Mine EKİNCİ, Kübra GÜNGÖRMÜŞ, Mehtap DAŞ

İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlarının Belirlenmesi

Amaç: Bu çalışma İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin ruhsal hastalığa yö- nelik inançlarının belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Tanımlayıcı nitelik taşıyan bu araştırma, bir devlet üniversitesinin İlahiyat Fakültesinde öğrenim görmekte olan 370 öğrenciden örneklem seçimine gidilmeden, araştırmaya katılmak isteyen 214 öğ- renci ile yapıldı. Araştırmanın verileri Tanıtıcı Bilgi Formu ve Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği (RHİÖ) ile toplandı. Bulgular: Çalışmaya katılanların RHİÖden aldıkları toplam puan ortalaması 52.19±1.3 (0-105) bulundu. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş, cinsiyet ve sınıfl arı RHİÖ toplam ve alt boyut puan ortalamalarıyla karşılaştırıldığında yaş ve sınıf ile arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı; cinsiyet arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi. Sonuç: Öğrencilerin ruhsal hastalıklara yönelik olumlu tutumlarının olduğu, bireysel özelliklerinin ve görüşlerinin de ruhsal hastalıklara yönelik inançlarını etkilediği belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda geleceğin din görevlileri olacak öğrencilerin ruhsal hastalıklar hakkında bilgi düzeylerinin artırılması, olumlu tutum geliştirilmelerini sağlamak ve damgalamanın önlenmesi için eğitim programlarının dü- zenlenmesi önerilebilir.

The Determination of Beliefs toward Mental Illness in Faculty of Theology Students

Objective: This study was carried out to determine the beliefs of Faculty of Theology students on mental illness. Methods: This is a descriptive study. The population of this study comprised 370 students. The sample group of this study comprised 214 students who accepted to participate voluntarily. The data of the investigation were collected using Students Description Form and Beliefs Toward Mental Illness Scale (BMI). Results: Of the students included in the study, the mean score was 52.19±1.3 (0-105). There was no signifi cant difference between the total score mean score and the sub-scale score means of the Beliefs Toward Mental Illness Scale (BMI) based on their ages and their classes. There was a signifi cant difference between total score mean and sub-scale score means of the BMI based on the gender of students. Conclusion: According to the Beliefs towards Mental Illness Scale, theology students had positive beliefs towards mental illness. Based on the results of this study, it was concluded that some education programs are needed to prevent stigmatization and to facilitate more positive attitudes among religious offi cials.

PDF

___

1 . Morgan CT. Psikolojiye giriş. Çeviri: H Arıcı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları; 1991. s.363,376-377.
2 . Tolan B, Esen G, Batmaz V. Sosyal psikoloji. İstanbul: Adım Yayıncılık; 1991. s.258.
3 . İnceoğlu M. Tutum algı iletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi;
4 . Tütüncü Ö, Küçükusta D. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlıkta Kalite Geliştirme ve Akreditasyon Anabilim Dalı. web.deu.edu.tr/kalite/ dosyalar/ulusal_bildiri/EkD.doc (Erişim Tarihi: 24 Şubat 2014)
5 . Özyiğit EŞ, Savaş HA, Ersoy MA, Yüce S, Tutkun H, Sertbaş G. Hemşirelerin ve hemşirelik öğrencilerinin şizofreniye ilişkin tutumları. Yeni Symposium 2004; 42:105-112.
6 . World Health Organization. World Health Report 2002. http:// www. who.int/ whr/2002/en/ whr02_en.pdf (Erişim Tarihi: 24 Şubat 2014).
7 . Çam O, Bilge A. Ruh hastalığına yönelik inanç ve tutumlar. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8:215-223.
8 . Bilge A, Çam O. Toplum ruh sağlığı hizmetlerinde rehabilitasyon ve hemşirelik. Sağlık ve Toplum Dergisi 2002; 12:33-37.
9 . Bahar A, Savaş HA, Bahar G. Psikiyatri hastalarında tıp dışı yardım arama davranışların değerlendirilmesi. Yeni Symposium 2010; 3:216- 222.
10 . Özkorumak E, Güleç H, Köse S, Borckardt J. Sayar K. Depresyon hastalarında tıp dışı yardım arama davranışı: Aleksitimi bir etken olabilir mi? Klinik Psikiyatri Dergisi 2006; 9:161-169.
11 . Kaya Y, Ünal S. Psikotik bir hastalık durumunu açıklama ve çare arama davranışında cinsiyetin rolü. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006; 7:197- 203.
12 . Güleç C. Anadolu kültüründe hastalık sağlık kavramlarına transkültürel bakış. Klinik Psikiyatri Dergisi 2000; 3:34-39.
13 . Kırpınar İ. Psikiyatrik hastalarda paramedikal iyileştiriciler ve pikoterapiye etkisi. XI. Anadolu Psikiyatri Günleri Kongre Panel ve Konferans Sunumları 2002; 12(1).
14 . Chadda RK, Agarwal V, Singh MC, et al. Help seeking behaviour of psychiatric patients before seeking care at a mental hospital. Int J Soc Psychiatry 2000; 47:71-78.
15 . Kardels B, Perez GP, Beine KH. Psychogenic seizures: Domain for a hoca? Psychiatr Prax 2001; 28:193-197.
16 . Aziz Y, Gürgen F. Psikiyatri ve fi zik tedavi polikliniklerine başvuran hastaların geleneksel yardım arama davranışının karşılaştırılması. Dicle Tıp Dergisi 2004; 31(3):20-28.
17 . Güleç G, Yenilmez Ç, Ay F. Bir Anadolu şehrinde psikiyatri kliniğine başvuran hastaların hastalık açıklama ve çare arama davranışları. Klinik Psikiyatri Dergisi 2011; 14(3):131-142.
18 . Savaşır Y. Türk toplumunda geleneksel ve sosyal değişime uğramış iki kesimin seçimi için kullanılan bir yöntem ve bu kesimlerin özellikleri. 7. Milli Nöro-psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara,1971.
19 . Savaşır Y. Toplumun ruh sağlığına karşı tutumları: bilinmesinin önemi ve bu konuda uygulanan bir araştırma. 7. Milli Nöro-psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara,1971.
20 . Gürgen F, Kahya H, Öztopçular M. Erzurum il merkezinde ilk ve yüksek öğrenimlilerin akıl hastalarını algılaması ve onlara karşı tutumu üzerine tartışma. 13. Ulusal Psik. ve N. Bil. Kongresi Bilimsel Çalışmaları, 1977.
21 . İçelli İ. Sivas yöresinde çeşitli hastalıklardan korunmak amacıyla taşınan muskaların içerikleri. İzmir Devlet Hastanesi Tıp Dergisi 1987;25(3): 256-258
22 . Kırpınar İ. Erzurum Numune Hastanesi psikiyatri kliniğinde yatan hastalarda ruhsal bozukluklar nedeniyle tıp dışı kliniklere başvurma davranışı üzerine bir araştırma. Düşünen Adam 1992; 1:13-17.
23 . Özer H, Coşkun İ, Kırpınar İ. Psikiyatri poliklinik hastalarında tıp dışı kliniklere başvurma davranışı bazı özelikleri. IV. Anadolu Psikiyatri Günleri Bilimsel Çalışmalar Kitabı 1995; 130-140.
24 . Stanford M.S. Demon or disorder: A survey of attitudes toward mental illness in the Christian church. Mental Health, Religion & Culture 2007; 10(5):445-449.
25 . Üçok A. Şizofreni: Damga, mitler ve gerçekler. Psikiyatri Dünyası 1999; 3:67-71.
26 . Wolff G, Pathare S, Craig T, Leff J. Public education for community care: A new approach. Br J Psychiatry 1996; 168:441-447.
27 . Bilge A, Çam O. Ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele. TAF Prev Med Bull 2010; 9(1):71-78.
28 . http://www.kizilay.org.tr/kurumsal/ara_sonuc.php?ara=din+g%C3%B 6revlileri+&x=0&y=0 (Erişim Tarihi:16.11.2013).
29 . Özmen E, Taşkın O, Özmen D, Demet M. Hangi etiket daha damgalayıcı: Ruhsal hastalık mı? Akıl hastalığı mı? Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15:47-55.
30 . Hirai M, Clum GA. Development, reliability, and validity of theÖbeliefs toward Mental Illness Scale. Journal Psychopathol Behav Assess 2000; 22:221-236.
31 . Bilge A, Çam O. Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeğinin geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008; 9(2):91-96.
32 . Yaşan A, Gürgen F. Psikiyatri ve fi zik tedavi polikliniklerine başvuran hastaların geleneksel yardım arama davranışının karşılaştırılması. Dicle Tıp Dergisi 2004; 31:20-
33 . Ünal S, Hisar F, Çelik B, Özgüven Z. Üniversite öğrencilerinin ruhsal hastalığa yönelik inançları. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010; 23:145-150.
34 . Uğuz F, Karababa F, Aşkın R. Obsesif kompulsif bozukluk için yardım aramada ilk başvuru yerlerinin değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi 2007; 17:29-33.
35 . Güleç H, Yavuz A, Topbaş M, Ak İ, Kaygusuz E. Psikiyatri hastalarında tıp dışı çare arama davranışı: Türkiyede ve Almanyada yaşayan Türkler arasında karşılaştırmalı bir ön çalışma. Klinik Psikiyatri 2006; 9:36-44.
36 . Chalfant HP, Heller PL, Roberts A, Briones D, Aguirre-Hochbaum S, Farr W. The clergy as a resource for those encountering psychological distress. Review of Religious Research 1990; 31(3):305-313.
37 . Hartog K, Gow KM. Religious attributions pertaining to the causes and cures of mental illness. Mental Health, Religion & Culture 2005; 8(4):263-276.
38 . Doğan S. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin ruh hastaları ve hastalıklarına karşı tutumlarının değerlendirilmesi. 3. Ulusal Hemşirelik Kongresi kitabı. Sivas: Esnaf Ofset; 1992: 783-787.
39 . Çıtak EA, Budak E, Kaya Ö, Öz Ş, Şahin S, Taran N ve ark. Başkent hastanesinde öğrenim gören hemşirelik öğrencilerinin ruhsal hastalıklara yönelik inançlarının belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2010; 68-73.
40 . Kayahan M. Hemşirelik öğrencilerinin şizofreniye karşı tutumları ve psikiyatri eğitiminin etkisi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2009; 6(1):27-34.
41 . Eker F, Öner Ö, Şahin S. Din görevlilerinin şizofreniye ilişkin bilgi ve tutumları (Düzce Örneği). Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2010; 1(2):63- 70
42 . Bağ B, Ekinci M. Sağlık personelinin ruhsal sorunları olan bireylere yönelik tutumlarının araştırılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2005; 3(11):107-127.
43 . Leavey G, Loewenthal K, King M. Challenges to sanctuary: The clergy as a resource for mental health care in the community. Social Science and Medicine 2007; 65(3):548-559.