II. Meşrutiyet Dönemi İzmir Mizah Dergilerinde İzmir BelediyeHizmetleri ve Sorunları

II. Meşrutiyet dönemi İzmir üzerine ülkemizde birçok çalışma bulunmaktadır. Bir kısmı genel olarak her yönüyle İzmir’i ele alırken, bir kısmı özel olarak İzmir’de salgın hastalıklar, doğal afetler ve eğitim-kültür-sanat konularını ele almıştır. Ayrıca o dönemdeki İzmir’in siyasi, sosyal, ekonomik tarihine yönelik çalışmalar da mevcuttur. Bunun yanı sıra İzmir’deki basınla ilgili çalışmalar da yer almakta ve hatta o dönemde İzmir’de çıkan mizah dergileri hakkında teknik bilgiler sunan veya bu dönemdeki Türk karikatürünü inceleyen bazı önemli çalışmalar da bulunmaktadır. Ancak bu çalışmalardan hiç birisi özelde İzmir mizah dergilerinde İzmir belediye hizmetleri ve sorunlarını incelemez.II. Meşrutiyet Dönemi’nde İzmir’de çıkan mizah dergilerinde, aydınlatma, ulaşım, temizlik, asayiş gibi önemli belediye hizmetleri ve belediye ile ilgili sorunlar da ele alınmıştır. Meşrutiyet Dönemi’nde İzmir’de yayımlanan mizah dergilerini esas alan bu çalışma, yukarıda bahsi geçen beledi sorunların söz konusu bu mizah dergilerine yansımasını analiz etmeyi ve değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Municipial Services and Problems in Izmir in the Years of Second Constitutional Era as Reflected in Comic Papers of Izmir

There have been many studies on Izmir during the Second Constitutional Era (1908-1918).While some of these studies deal with Izmir in general, some others specifically deal withepidemics, natural disasters, education, culture and arts in Izmir. Also there are some articlesand books on political, economic and social life in Izmir during the same period. Finally,there are some important works on press and publications in Izmir. However, despite their contribution to a better understanding of life in İzmir during the Second Constitutional Era,none of these studies specifically deal with municipial services and problems such aslighting, transportation, cleaning and security. Based on comic journals/papers published inIzmir, this article aims to demonstrate and analyze how comic journals of Izmir presentedthose issues mentioned above and what language they used while presenting them.

___

  • Edep Yahu, Sayı:3, 5 Şevval 1326-17 Teşrinievvel 1324 (31 Ekim 1908).
  • Edep Yahu, Sayı:10, 24 Zilkade 1326-5 Kanunuevvel 1324 (18 Aralık 1908).
  • Edep Yahu, Sayı:11, 3 Zilhicce 1326-14 Kanunuevvel 1324 (27 Aralık 1908).
  • Edep Yahu, Sayı:18, 22 Muharrem 1327-31 Kanunusani (13 Şubat 1909).
  • Edep Yahu, Sayı 21, 13 Safer 1327-21 Şubat 1324 (6 Mart 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:23, 27 Safer 1327-7 Mart 1325 (20 Mart 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:26, 19 Rebiyülevvel 1327-28 Mart 1325 (10 Nisan 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:41, 16 Recep 1327-21 Temmuz 1325 (3 Ağustos 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:42, 23 Recep 1327-28 Temmuz 1325 (10 Ağustos 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:44, 8 Şaban 1327-11 Ağustos 1325 (24 Ağustos 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:45, 15 Şaban 1327-18 Ağustos1325 (1 Eylül 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:52, 15 Şevval 1327-17 Teşrinievvel 1325 (30 Ekim 1909).
  • Edep Yahu, Sayı:56, 14 Zilkade 1327-14 Teşrinisani 1325 (27 Kasım 1909).
  • İbiş, Sayı:3, 9 Zilkade 1326-20 Teşrinisani 1324 (3 Aralık 1908).
  • İbiş, Sayı:4, 27 Teşrinisani 1324-16 Zilkade 1326 (10 Aralık 1908).
  • İbiş, Sayı:8, 23 Ramazan 1327-25 Eylül 1325 (8 Ekim 1908).
  • İbiş, Sayı:10, 6 Muharrem1326-10 Kanunusani 1324 (23 Ocak 1909).
  • İbiş, Sayı:11, 22 Kanunusani 1324-13 Muharrem 1327 (4 Şubat 1909).
  • İğne, Sayı:9, 26 Mart 1326-27 Rebiyülevvel 1328 (8 Nisan 1910).
  • Kukuruk, Sayı:2, 8 Şaban 1326-23Ağustos 1324 (5 Eylül 1908).
  • Tokmak, Sayı:15, 2 Temmuz 1326, 8 Recep 1328 (15 Temmuz 1910).
  • Zeybek, Sayı:1, 22 Teşrinisani 1334(22 Kasım 1918).
  • Zeybek, Sayı:4, 13 Kânunuevvel 1334 (13 Aralık 1918).
  • ARIKAN, Zeki, İzmir Basın Tarihi (1868-1938), Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir 2006.
  • BORA, Siren, “İzmir Bornova Yahudi Mezarlığı”, İzmir Araştırmaları Dergisi, (2), 2015, s. 39- 83.
  • ÇAĞIN, Şerife, “II. Meşrutiyet Döneminde İzmir’de Çıkmış Olan Mizah Gazeteleri-Edep Yahu“, TÜBAR, (XXVIII), 2010, s. 117-144.
  • ÇEVİKER, Turgut, Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü. Meşrutiyet Dönemi 1908-1918, Adam Yayınları, İstanbul 1988.
  • DEMİR, Tanju, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Deniz Posta Taşımacılığı ve Vapur Kumpanyaları”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, 17(17), 2005, s. 1-17.
  • DURGUN, Bülent, “Ülke savunmasında Deniz Yolu Ulaşımının Önemine Bir Örnek: Balkan Harbi’nde Osmanlı İmparatorluğu’nun Deniz Yolu Ulaştırması”, Güvenlik Stratejileri, 7(14), 2011, s. 143-167.
  • GÜRBOĞA, Nurşen, “Osmanlı Taşrasında Belediye İdaresi: Alanya Belediyesi(1914-1915)”, ÇTTAD, VII (16-17), 2008, s. 165-185.
  • HUYUGÜZEL, Faruk, 1928’e Kadar İzmir’de çıkmış Türkçe Kitap ve Süreli Yayınlar Kataloğu, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir 1996.
  • HAYTOĞLU, Ercan, “Aydın Kuva-yı Milliyesinde Efe ve Zeybekler”, BELGİ, I (1), 2011, s. 51-72.
  • KURT, Sadık, “İzmir Hamidiye Vapur Şirketi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 1(1), 1991, s. 71-106.
  • OLGUN, Said, “Mahmut Muhtar Paşa’nın Aydın Valiliği (1909-1910)”, Tarih Okulu Dergisi TOD, 8(XXI), 2015, s. 213-238.
  • ÖZCAN, Müesser-Rahime Aydın Er-Oğuz Polatel, “XX Yüzyıl Başlarında İzmit’te Salgın Hastalıklarla Mücadelede Aşı Çalışmaları,” Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, Kocaeli 2014, s. 955-969.
  • ÖZTÜRK, Selahattin-Abdurrahman M. Hacıismailoğlu-Muhammed Hızarcı, Hakkı Tarık Us Kütüphanesi Kataloğu: Süreli Yayınlar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Turizm Daire Başkanlığı Kültür Müdürlüğü, İstanbul 2006.
  • UYANIK, Ercan-Ali Özçelik, “Zeybek Kültüründe Yüze Çıkma ve Kır Serdarlığı”, Acta Turcica Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, (2), 2014, s. 1-26.