FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ YAKIN ÇEVRESİNDEKİ BİTKİLERİ TANIMA DÜZEYLERİ

Bu çalışma Fen Bilgisi programında öğrenim gören öğretmen adaylarının yakın çevrelerindeki bitkilerini tanıma düzeyleri ve biyolojik çeşitlilik hakkında farkındalıklarını belirlemek amacıyla yürütülmüştür.Nitel bulguları nicel bulgularla destekleyen, fen alanı araştırmalarda da sıkça kullanılan karma araştırma yöntemi ve iki değişken arasındaki farklılığa bakılan karşılaştırmalı durum çalışması seçilmiştir. Araştırma belli bir amaç doğrultusunda yürütüldüğü içi amaçlı örneklem yöntemiyle çevreyle ilgili ders alan ve almayan öğretmen adayları seçilmiştir. Araştırma çevreyle ilgili ders almayan 1. ve 2. Sınıf öğretmen adayları ve çevreyle ilgili ders alan 3. ve 4. Sınıf öğretmen adaylarıyla yürütülmüştür. Araştırmanın bulgularında kızlarla erkekler arasında anlamlı bir fark görüldüğü ve sınıf düzeyleri arttıkça yakın çevrelerindeki bitkileri ve önemini de kavradıkları tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının çevreyle ilgili bilgi edindikleri yer internet iken; sınıf düzeyi arttıkça diğer yayın ve yayım organlarına başvurdukları görülmektedir. Çevre bilimi, evrim gibi dersleri alan öğrencilerin biyoçeşitlilik hakkında daha diğer düzeylere göre daha bilinçli oldukları ve 4. Sınıfların staj yapmalarından dolayı kendilerini bir öğretmen gibi hissettikleri ve öğrencilerin düzeyine uygun projeler geliştirdikleri sonucu çıkmıştır. 4. Sınıf öğretmen adayları alt kademedeki öğretmen adaylarına kıyasla çevre farkındalığı yüksektir ama bütün öğretmen adayları biyolojik çeşitlilik kavramını tür çeşitliliğiyle karıştırmışlardır. Buda aldığı derslerin olumlu yönde etki ettiği ama yeterli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

___

  • Aydın, S. O., Şahin, S., & Korkmaz, T. (2013). İlköğretim Fen Bilgisi, Sınıf Ve Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çevresel Tutum Düzeylerinin Belirlenmesi Ve Karşılaştırılması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7(2), 248-267.
  • Aydoğdu, M. & Gezer, K., (2006). Çevre Bilimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çabuk, B., & Karacaoğlu, Ö. C., (2003). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarliliklarinin İncelenmesi. Ankara University, Journal Of Faculty Of Educational Sciences, 36 (1-2),189-198.
  • Çepel, N. (2008). Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
  • Çepni, S., (2014). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (7. Baskı).Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Deniş, H., & Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 20-26.
  • Dikmen, S., (1995). İlköğretim Kurumlarında Çevre İçin Eğitim, Çevre Eğitimi, Çevre İçin Eğitim Toplantısı. Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayını.
  • Eko-Okullar, (t.y.). Eko-Okullar, http://www.ekookullar.org.tr/, Erişim tarihi: 27.02.2017.
  • Keser, S. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye karşı tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Kışlalıoğlu, M. & Berkes, F. (1989). Çevre ve Ekoloji. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kıyıcı Balkan, F., Aydoğdu, M., Doğru, M., Aslan, O., & Özkaya, A. (2005). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Bakışı, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (s. 28-30), Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
  • Lindemann-Matthies, P. & Bose, E. (2008). How Many Species Are There? Public Understanding And Awareness Of Biodiversity İn Switzerland. Human Ecolog., 38, 731-742.
  • Marın,M. & Yıldırım,U., (2004). Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Basım.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, (2017). İlköğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (3-8. sınıf). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Oğuz, D., Çakcı, I. & Kavas, S., (2011). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Çevre Bilinci. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12, 34-39.
  • ÖYEGM (2008). Öğretmen Yetiştirme Ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Fen ve Teknoloji Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı http://otmg.meb.gov.tr/alanfen.html, Erişim tarihi: 02.07.2017.
  • Özer, U., (1993). Çevre Eğitimi, Yükseköğretimde Çevre İçin Eğitim. Uludağ Üniversitesi, Ankara: Türkiye Çevre Vakfı.
  • Soran, H., Morgil, F.İ., Yücel, S., Atav, E. & Işık, S. (2000). Biyoloji Öğrencilerinin Çevre Konularına Olan İlgilerinin Araştırılması ve Kimya Öğrencileri İle Karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 128-139.
  • Şama. E., (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2),99-110.
  • T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, (t.y.). Biyolojik Çeşitlilik Günü. http://bolge9.ormansu.gov.tr/9bolge/AnaSayfa/biyolojikcesitlilik/biyolojikcesitlilikgunu.aspx?sflang=tr , Erişim tarihi: 22.05.2017.
  • Teksöz, G., Şahin, E., & Ertepınar, H. (2010). “Çevre Okuryazarlığı, Öğretmen Adayları ve Sürdürülebilir Bir Gelecek”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 307-320.
  • Tunnıclıffe, S. D. & Reıss, M. J. (2000) “Building A Model: How Do Children See Plants”. Journal Of Biological Education, 34(4).172-177.
  • Uzun, N., Özsoy, S. & Keleş,Ö.,(2010). Öğretmen Adaylarının Biyolojik Çeşitlilik Kavramına Yönelik Görüşleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3 (1), 85-91.
  • Uzun, N., & Sağlam, N. (2007). Ortaöğretimde Çevre Eğitimi ve Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26, 176-187.
  • Uzun,A., Terzioğlu, S. & Uzun, S. P. (2012). Orman Ekosistemlerinde Biyolojik Çeşitliliğin Korunması ve İzlenmesi. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi Özel Sayısı, 126-135.
  • Ünal, S., & Dımışkı, E. (1999). Üniversite Öncesi Çevre Eğitimi ve Sorunları. T.C. Çevre Bakanlığı. Çevre ve İnsan Dergisi, 42-56.
  • Zeydanlı, U. & Tuğ, S., (2008). Biyolojik Çeşitlilik ve Orman Ekosistemlerindeki Önemi. Ankara : Orman ve Biyolojik Çeşitlilik, Doğa Koruma Merkezi.