Osmanlı Ortaöğretim Kurumlarında Soruşturma Süreci (Örnek Bir Vaka Analizi)

Bu çalışmada, Sultan II. Abdülhamid Dönemi’nde açılmış olan Kütahya İdâdîsi öğretmenlerinin OkulMüdürü hakkındaki şikâyetleri üzerine başlatılmış bir soruşturma vakası incelenmiştir. Vaka ikihususta önemli veriler içermektedir. Bunlardan ilki, bir idâdî müdürü hakkında başlatılmış olansoruşturmanın nasıl yürütüldüğüdür. Diğeri, Sultan II. Abdülhamid Dönemi’nde ülke genelineyaygınlaştırılan idâdî mekteplerinde yaşanan problemlerdir. Çalışmada öncelikle, vaka detaylarıylaaktarılmıştır. Sonuç ve değerlendirme bölümünde ise bir okul müdürü hakkında başlatılmışsoruşturma sürecinin nasıl işlediği ve sonuçlandırıldığı, ülke geneline yaygınlaştırılmaya başlanmışidâdîlerde ne gibi problemlerin olduğu ele alınmıştır.

The Process of Investigation in Institutions of Secondary Education in Ottoman Empire (A Case Study)

In this study, a case of investigation that was started because of teachers’ complaints about school principal in High School (İdâdî) of Kütahya constituted by Sultan Abdülhamid II is analyzed. The case contains two particular data. The first of them is how an investigation about a school principal conducted. The other one is problems of high schools (idâdî) which was generalized throughout the country at the period of Sultan Abdülhamid II. In this study, primarily, details of the case referred. In result and discussion part contains how an investigation about a school principal processed and concluded, and which problems occurred in high schools generalized throughout the country.

PDF

___

Maârif Nezâreti Mektûbî Kâlemi (MF. MKT)
BOA, MF.MKT., 189/86.
BOA, MF.MKT., 251/27.
Hüdavendigâr Vilâyeti Salnâmesi, 21. defa, Bursa, 1312
Hüdavendigâr Vilâyeti Salnâmesi, 22. defa, Bursa, 1313
Hüdavendigâr Vilâyeti Salnâmesi, 23. defa, Bursa, 1314
AYAR, Mesut, “Kırklareli (Kırkkilise) Mekteb-i İdadisi”, History Studies, 2/3, 2010, 39-59.
GÜNDÜZ, Mustafa, “Son Dönem Osmanlı Eğitiminde Disiplin ve Cezalandırma (1847-1920), Doğu Batı, 13/53, 2010, 127-157.
FORTNA, Benjamin C., Mekteb-i Hümayûn (Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İslâm, Devlet ve Eğitim), Çeviren: Pelin Siral, İstanbul, 2005.
DEMİREL, Fatih, Mekteb-i İdâdî,, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, 2010.
DEMİREL, Fatih, “Osmanlı Eğitim Siteminin Modernleşmesi Sürecinde Hiyerarşi”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25/2, 2012, 507-530.
DEMİREL, Fatih, “Osmanlı Modern Eğitim Kurumlarında İşlenen Suçlar”, History Studies, 5/1, Ocak 2013, 101-112.
KAÇMAZ, Ekrem, Kütahya Lisesi ve Tarihi Gelişimi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2010.
KARABEKMEZ, Meryem, The Role of Provincial Directors od Education in The Formation of Modern Ottoman Schooling, 1881-1908, İstanbul Şehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2012.
KAYA DOĞANAY, Fatma, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Rüşdiye Mektepleri, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, 2011.
KÖLEMEN (Yüce), Serap, 19. Yüzyılın Sonu ve 20. Yüzyılın Başlarında Kütahya Sancağı’nda Eğitim, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon, 2007.
NURDOĞAN, Arzu M., Modernleşme Döneminde Osmanlı’da İlköğretim, İstanbul, 2016.
SOMEL, Selçuk Akşin, Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908) (İslamlaşma, Otokrasi ve Disiplin), Çeviren: Osman Yener, İstanbul, 2010.