İlahiyat Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin İlahiyat Fakültesi Programına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi

Türkiye’de yüksek din öğretimi kurumları üzerine, kendi kadim tarihî akışına eşlik eden çok sayıda akademik çalışmanın gerçekleştirilmiş olduğu bilinen bir vakıadır. Bu çalışmalarda yüksek din öğretimi kurumları; amaçları, programları, istihdam alanları ve sorunları başta olmak üzere akademisyenler tarafından farklı yönleriyle ele alınmıştır. Bu makalede, akademisyenlerin ortaya koyduğu görüşlerden farklı olarak, ilahiyat fakültesinin hedef kitlesi olan öğrencilerin fakülte programına ilişkin algılarını metaforlar yoluyla incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Trabzon Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde 2018-2019 akademik yılında 4. sınıfı tamamlama aşamasında bulunan 73 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan “İlahiyat Fakültesi Programına İlişkin Metaforik Algı Formu” kullanılmış, çözümlenmesinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Geçerli kabul edilen 65 formdaki metaforlar, ortak özellikleri bakımından yedi kategoride sınıflandırılmıştır. Yüzde ağırlığına göre katılımcıların en büyük oranının ilahiyat fakültesi programına ilişkin algılarının programın işlevselliği (%29,23) ile içerik ve kapsamının genişliği/derinliği (%23,08) yönünde olduğu tespit edilmiştir. Bulgular bölümünde, her kategori kapsamındaki algı, arka planındaki nedenlerle birlikte katılımcı ifadeleri eşliğinde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yüksek Din Öğretimi, Metafor, Din Eğitimi, İlahiyat Fakültesi Programı, İlahiyat Fakültesi Öğrencileri

An Examination of the Faculty of Theology Senior Students’ Perceptions about the Faculty of Theology Program through Metaphor Analysis

It is a known fact that numerous academic studies have been carried out on higher religious education institutions in Turkey for long years. In these studies, these institutions have been discussed from different aspects such objectives, programs, employment areas and basic problems. In this article, it is aimed to examine perceptions of the students about the faculty program through metaphors. The study group of the research consists of 73 senior students studying at the Faculty of Theology at Trabzon University in the academic year 2018-2019. Phenomenology, one of the qualitative research methods, was used in the study. For data collection “Metaphoric Perception Form for Faculty of Theology” prepared by the researcher was used and for data analysis, content analysis technique was used. Metaphors in 65 accepted forms are classified into seven categories in terms of their common characteristics. The highest percentage of the participants’ perceptions about Faculty of Theology Program was found to be the functionality (29.23%) of the program and the breadth/depth of the content and scope of the program (23.08%). In the findings title, perceptions in each category were examined with background reasons and participant statements.

Keywords:

Religious Education, Higher Religious Education, Program of Faculty of Theology, Students of Faculty of Theology, Metaphor,

PDF

___

Aşıkoğlu, Nevzat Yaşar. “Yüksek Öğretimde Din Eğitim ve Öğretimi”. Din Eğitimi El Kitabı. Ed. Recai Doğan - Remziye Ege. 231-247. 2. Baskı. Ankara: Grafiker Yayınları, 2013.
Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. 3. Baskı. İstanbul: DEM Yayınları, 2014.
Bal, Hüseyin. Nitel Araştırma Yöntemi. Isparta: Fakülte Kitabevi, 2013.
Bilgin, Nuri. Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnek Çalışmalar. 3. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2014.
Fırat, Erdoğan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problem Olarak Değerlendirdikleri Eğitimleriyle İlgili Konular”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6 (1989): 17-42.
Guba, Egon G. Toward a Methodology of Naturalistic Inquiry in Educational Evaluation. CSE Monography Series in Evaluation No. 8. Los Angeles: Center for the Study of Evaluation, University of California, Los Angeles, 1978.
Karadaş, Cağfer. “İlahiyat Fakülteleri Lisans Programları Üzerine Genel Değerlendirme ve Öneriler”. Bugünün İlahiyatı Nasıl Olmalıdır? – Sorunlar ve Çözümleri – Tartışmalı İlmi İhtisas Toplantısı (İstanbul, 1-4 Haziran 2014). Haz. Kolektif. 205-264. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2015.
Kılcan, Bahadır. “Eğitim Bilimlerinde Metaforların Veri Toplama Aracı Olarak Kullanılması, Örnek Bir Uygulama”. Metaforlar & Eğitimde Metaforik Çalışmalar İçin Bir Uygulama Rehberi. Ed. Bahadır Kılcan. 93-112. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2019.
Kirman, M. Ali - Demir, Rıdvan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği”. Antakiyat: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (2018): 1-21.
Koç, Ahmet. “İlâhiyat Fakültesi (İlâhiyat Lisans Programı) Öğrencilerinin Sorunları ve Beklentileri”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 25/2 (2003): 25-64.
Lakoff, George - Johnson, Mark. Metaforlar: Hayat, Anlam ve Dil. Çev. Gökhan Yavuz Demir. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2005.
Mehmedoğlu, Yurdagül. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Eğitim-Öğretim Beklentileri”. Gençlik Dönemi ve Eğitimi. Haz. İsmail Kurt. 121-150. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
Okumuş, Ejder. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri -Dicle Üniversitesi Örneği-“. Değerler Eğitimi Dergisi 5/13 (2007): 59-94.
Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi –Mukaddime Kitap. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2015.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi. “2019 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu”. Erişim: 5 Temmuz 2019. https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2019/YKS/kontkilavuz 20062019.pdf.
Parladır, Selahattin. “Öğrencilere Göre İlahiyat Fakültesi Eğitiminin Başarı Durumu”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11 (1998): 1-32.
Patton, Michael Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Çev. Ed. Mesut Bütün – Selçuk Beşir Demir. 3. Baskıdan çeviri. Ankara: Pegem Akademi, 2014.
Saban, Ahmet. “Okula İlişkin Metaforlar”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 55 (2008): 459-496.
Saban, Ahmet. “Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7/2 (2009): 281-326.
Toksarı, Ali. “İlahiyat Fakülteleri Eğitim-Öğretiminde Branşlaşma”. Yükseköğretimde Din Bilimleri Öğretimi Sempozyumu (Samsun, 21-23 Ekim 1987). Haz. Kolektif. 195-200. Samsun: Y.y., 1988.
Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
Yiğit, Ahmet. Öğrenci ve Öğretim Elemanlarının Görüşlerine Göre İlahiyat Lisans Programının Amaçlarının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, 2016.
Yükseköğretim Kurulu. “Lisans Atlası”. Erişim: 9 Temmuz 2019. https://yokatlas. yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=20041.