Osmanlıda 16. ve 17. Yüzyıllar Arasında Nafaka Uygulamaları ile Satın Alma Gücü Arasındaki İlişki

Nafaka ödemesi, bir ayrılık veya boşanmanın ardından eş veya eski bir eşe önceden belirlenmişperiyodik olarak verilen bir tutardır. Yani nafaka, destek veya bakım için ödeme yapmayükümlülüğüdür. Aynı zamanda nafaka ile satın alınacak mal miktarı, o zaman aralığının satın almagücü olarak düşünülebilir. Çalışmanın amacı, 16. ve 17. yüzyıllar arasında Osmanlıda nafakauygulamalarını ve döneme ait en düşük gelirin satın alma gücünü ortaya koymaktır. Çalışmasonrasında elde edilecek verilerin, Osmanlıda nafakanın satın alma gücünün ekonomik açıdandeğerlendirilmesine imkân yaratarak literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Correlation Between Alimony Implementations and Buying Power in the Ottoman Empire (16th and 17th Centuries)

An alimony payment is a periodic pre-determined sum awarded to a spouse or former spouse following a separation or divorce. In short, alimony is an obligation to make payments for support or maintenance. At the same time the amount of goods which are purchased with the alimony can be considered as the purchasing power of the alimony at that time it belongs to. The aim of the study is to reveal practices and purchasing power of alimony as the lowest income in the Ottoman in 16th and 17th centuries. The data that was obtained from this study can be thought to contribute significantly to the literature by making it possible to evaluate the purchasing power of the alimony on the Ottoman Empire in terms of economic

___

  • Bab Mahkemesi Şer’iyye Sicili (BŞS): 3, 46, 54.
  • Balat Mahkemesi Şer’iyye Sicili (BLTŞS): 2, 3.
  • Eyüp Mahkemesi Şer’iyye Sicili (EŞS): 74, 82, 90.
  • Galata Mahkemesi Şer’iyye Sicili (GŞS): 32, 90.
  • İstanbul Mahkemesi Şer’iyye Sicil (İŞS): 3, 12, 18, 74.
  • Rumeli Sadaret Mahkemesi Şer’iyye Sicil (RSŞS): 21, 56, 80.
  • Üsküdar Mahkemesi Şer’iyye Sicil (ÜŞS): 1, 2, 5, 9, 14, 17, 26, 51, 56, 84, 107, 108, 125, 138
  • ABAY BAKIRCAN, Sariye, İslam-Osmanlı Hukukunda Nafaka-İstanbul Bab Mahkemesi Örneği (1249-1253-1833-1837), (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2013.
  • ACAR, Halil İbrahim, “İddet”, TDVİA, C.21, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 2000, s.466-471.
  • AKÇA, Sümeyye, Üsküdar Kadılığı 23 nolu ve h. 968-970 tarihli sicilin diplomatik yönden incelenmesi: Metin ve inceleme, (Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2005.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmet, “Fürû”, TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C.13, İstanbul 1996, s. 249-250.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, C.1, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul 1990.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, C.3, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul 1991.
  • AKGÜNDÜZ, Ahmet, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, C.6, Fey Vakfı Yayınları, İstanbul 1993.
  • ARAS, Bahattin, Roma Hukukundan Günümüze Boşanma Davalarında Yargılama Usulü Ve Günümüz Aile Mahkemeleri, (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2006.
  • ATAR, Fahrettin, “Kadı”, TDVİA, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C.24, İstanbul 2001, s.66-69.
  • BUHARİ, Sahih-i Buhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, C.12, Çev: Ahmed Naim, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1980.
  • CİN, Halil - Ahmet Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, "Özel Hukuk", C.2, Osmanlı Araştırma Yayınları Vakfı, İstanbul 1996.
  • EBU DAVUD, Sünen-i Ebu Davud Terceme ve Şerhi, Çev: Necati Yeniel, Şamil Yayınları, İstanbul 1991.
  • ERBAY, Celal, “Nafaka”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (TDVİA), C.32, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2006, s.282-285.
  • GENÇ, Mehmet, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Yayınları, İstanbul 2007.
  • GIULAKHMEDOV, Intıgam, Hanefi Ve Caferi Mezheplerinde Kadınların Nafakası, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2015.
  • HARPER, Robert Francis, The Code of Hammurabi King of Babylon, The University of Chicago Press, London Luzac & Company, Chicago 1904.
  • HİN, Mustafa- Mustafa El-Buğa- Ali Eş-Şerbeci, Büyük Şafii Fıkhı, C.2/3, Çev: Ali Arslan, Arslan Yayınları, İstanbul 1994.
  • İMAM TİRMİZÎ, Sünen-i Tirmizî Tercemesi, Çev: Abdullah Parlıyan, Konya Kitapçılık, Konya 2007.
  • İNALCIK, Halil, Osmanlı ve Modern Türkiye -Araştırmalar-, Timaş Yayınları, İstanbul 2013.
  • İPŞİRLİ, Mehmet, "Osmanlı Devleti’nde Kazaskerlik (XVII. yüzyıla kadar)", Belleten, C.61, S.232, 1997, s.597-700.
  • KALLEK, Cengiz, “Kile”, TGVİA, C.25, Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık, Ankara 2002, s.568-571.
  • KARAMAN, Hayreddin, Anahatlarıyla İslam Hukuku (1. 2. 3. Ciltler Bir Arada), Ensar Neşriyat, İstanbul 2008.
  • KILIÇ, Yusuf, Eskiçağ Aile Hukuku, Çizgi Kitabevi, Konya 2014.
  • ORTAYLI, İlber, “Kadı (Osmanlı Devleti’nde Kadı)”, TDV İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C.24, İstanbul 2001, s.69-73.
  • PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri Sözlüğü, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yayınları, İstanbul 2004.
  • PAMUK, Şevket, İstanbul ve Diğer Kentlerde 500 yıllık Fiyatlar ve Ücretler 1469-1998, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara 2010.
  • PAMUK, Şevket, Osmanlı İmparatorluğu’nda Paranın Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul 1999.
  • SAMİ, Şemseddin, Kamus-i Türkî, Enderun Kitapevi, İstanbul 1989.
  • ŞAHİN, Hasan Ali - Hülya Kaya Hasdemir, “Eski Önasya Aile Hukukunda Nafaka, Tazminat ve Mal Paylaşımı”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.1, S.38, 2015, s.143-156.
  • TAŞKIN, Ünal, Osmanlı Devleti’nde Kullanılan Ölçü ve Tartı Birimleri, (Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Elazığ 2005.
  • TOSUN, Mebrure - Kadriye Yalvaç, Sümer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-Şaduqa Fermanı, TTK Basımevi, Ankara, 1975.
  • Türk Dil Kurumu. “Narh”, Erişim Tarihi 15 Eylül 2018, http://www.tdk.gov.tr/.
  • ÜNAL, Mehmet Ali, Osmanlı Müesseseleri Tarihi, Kalender Kitabevi, Isparta 1998.
  • YAĞCI GÜNEŞ, Zübeyde, Kölelerin Kaçmaya Çalıştıkları Mekân Üsküdar (XVI-XVIII.
  • Yüzyıllar), Uluslararası Üsküdar Sempozyumu VIII, İstanbul 2015.
  • ZUHAYLİ, Vehbe, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, Risale Yayınları, İstanbul 2006.