal of Applied Psychology, 69, (2), s. 307–321.
  • Jin, J., Yan, X., Li, Y. ve Li, Y. (2016) “How users adopt healthcare information: An empirical study of an online Q&A community”, International Journal of Medical Informatics, 86, , s. 91–103.
  • Landau, S. ve Everitt, B. (2004). A handbook of statistical analyses using SPSS. Boca Raton, Fla., London: Chapman & Hall/CRC.
  • Liang, H., Xue, Y. ve Chase, S. K. (2011). “Online health information seeking by people with physical disabilities due to neurological conditions”, International Journal of Medical Informatics, 80, (11), s. 745–753.
  • Mendes, Á., Abreu, L., Vilar-Correia, M. R. ve Borlido-Santos, J. (2017). “That Should Be Left to Doctors, That’s What They are There For!—Exploring the Reflexivity and Trust of Young Adults When Seeking Health Information”, Health communication, 32, (9), s. 1076–1081.
  • Neumark, Y., Lopez-Quintero, C., Feldman, B. S., Hirsch Allen, A. J. ve Shtarkshall, R. (2013). “Online Health Information Seeking Among Jewish and Arab Adolescents in Israel: Results From a National School Survey”, Journal of health communication, 18, (9), s. 1097–1115.
  • Noh, H.-I., Lee, J. M., Yun, Y. H., Park, S. Y., Bae, D.-S., Nam, J.-H., Park, C. T., Cho, C.-H., Kye, S. Y. ve Chang, Y. J. (2009). “Cervical cancer patient information-seeking behaviors, information needs, and information sources in South Korea”, Supportive care in cancer : official journal of the Multinational Association of Supportive Care in Cancer, 17, (10), s. 1277–1283.
  • Obasola, O. I. ve Agunbiade, O. M. (2016). “Online Health Information Seeking Pattern Among Undergraduates in a Nigerian University”, SAGE Open, 6, (1), s. 215824401663525.
  • Otwombe, K., Dietrich, J., Laher, F., Hornschuh, S., Nkala, B., Chimoyi, L., Kaida, A., Gray, G. E. ve Miller, C. L. (2015). “Health-seeking behaviours by gender among adolescents in Soweto, South Africa”, Global health action, 8, (1), s. 25670.
  • Özkan, Ö., Solak, M., Yılmaz, E. ve Özçelik, C. S. (2019). “Hastalarin ameliyat öncesi döneme yönelik bilgi edinmede interneti kullanma durumlarinin değerlendirilmesi”, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 22, (2), s. 105–113.
  • Prestin, A., Vieux, S. N. ve Chou, W.-Y. S. (2015). “Is Online Health Activity Alive and Well or Flatlining? Findings From 10 Years of the Health Information National Trends Survey”, Journal of health communication, 20, (7), s. 790–798.
  • Scantlebury, A., Booth, A. ve Hanley, B. (2017). “Experiences, practices and barriers to accessing health information: A qualitative study”, International Journal of Medical Informatics, 103, s. 103–108.
  • Simou, E. (2015). “Health information sources: trust and satisfaction”, International Journal of Healthcare, 2, (1), s. 38.
  • Tayhan, A. ve Özmen, D. (2019). “Erkeklerin prostat kanseri taraması konusundaki bilgi düzeyleri ve sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişki”, Cukurova Medical Journal, 44, s. 233–240.
  • United Nations Department of Economic and Social Affairs (2019) “Internetional Youth Day”.
  • Wang, M. P., Wang, X., Lam, T. H., Viswanath, K. ve Chan, S. S. (2013). “Health information seeking partially mediated the association between socioeconomic status and self-rated health among Hong Kong Chinese”, PloS one, 8, (12).
  • WMA (2020). WMA - The World Medical Association-Declaration of Helsinki, https://www.wma.net/what-we-do/medical-ethics/declaration-of-helsinki/. Erişim Tarihi: 24.12.2020.
  • World Stats (2020), https://www.internetworldstats.com/stats.htm. Erişim Tarihi: 24.05.2020.
  • Yeom, H.-E. ve Lee, J. (2020). “Gender Difference in the Relationship Among Family Function, Health Behavior, and Stress in Midlife”, International journal of aging & human development, 91, (4), s.476–500.
  • Yi, M. Y., Yoon, J. J., Davis, J. M. ve Lee, T. (2013). “Untangling the antecedents of initial trust in Web-based health information: The roles of argument quality, source expertise, and user perceptions of information quality and risk”, Decision Support Systems, 55, (1), s. 284–295.
  • Yilma, T. M., Inthiran, A. ve Reidpath, D. “College Students from Developing Countries: Where do they Get Health Information?”, s.4. DOI:http://dx.doi.org/10.1145/12345.6789.
  • Zhao, X., Lynch, J. G., Chen, Q. (2010). “Reconsidering Baron and Kenny: Myths and Truths about Mediation Analysis”. Journal of Consumer Research, 37,(2), s.197-206.
İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1983
  • Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Kim Ki-Duk’un “Acı” Filminin Göstergebilimsel Çözümlemesi

Fırat SAYICI

Virtüel Mekânda Benlik Sunumunun Dönüşümü: Instagram’da Yaratılmış Gerçeklikler

Gülşah SARI, Işıl TOMBUL

Özne ve Öznellik İlişkisi Bağlamında Film Anlatısında Ses İnşası

Perihan TAŞ ÖZ

Online Sağlık Bilgisi Arama Davranışında Sorunlar, Tutum veGüvenilirlik Değişkenlerinin İncelenmesi

Özgür Erkut ŞAHİN, Ahmet YÜCEL

“Gerçeğin” Peşinde: Dil, Kültür, Medya ve İnsan ÜzerindenGerçekliğin Sosyal İnşasına Dair Eleştirel Bir Değerlendirme

Ayşe Simin KARA