Ebû Dâvûd’un Sünen’indeki Yöntemini Ele Aldığı Mektubu: Metin ve Notlandırılmış Tercüme

Bu çalışma, Kütüb-i Sitte müelliflerinden Ebû Dâvûd’un (ö. 275/889), Sünen kitabını tanıtmak gayesiyle Mekkeliler’e yolladığı meşhur mektubunu ele almaktadır. Mektup, ihtiva ettiği bilgiler bakımından hadis tarihi ve usûlü açısından önem arz etmektedir. Ayrıca bir müellifin kendi eserini tanıtıp benzerleriyle karşılaştırması ve devrinde pek adet olmayan bir usûlü ortaya koyması bakımından da mühimdir. Küçük hacmine rağmen özelde Sünen’e genelde ise hadis usûlüne dair verdiği bilgilerle geçmişte de günümüzde de gündemde kalmayı başarmıştır. Özellikle son devirlerde tahkikli ve tahkiksiz birçok neşrinin yapılmış olması da bunu teyid etmektedir. Gerek asıl kaynaklardan gerekse bu neşirlerden hareketle, mektubun metninin ve bu metnin satır aralarındaki mesajlarının doğru anlaşılması mühimdir. Amacımız metnin aslına bağlı kalarak, gerekli görülen yerlerde verilen açıklamalarla mektubun daha iyi ve sağlıklı anlaşılmasına katkı sağlayacak şekilde tercümesini sunmaktır. Çalışma Sünen’e ve mektuba dair kısa bilgiler içeren Giriş kısmının ardından, Mektubun Aslı ve Mektubun Tercümesi diye iki ana başlık ve bir Sonuç’tan oluşmaktadır.

Abû Dâwûd’s Letter in which He Discussed His Method in as-Sunan: The Text and Translation with Notes

This study deals with the well-known letter of Abû Dâwûd (d. 275/889), who is one of Kutub al-Sittah’s authors, which he sent to the Meccans in order to introduce his as-Sunan book. The letter has importance in terms of hadith history and methodology regarding the information it contains. Despite its short volume, the letter has managed to remain on the agenda in the past and today, for the information it gives about in particular as-Sunan, and about the hadith methodology in general. The fact that many publications of the letter both with and without critical editions have been made especially in the recent periods confirms that. Moving both from the original sources and from the critical editions, it is significant to understand the text of the letter and the messages between the lines correctly. The aim of this study is to provide a translation of the text by remaining royal to the original text, in a way that will contribute to a better and more reasonable understanding of the letter with the explanations given where necessary. After the Introduction which gives short information about as-Sunan and the letter, the study consists of two main chapters which are called The Original Letter and The Translation of the Letter and Conclusion.

___

  • Ali, Ashraf Salâh. “Nazarât fî Risâlati Abî Dâwûd ilâ Ahli Makkah”. Dirâsât 554, (Shawwâl 1432/August 2011): 45-47. (https://www.ahlalhdeeth.com/vb/ showthread.php?t=262245).
  • Aydınlı, Abdullah. Hadis Istılahları Sözlüğü. 3rd edition. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Publications, 2009.
  • Bayhakî, Abû Bakr Ahmad b. al-Husain b. Ali. Maʿrifet as-sunan wa al-âsâr. Ed. Abdulmu’tî Amîn Qal’acî. Beirut: Dâru Qutaiba, 1991/1412.
  • Biqâ’î, Abû al-Hasan Burhânuddîn Ibrâhîm b. Omar b. Hasan ar-Rubât al-Hırbavî. an-Nukat al-wafiyya bimâ fî sharḥ al-Alfiyya. Ed. Mâhir Yâsîn al-Fahl. Riyâd: Maktabat ar-Rushd Nâshirûn, 1428/2007.
  • Çakan, İsmail Lütfi. Hadis Edebiyatı Çeşitleri-Özellikleri - Faydalanma Usulleri. 6th edition. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Publications, 2008.
  • Dinçoğlu, Mehmet. Ebû Dâvûd’un Sünen’i (Kaynakları ve Tasnif Metodu). Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Publications, 2012.
  • Abû Dâwûd, Sulaimân b. al-Ash’ath b. Ishâq al-Azdî as-Sijistânî. Risâlatu Abî Dâwûd ilâ Ahli Makkah fî vaṣfi Sunanih. Ed. Muhammad b. Lutfî as-Sabbâğ. 3rd edition. Beirut: al-Maktab al-Islâmî, 1405.
  • Abû Dâwûd, Sulaimân b. al-Ash’ath b. Ishâq al-Azdî as-Sijistânî. Kitâb as-Sunan Sunanu Abî Dâwûd. Ed. Muhammad Avvâma. 3rd edition. Jeddah: Dâr al-Yusr – Dâr al-Minhâc, 1431/2010.
  • Abû Dâwûd, Sulaimân b. al-Ash’ath b. Ishâq al-Azdî as-Sijistânî. Risâlat al-Imâm Abî Dâwûd as-Sijistânî ilâ Ahli Makkah fî vaṣfi Sunanih (Thalâthu rasâil fî ʿilmi muṣṭalaḥ al-ḥadîth içerisinde). Ed. Abdulfattâh Abû Ghudda. 3rd edition. Beirut: Maktab al-Matbûât al-Islâmiyya, 1435/2014.
  • Abû Dâwûd, Sulaimân b. al-Ash’ath b. Ishâq al-Azdî as-Sijistânî. Sunanu Abî Dâwûd. Ed. Shu’aib al-Arnaûd - Muhammad Kâmil Karaballî. 2nd edition. Damascus: Dâr ar-Risâlat al-Âlamiyya, 1437/2016.
  • Abû Dâwûd, Sulaimân b. al-Ash’ath b. Ishâq al-Azdî as-Sijistânî. al-Marâsîl. Ed. Shu’aib al-Arnaûd. Beirut: Muassasat ar-Risâla, 1408/1988.
  • Andûnîsî, Muhammad Sabrân Afandî. al-Matrûkûn wa al-majhûlûn wa marviyyâtuhum fî Sunani Abî Dâwûd. MA, Câmiatu Umm al-Qurâ, 1396/1976.
  • Farâhîdî, Abû Abdirrahmân al-Halîl b. Ahmad b. Amr b. Tamîm. Kitâb al-ʿAyn. Ed. Mahdî al-Mahzûmî - Ibrâhîm as-Sâmarrâî. Dâru wa Maktabat al-Hilâl, no date.
  • Hâkim Naysâbûrî, Abû Abdillâh Muhammad b. Abdillâh. Maʿrifatu ʿulûm al-ḥadîth wa kammiyyati ajnâsih. Ed. Ahmad b. Fâris as-Salûm. 2nd edition. Riyadh: Maktabat al-Ma’ârif, 1431/2010.
  • Hatîb Baghdâdî, Abû Bakr Ahmad b. Ali b. Sâbit. al-Câmiʿ li-aḫlâḳ ar-râvî wa âdâb as-sâmiʿ, Ed. Muhammad Acâc al-Hatîb. Beirut: Muassasat ar-Risâla, 1412/1991.
  • Hattâbî, Abû Sulaimân Hamd b. Muhammad b. Ibrâhîm b. al-Hattâb al-Bustî. Maʿâlim as-Sunan. Alappo: al-Matbaat al-Ilmiyya, 1351/1932.
  • Internet Archive. “Sharhu Risâlati Abî Dâwûd ilâ ahli Makkah fî vasfi Sunanih: Abdulkarîm al-Hudayr (PDF + MP3)”. Accessed: 25 July 2018. https:// archive.org/details/Risalat_Abi_Daoud.
  • Ibn Hajar, Shihâbuddîn Abû al-Fadl Ahmad b. Ali b. Muhammad al-Askalânî. at-Talkhîṣ al-ḥabîr fî taḫrîci aḥâdîthi’r-Râfiʿî al-kabîr. Ed. Abû Âsim Hasan b. Abbâs. Egypt: Muassasatu Qurtuba, 1416/1995.
  • Ibn Hajar, Shihâbuddîn Abû al-Fadl Ahmad b. Ali b. Muhammad al-Askalânî. an-Nukat ʿalâ Kitâbi Ibn aṣ-Ṣalâḥ. Ed. Rabî’ b. Hâdî Umair. 4th edition. Riyadh: Dâr ar-Râya, 1417.
  • Ibn Hajar, Shihâbuddîn Abû al-Fadl Ahmad b. Ali b. Muhammad al-Askalânî. Tahdhîb at-Tahdhîb. India: Matba’atu Dâirat al-Ma’ârif an- Nizâmiyya, 1326.
  • Ibn Khayr, Abû Bakr Muhammad al-Ishbîlî. Fihristu Ibn Khayr al-Ishbîlî. Ed. Muhammad Muâd Mansûr. Beirut: Dâr al-Kutub al-Ilmiyya, 1419/1998.
  • Ibn Kasîr, Abû al-Fidâ Ismâil b. Omar al-Qurashî ad-Dimashqî. al-Bidâya wa an-nihâya. Ed. Abdullâh b. Abdilmuhsin at-Turkî. Cairo: Dâru Hacr, 1424/2003.
  • Ibn Rajab, Abû al-Faraj Zaynuddîn Abdurrahmân b. Ahmad al-Baghdâdî ad-Dimashqî al-Hanbalî. Sharḥu ʿIlal at-Tirmidhî. Ed. Hammâm Abdurrahîm Sa’îd. Jordan: Maktabat al-Manâr, 1407/1987.
  • İmamoğlu, Lütfü. Ebû Dâvud ve Süneni. MA Thesis, Atatürk University, 2000.
  • al-Baghdâdî Ismâîl, b. Muhammad Amîn al-Bâbânî. Hadiyyat al-ʿârifîn asmâ al-muʾallifîn wa âsâr al-muṣannifîn. Beirut: Dâru Ihyâ at-Turâs al-Arabî, no date.
  • Kandemir, M. Yaşar. “Ebû Dâvûd es-Sicistânî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 10: 119-121. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Publications, 1994.
  • Kandemir, M. Yaşar. “Sünen”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 38: 141-142. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Publications, 2010.
  • Kattânî, Abû Abdillâh Muhammad b. Ca‘far b. Idrîs. Hadis Literatürü: er-Risâletü’l-müstaṭrafe li-beyâni meşhûri kütübi’s-sünneti’l-müşerrefe. Translated by. Yûsuf Özbek. İstanbul: İz Publications, 1994.
  • Qinnawcî, Abû al-Tayyib as-Sayyid Siddîk Hasan Khân. al-Ḥitta fî dhikr aṣ-ṣıḥâḥ as-sittah. Ed. Ali Hasan al-Halabî. Beirut: Dâr al-Cîl - Dâru Ammâr, 1405.
  • Klasik Metin Okumaları. “Risâlatu Abî Dâwûd ilâ Ahli Makkah fî Vasfi Sunanih (M. Fatih Kaya)”. Accessed: 25 July 2018. https://www.youtube.com/ playlist?list=PLDIKl5_ISIzrqovORuncOuq5JHhEUxuWR.
  • Kurt, Abdurrahman. Sahih-i Müslim Mukaddimesinin Hadis İlmi Açısından Değerlendirilmesi. MA Thesis, Kahramanmaraş Sütçü İmam University, 2013.
  • Madhalî, Muhammad Hâdî Ali. Mâ sakata ʿanhu Abî Dâwûd mimmâ fî isnâdih żaʿîf. MA Thesis, Câmiat al-Islâmiyya, 1414.
  • Mamdûh, Mahmûd Saîd. at-Taʿrîf bi -awhâmi man qassame as-Sunan ilâ ṣaḥîḥin wa żaʿîfin. 2nd edition. Dubai: Dâr al-Buhûs li ad-Dirâsât al-Islâmiyya wa Ihyâ at-Turâs, 1423/2002.
  • Mizzî, Camâluddîn Abû al-Haccâc Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf. Tahdhîb al-Kamâl fî asmâ ar-ricâl. Ed. Bashshâr Awwâd Ma’rûf. Beirut: Muassasat ar-Risâla, 1400/1980.
  • Mizzî, Camâluddîn Abû al-Haccâc Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf. Tuḥfat al-ashrâf bi-maʿrifat al-aṭrâf. Ed. Abdussamad Sharafuddîn. 2nd edition. Beirut: al-Maktab al-Islâmî - ad-Dâr al-Qayyima, 1403/1983.
  • Muhib li-Alî wa az-Zahrâ. “Sharhu Risâlati Abî Dâwûd li-ahli Makkah li ad-Duktûr Mahmûd Sa’îd Mamdûh ad-Dars al-Awwal Cuz’ 1”. Accessed: 25 July 2018. https://www.youtube.com/watch?v=bjw2l5X7dI0.
  • Multaqâ Ahl al-Hadîth. “Nazarât fî Risâlati Abî Dâwûd ilâ Ahli Makkah”. Erişim: 30 July 2018. https://www.ahlalhdeeth.com/vb/showthread.php?t =262245.
  • Nûristânî, Muhammad Muhammadî b. Muhammed Camîl. Risâlatu Abî Dâwûd ilâ ahli Makkah fî vaṣfi Sunanih (al-Madkhal ilâ Sunan al- Imâm Abî Dâwûd ile beraber). Kuwait: Maktab ash-Shuûn al-Fanniyya (Mashrû’u Qirâa wa Samâ’ al-Kutub as-Sab’a), 1429/2008.
  • Polat, Selahattin. Mürsel Hadisler ve Delil Olma Yönünden Değeri. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Publications, 1985.
  • Princeton University Library. “Risâlat Abî Dâwûd Sulaimân ibn al-Ashʻath al-Sijistânî”. Accessed: 30 July 2018. https://catalog.princeton.edu/ catalog/4803866.
  • Râmhurmuzî, Abû Muhammad Ibn Hallâd al-Hasan b. Abdirrahmân b. Hallâd. al-Muḥaddith al-fâṣil bayna ar-râvî wa al-wâʿî. Ed. Muhammad Muhibbuddîn Abû Zaid. Cairo: Dâr az-zahâir, 1437/2015.
  • Sahâranpûrî, Halîl Ahmad. Baẕl al-majhûd fî ḥalli Sunani Abî Dâwûd (with Muhammad Zakariyyâ al-Kandahlawî’s ta’lîks). Ed. Takiyyuddîn an-Nedwî. Beirut: Dâr al-Bashâir al-Islâmiyya, 1427/2006.
  • Shâfi’î, Abû Abdillâh Muhammad b. Idrîs b. Abbâs. ar-Risâla. Ed. Ahmad Shâkir. Egypt: Maktabat al-Halabî, 1358/1940.
  • Suyûtî, Calâluddîn Abû al-Fadl Abdurrahmân b. Abî Bakr. al-Baḥru’llaẕî zaḫar fî sharḥi Alfiyyat al-asar. Ed. Abû Anas Anîs b. Ahmad al- Andûnûsî. al-Mamlakat al-Arabiyya as-Suûdiyya: Maktabat al-Ghurabâ al-Asariyya, no date.
  • Yeniel, Necati - Kayapınar, Hüseyin. Sünen-i Ebû Dâvûd Terceme ve Şerhi. İstanbul: Şamil Publications, 1987.
  • Yücel, Ahmet. Hadis Usûlü. 2nd Ed. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Publications, 2008.
  • Zahabî, Abû Abdillâh Shamsuddîn Muhammad b. Ahmad b. Osmân at-Turkmânî. al-Kâshif fî maʿrifati man lahû rivâya fi’l-kutub as-sittah (with Burhânuddîn Abû al-Wafâ Ibrâhîm b. Muhammad Sibt Ibn al-Acamî al-Halabî’S Ḥâshiya). Ed. Muhammad Awwâma - Ahmad Muhammad Namir al-Hatîb. 2nd Ed. Jeddah: Dâr al-Yusr – Dâr al-Minhâc, 1430/2009.
  • Zahabî, Abû Abdillâh Shamsuddîn Muhammad b. Ahmad b. Osmân at-Turkmânî. Siyaru aʿlâm an-nubalâʾ. Ed. Shu’aib al-Arnaûd et al. 3rd Ed. Beirut: Muassasat ar-Risâla, 1405/1985.
  • Zarkashî, Abû Abdillâh Badruddîn Muhammad b. Bahâdir b. Abdillâh at-Turkî al-Misrî. an-Nukat ʿalâ Muḳaddimeti Ibn aṣ-Ṣalâḥ. Ed. Zaynulâbidîn b. Muhammad. Riyâd: Advâ as-Salaf, 1419/1998.