Osmanlılar Dönemi Fıkıh - Tasavvuf İlişkisi: Fakılar ile Sofular Mücadelesinin Tarihi Serüveni

“Fıkıh - tasavvuf ilişkisi”, ilk bakışta, adı geçen iki disiplinin metot ve problemleri arasındaki bazı geçiş ve gerginlikleri hatıra getirmekle beraber, aslında bu geçiş ve gerginlikler, İslam düşüncesinin gelişimine büyük katkılar sağlayan “zâhir-bâtın” tartışmalarının en heyecanlı ve en verimli alanlarını meydana getirmiş ve böylece tefsir, hadis, kelam, fıkıh, fıkıh usulü, tasavvuf ve mezhepler tarihi gibi pek çok disiplinin yöntem ve içeriklerine etki etmiştir. Bu itibarla, Osmanlılar dönemindeki fıkıh - tasavvuf münâsebetlerini inceleyen çalışmalar, sadece adı geçen iki disiplinin, Osmanlılar dönemindeki tarihî süreçlerini ve birbiriyle olan ilişkilerini ortaya çıkarmakla kalmayacak, aynı zamanda uzun bir tarih ve geniş bir coğrafya içerisinde yaşanan bu dönemin bütünüyle dinî tarihinin anlaşılmasına da yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Osmanlı, Fıkıh, Tasavvuf, Fakı, Sofu

The Jurassic Period - The Sufi Relationship: The Historical Adventure of the Faith and the Sofular Struggle

In Fiqh - Sufism relation ”, at first glance, brings to mind some of the transitions and tensions between the methods and problems of these two disciplines, but these transitions and tensions, in fact, make the most exciting and most productive areas of the discussion of ve zahir-bâtın bakış, and thus have influenced the methods and contents of many disciplines such as tafsir, hadith, kalam, fiqh, fiqh style, Sufism and history of sects. In this respect, the studies examining the jurisprudence of fiqh - sufism during the Ottoman period will not only revea the historical processes and the interrelations of the two mentioned disciplines in the Ottoman period but will also help to understand the religious history of this period.

___

  • Ahmet Yaşar Ocak, “İslâm, Tasavvuf ve Tarikatlar (Sosyal Tarih Perspektifinden Bir Bakış)”, Türkiye Günlüğü, 45 (Ankara 1997).