Kur’an Kursu Öğreticilerine Göre Okul Öncesi Dönemde Din Eğitimi: Muş İli Örneği

Milli Eğitim Bakanlığı ile Diyanet İşleri Başkanlığının ortaklaşa yaptıkları protokole bağlı olarak Kur’an kursu öğreticileri okul öncesi eğitim veren kurumlarda görevlendirilmektedir. Öğrencilerin din eğitimi ihtiyaçlarını karşılamak üzere yürütülen bu faaliyeti yeterince araştıran bir çalışmanın olmayışı bu araştırmanın gerekçesini oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitimde görevlendirilen Kur’an kursu öğreticilerinin gerçekleştirdikleri etkinliklerin mahiyetini ortaya koymaktır. Bu amaçla, Muş il merkezinde D grubu Kur’an kursu programı kapsamında okul öncesi eğitim kurumlarında görevlendirilen 12 Kur’an kursu öğreticisi ile mülakat yapılmıştır. Nitel araştırma deseninde hazırlanan çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış soruların olduğu görüşme formu aracılığı ile toplanmıştır. Forma nihai şekil verilmeden önce alan yazın incelenmiş ve verilen eğitim yerinde gözlemlenmiştir. Araştırma sonucunda, Kur’an kursu öğreticilerinin öğrencilerin gelişim özelliklerini bilme ve konuyu öğrencilerin seviyesine uyarlama konularında eksiklikleri olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra öğretim programında yer alan kazanımların bir kısmının öğrenci seviyesinin üzerinde olduğu ve daha çok Kur’an-i Kerim’in yüzünden okunmasına öncelik verildiği görülmüştür.

Pre-School Religious Education According to the Qur'an Course Teachers: The Muş Province Example

In accordance with the protocol jointly assigned by the Ministry of National Education and Presidency of Religious Affairs, the teachers of Qur'an courses are assigned to preschool education. The reason for this research is the lack of a detailed study on this activity carried out to meet students’ religious development needs. The aim of this study is to reveal the nature of the activities performed by those who were assigned in preschool education under the Ministry of National Education. For this purpose, interviews were held with 12teachers who were assigned to preschool education in Muş city center within the scope of D group Schedule of Qur'an Courses. The data of this study, which was prepared in a qualitative design, were collected through the interview form with semi-structured questions. Before putting the last touches on the form, literature was reviewed, and educational environment was observed. The main weak points of the teachers are not knowing the developmental characteristics of the students well and not being able to properly adapt a topic to their levels. It is also seen that some of the goals in the curriculum are above the students’ levels and that in education priority is given only to reading Qur'an.

___

  • Akto, Akif-Akto, Semra. “Okul Öncesi Değerler Eğitiminde Kullanılan Yön-tem ve Teknikler (Nitel Bir Araştırma)”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmanlar Der-gisi 9/2 (2017): 1074-1095.
  • Altaş, Nurullah - Arıcı, İsmail. “Din Eğitiminin Bilimselleşme Süreci”. Din Eğitimi. Ed. Mustafa Köylü- Nurullah Altaş. 40-65. İstanbul: Ensar Neşri-yat, 2014.
  • Aşıkoğlu, Nevzat. “Almanya’daki Türk Çocuklarının Okul Öncesi ve Temel Eğitim Problemleri Üzerine (Alan Araştırması)”. Ankara Üniversitesi İlahi-yat Fakültesi Dergisi 25 (1996): 321-354.
  • Ay, Mehmet Emin. “Okul Öncesi Dönemde Din Eğitimi”. Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu- II. 567-579. Ankara: DİB Yayınları. 2012.
  • Büyüköztürk, Şener- Çakmak Kılıç, Ebru- Akgün, Özcan Erkan- Karadeniz, Şirin- Demirel, Funda. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Aka-demi. 2011.
  • Cihandide, Zeynep Nezahat. Okulöncesi Din ve Ahlak Eğitimi. İstanbul: DEM Yayınları, 2014.
  • Dam, Hasan. “Çocukluk Dönemi Din Eğitimi”. Mustafa Köylü. Gelişimsel Basamaklara Göre Din Eğitimi. 51-96. Ankara: Nobel Yayınları, 2015.
  • Diyanet İşleri Başkanlığı. “Kur’an Kursları Öğretim Programı (4-6 Yaş)”. Eri-şim: 3 Mart 2018.https://egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr/sayfa/489.
  • Diyanet İşleri Başkanlığı. “2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılı Kur'an Kursları Uygulama Esasları”. Erişim: 4 Mart 2018. https://hukukmusavirligi. diya- net.gov.tr/Documents/20172018%20E%C4%9Fitim%20%C3%96%C4%9Fre- tim%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Kur'an%20Kurslar%C4%B1%20Uygulama%20Esaslar%C4%B1.pdf.
  • Doğan, Davut. “Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Öğretim Programı (Okul Öncesi Dönemi) Dini Bilgiler-1 Öğrenme Alanı Kazanımları Üzerine Değerlendirme”. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/24 (2014): 201-225.
  • Dönmez, Fatma. “Okul Öncesi Dönem Çocukların Dini Tasavvurlarına Din Eğitimi Açısından Bir Yaklaşım”. Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu- II. 523-541. Ankara: DİB Yayınları. 2013.
  • Gün, Ayşegül “Veli ve Öğretici Görüşleri Doğrultusunda 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursu Eğitimi: Samsun İli Örneği”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (2014): 33-66.
  • Oruç, Cemil. “Erken Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Teorileri Bağlamında Din Eğitimi”. Turkish Studies 8/8 (2013): 971-987.
  • Oruç, Cemil. “Okul Öncesi Dönemde Dini Duygunun Kökenleri ve Gelişi-mi”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10/3 (2010): 75 ‐96.
  • Öz, Ayhan. “Yaz Kur’an Kursu Öğreticilerinin Eğitim-öğretim Yeterlikleri: Bolu İli Örneği”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 21/1 (2017): 425- 464.
  • Öztürk, Naciye. “Okul Öncesi Dini Eğitim: “Kur’an Kursları Okul Öncesi Din Eğitimi Projesi” ve Öneriler. SETA. Erişim: 06 Ağustos 2018. https://www.setav.org/.
  • Karacoşkun, Mustafa Doğan. “Okul öncesi Çocuklarda Dua”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 9/1 (2005): 101-124.
  • Köylü, Mustafa- Oruç, Cemil. Çocukluk Dönemi Din Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları, 2017.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı (2013). Erişim: 1 Mart 2018. https://tegm.meb.gov.tr /dosya/okuloncesi/ooproram.pdf.
  • Milli Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim (2017). Erişim: 7 Mart 2018. http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=270.
  • Önder, Mustafa. “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Aile Eğitimi”. Cumhuri-yet İlahiyat Dergisi 15/1 (2017): 377-386.
  • Özeri, Zeynep Nezahat. “Okul Öncesi Çocuklarda Dinî ve Ahlâkî Değer Eği-timi”. Din ve Hayat İstanbul Müftülüğü Dergisi 1 (2009): 92-94.
  • Sağlam, İsmail. “Okul Öncesi Dönem ve Din Eğitimi”. Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu- II. 547-561. Ankara: DİB Yayınları, 2013.
  • Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (SAUSEM), “4-6 Yaş Grubu Çocuk Eğitimi ve Etkinlikleri Sertifika Prog-ramı”. Erişim: 27 Haziran 2018. http://www.sausem.sakarya.edu.tr.
  • Selçuk, Mualla. “Çocuk Eğitiminde Dini Motifler (Okul Öncesi Çağ)”. İslami Araştırmalar Dergisi 4/2 (1990): 105-117.
  • Şimşek, Eyup. “Çocukluk Dönemi Dini Gelişim Özellikleri ve Din Eğitimi”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 4/1 (2004): 207-220.
  • Tavukçuoğlu, Mustafa. “Okul Öncesi Çocuğun Eğitiminde Din Duygusu ve Din Eğitimi”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14 (2002): 51-6.
  • Tosun, Cemal - Çapcıoğlu, Fatma. “4-6 Yaş Kur’an Kursları Öğretim Prog-ramının Dini Gelişim Kuramları Çerçevesinde İncelenmesi”. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi 5 /5 ( 2015): 705-720.
  • Yorulmaz, Bilal. “Kur’an Kursu Öğreticileri İle Cami Görevlilerinin Okul Öncesi Ve İlköğretim 1. Kademe Öğrencilerine Ders Verme Durumlarına İlişkin Öz Algıları (İstanbul Örneği)”. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10/39 (2013): 149-162.
  • Yıldırım, Ali-Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları, 2008.
  • Walliman, Nicholas. Social Research Methods, London: Sage Publications, 2006.