Paris Barış Konferansı Sürecinde Ortadoğu’nun Paylaşımına Dair Faysal – İngiliz Görüşmeleri

Osmanlı Devleti’nin, Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılmasıyla birlikte Ortadoğu’da meydana gelen gelişmelerin bölgenin siyasi şekillenmesine olan katkısı büyük olmuştur. Bu çalışmada, Ortadoğu’nun şekillenmesine baş rol oynayan siyasi aktörlerin bu süre zarfındaki diplomatik ve siyasi mücadeleleri konu edilmiştir. Ayrıca Paris Barış Konferansı ve sonrasındaki siyasi görüşmeler neticesinde, Araplar açısından ortaya çıkan hayal kırıklığı ile başta Faysal olmak üzere Arap davasındaki etkili kişilerin Anadolu’da Mustafa Kemal liderliğinde filizlenmekte olan milli direnişle temas arama çalışmaları ve bu çalışmaların İngiliz ve Fransız yetkililer üzerindeki etkileri de irdelenmiştir.

The Meetings Between Faisal and Britain about The Sharing of Middle East During The Paris Peace Conference

The developments in the Middle East with the defeat of the Ottoman Empire during the First World War contributed to the political formation of the region. In this study, the diplomatic and political struggles of the political actors who played a leading role in shaping the Middle East were discussed. In addition, as a result of the Paris Peace Conference and the subsequent political negotiations, the search for contacts of the effective people in Arab case, especially Faisal with the national resistance that was under the leadership of Mustafa Kemal in Anatolia was examined and the effects of these works on the British and French authorities were discussed.

PDF

___

FO. 608/92. No: 1551, 1670, 1694, 1988, 2235, 2478, 2283, 5700, 6816, 10466, 13156, 14426, 15461, 18804, 18904.
İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi CTA Dergisi
DAVULCU, Mehmet, Faysal Döneminde Türkiye-Suriye İlişkileri (1918-1920), (Unpublished postdraduate thesis) Ankara Üniversitesi, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara, 2007, p. 82.
KILINÇKAYA, Mehmet Derviş, Arap Milliyetçiliği ve Milli Mücadele’de Türkiye-Suriye İlişkileri (30 Ekim 1918-21 Temmuz 1921), (Unpublished Doctoral Thesis), Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlke ve İnkılâpları Enstitüsü, Ankara, 1992, p. 121.
ABDULLAH (Kral), Biz Osmanlı’ya Neden İsyan Ettik, 9th Ed., Klasik Pbl., İstanbul, 2013.
ALLAWI, Alı. A., Irak Kralı I. Faysal, Transl. Hakan Abacı, Türkiye İş Bankası Pbl., İstanbul, 2016.
ANTONİUS, George, The Arap Awekening, Khayet’s College Book Cooperative, Beyrut, 1989.
BELL, Gertrude L., Mezopotamya’da 1915-1920 Sivil Yönetimi, Transl. Vedii İlmen, Yaba Pbl., 2004.
EVANS, Laurance, Türkiye’nin Parçalanması ve ABD Politikaları (1914-1924), Örgün Pbl., İstanbul, 2003.
GEORGE, David Lloyd, Memoirs Of The Peace Conferance, Cilt. II, Yale University Press, New Haven, 1939.
GRAİNGER, John D., Suriye için Savaş 1918-1920, Tarih Kuram Pbl., Transl. Dr. Özer Bostanoğlu, İstanbul, 2015, p. 280,
GÜZTOKLUSU, Murat, Özdemir Bey’in Filistin- Suriye Kuvva-i Milliyesi ve Elcezire Konfederasyonu, Bengi Pbl., İstanbul, 2010.
HAYDAR, Rüstem, Mudhakarrat Rüstem Haydar, ed. Nejat Fathi Safwat, Al Dar al- Arabiyalil Mawsou’at Beyrut, 1988.
HELMREICH, Paul C., Sevr Entrikaları, Büyük Güçler, Maşalar, Gizli Antlaşmalar ve Türkiye’nin Taksimi, Transl. Şerif Erol, Sabah Pbl., İstanbul, 1996.
KARAKAYA, Ali, Milli Mücadele’de Manda Sorunu ve Harbold ve King-Crane Heyetleri, Başkent Pbl., Ankara, 2001.
KOLOĞLU, Orhan, Lawrence Efsanesi, Yeditepe Pbl., İstanbul, 2016.
LANSİNG, Robert, The Big Four and Others Of The Peace Conferance, Hutchinton, Londra, 1922.
MACMILLIAN, Margaret, Paris 1919, (1919 Paris Barış Konferansı ve Dünyayı Değiştiren Altı Ayın Hikâyesi), Transl. Belkıs Dişbudak, ODTÜ Pbl., Ankara, 2004.
ÖKE, Mim Kemal, Siyonizm ve Filistin Sorunu (1880-1923), 2nd Ed., Kırmızıkedi Pbl., İstanbul, 2011.
UMAR, Ömer Osman, Osmanlı Yönetimi ve Fransız Manda İdaresi Altında Suriye (1908-1938), AAM, Ankara, 2004.
TOLON, Ahmet Hurşit, Birinci Dünya Savaşı Sırasında Taksim Antlaşmaları ve Sevr’e Giden Yol, AAM, Pbl., Ankara, 2006.
ALTUĞ, Seda, “Suriye Arap Milliyetçiliğinde Vatan ve Suriyelilik (1919-1939)”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No: 39, October 2008.
YILMAZ, Hadiye, “Mustafa Kemal-Emir Faysal Anlaşması ve Milli mücadele Döneminde Suriye ve Irak”, CTAD, year 10, Volume. 20, Fall 2014.