Osmanlı Dönemi’nden Günümüze Talas Amerikan Koleji Eğitim ve Konaklama Binalarının Dönüşüm Süreci

19. yüzyılda Anadolu’da Protestanlığın yayılması için faaliyet gösteren American Board misyonerleri,birçok şehirde kiliseler, okullar, hastaneler ve binalarda çalışanların veya öğrencilerin yaşaması içinkonutlar inşa etmişlerdir. Bu binalar, bulundukları bölgenin yerel yapım gelenekleri ile misyonerlerinkendi bilgileri ve teknolojilerini birarada kullandıkları, kullanımları esnasında geçirdikleridönüşümler ile farklı dönemlerin yansımalarını da sergileyen özel yapılardır. Kayseri-Talas AmerikanKoleji, Hastanesi ve Konaklama Binaları da bu dönemde American Board misyonerleri tarafındaninşa edilmiş ve bütünlüğünü koruyarak günümüze ulaşabilmiş nadir yapılardandır. Aynı bölgede ikiayrı kampüste planlanmış olan bu yapılar, eğitim, konaklama ve sağlık işlevleriyle 1889-1967 yıllarıarasında kullanılmış, 1967 yılında kolejin kapanmasının ardından 1972 yılına kadar sadece sağlıkhizmetleri devam etmiştir. Bu çalışma kapsamında, arşiv çalışmaları sonucu elde edilen bilgilerdeğerlendirilerek, Talas Amerikan Koleji Eğitim ve Konaklama Binalarının yapım süreçleri ve farklıdönemler içerisindeki işlevsel dönüşümleri ele alınmıştır.

The Transformation Process of Talas American College Education and Accommodation Buildings from Ottoman Period to Present

In the 19th century, the American Board missionaries, who were active in the spread of Protestantism in Anatolia, built churches, schools, hospitals and houses, that accommodate employees or students, in many cities. These buildings, where local construction traditions and missionaries' own knowledge and technologies are used together, are special buildings that show the reflections of different periods with the transformations during their use. Kayseri-Talas American College, Hospital and Accommodation Buildings were also built by American Board missionaries during this period. There are the rare buildings that have survived to the present day while maintaining its integrity. These buildings, which were planned on two separate campuses in the same region, were used between 1889 and 1967 for education, accommodation and health functions. After the closure of the college in 1967, only health care continued until 1972. Within the scope of this study, the information obtained from the archive studies were evaluated and the construction processes and functional transformations of Talas American College Education and Accommodation Buildings in different periods were discussed.

PDF

___

ALTINER, Ülkü, Talas Okulunun Tarihçesi, Talas Amerikan Koleji Mezunları Derneği Arşivi, Kayseri, 1950.
Annual Reports, 1874, Andover-Harvard Theologıcal Library Archives, Boston.
ALBOYACIYAN, Arşak, Badmootiun Hye Gesaria, Yayınevi bilinmiyor, Kahire, 1937
AÇIKGÖZ GÜNGÖR, Şeyda, Kayseri ve Çevresindeki 19. Yüzyıl Kiliseleri ve Korunmaları İçin Öneriler, (İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul, 2007
BÜYÜKMIHÇI, Gonca- Hale Kozlu- Hikmet Eldek, 2010, Yayımlanmamış Rölöve Çalışmaları, Erciyes Üniversitesi Rektörlüğü, Kayseri
BÜYÜKMIHÇI, Gonca- Hale Kozlu, 2013, Yayımlanmamış Rölöve Çalışmaları, Erciyes Üniversitesi Rektörlüğü, Kayseri
CÖMERT, Hüseyin, 19. Yüzyılda Talas, Mazaka Yayıncılık, Ankara, 2010
CÖMERT, Hüseyin, belge arşivi
DEMİR, Cenk, Kayseri, Nevşehir, Niğde Üçgeninde American Board’un Eğitim Faaliyetleri, (Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri 2008
Digital Records, Records of the American Board of Commissioners for Foreign Missions, affiliates, and successor organizations in Turkey and the Balkans, 1825-1999. American MResearch Institute in Turkey, United Church of Christ, SALT Research
DODD, William (a), Medical Missionary Work at Cesarea, (Records of the American Board of Commissioners for Foreign Missions, affiliates, and successor organizations in Turkey and the Balkans, 1825-1999. American Research Institute in Turkey, United Church of Christ, SALT Research, 1908)
DODD, William (b), Medical Missionary Work at Cesarea, Records of the American Board of Commissioners for Foreign Missions, affiliates, and successor organizations in Turkey and the Balkans, 1825-1999. American Research Institute in Turkey, United Church of Christ, SALT Research, 1932
ERAVŞAR, Osman, Seyahatnâmelerde Kayseri, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Kayseri, 2000
HOOVER, Alden R., Medical Missionary Work At Cesarea, Turkey, For Year Ending August 31., DLIR Archives, 1912.
KOZLU, H. Hale- Gonca Büyükmıhçı- Ayşegül Kılıç- Sevde Karahan, “Talas Amerikan Kız Okulu Binası Koruma Çalışmaları”, Restorasyon Konservasyon Çalışmaları Dergisi, S.21, 2018, s. 41-54
ÖZKAN, Salih, “Kayseri ve Yöresinde Azınlık ve Yabancı Okullar”, II. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri, 1998, s. 353-364
ÖZSOY, Hasan, Kayseri’deki Amerikan Misyoner Faaliyetleri ve Talas Amerikan Koleji, Talas Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri, 1996
PABCFM (Papers Of The American Board Of Comissioners For Foreign Missions), Unit:5, Item: ABC 16.9.3, Harvard University, Houghton Library Special Archives, Boston
STONE, Frank A., Academies For Anatolia, University Press of America, New York, 1984
STRONG, William E., The Story of The American Board -An Account of the First Hundred Years of the American Board of Commissioners for Missions, The Pilgrim Press, Boston, 1910
ŞAHİN Mehmet, Wilson Amos Farnsworth-Kapadokya’daki Amerikalı Misyonerlerin Bilinmeyen Tarihi-1853-1903, Y.K.Y Yayınları, İstanbul, 2018
ŞAŞMAZ, Musa, “Teğmen Ferdinand Bennet’in Kayseri Konsolosluğu 1880-1882”, III. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, KAYTAM Yayınları, Kayseri, 2000, s. 473-481
ŞENALP, Mustafa, fotoğraf arşivi
YÜCEL, İdris, Anadolu’daki Amerikan Hastaneleri ve Tıbbi Misyonerlik (1880-1930), (Hacettepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2011.