Gülay YILMAZEL, Nurıye DUMAN BÜYÜKKAYACI

Doğum Sonrası Ev Ziyaretleri Yoluyla Verilen Aile Planlaması Danışmanlığının Etkili Aile Planlaması Yöntemi Kullanımına Etkisi

Amaç: Bu çalışma, doğum sonrası ev ziyaretleri yoluyla verilen aile planlaması (AP) danışmanlığının etkili AP yöntemi kullanımına etkisini belirlemek amacıyla yapılmış, müdahale tipi bir randomize kontrol çalışmasıdır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini müdahale grubu ve kontrol gruplarında 70er kişi olmak üzere 140 lohusa kadın oluşturdu.Müdahale grubundaki kadınlara doğum sonrası hastanede, taburculuk sonrası ev ziyaretleri yoluyla iki kere (6. hafta ve 6. ay) aile planlaması eğitimi verildi. Verilerin toplanmasında Kadınlara İlişkin Özellikleri Tanımlayıcı Veri Toplama Formu , Kadınların AP Yöntemi Kullanma Durumunu Değerlendirme Formu kullanıldı. Verilerin, yüzdelik, sayı, ki-kare testi ve odds oranı istatistiksel analizleri ile değerlendirildi. Bulgular: Doğum sonrası 6 aylık dönemde müdahale grubundaki kadınların kontrol grubundaki kadınlardan yaklaşık olarak 1.8 kat (0R: 1.8, Cl: 95%) daha fazla etkili AP yöntemi kullandıkları belirlendi. Çalışmaya katılan kadınların doğum sonrası 12 aylık dönemde etkili AP yöntemi kullanma durumlarına göre dağılımları incelendiğinde ise müdahale grubundaki kadınların kontrol grubundaki kadınlardan yaklaşık olarak 1.4 kat (0R: 1.4, Cl: 95%) daha fazla etkili aile planlaması yöntemi kullandıkları belirlendi. Sonuç: Doğum sonrası ev ziyaretleri yoluyla verilen aile planlaması danışmanlığının etkili aile planlaması yöntemi kullanma durumunu olumlu yönde etkilediği sonucuna varıldı.

The Effect of Family Planning Consultancy Provided Through Post-Partum Home Visits Upon Effective Use of Family Planning Methods

Objective: The current study is an intervention type and randomized controlled study conducted to determine the effect of family planning consultancy provided through post-partum home visits upon effective use of family planning methods. Methods: The sample of the study was composed of 140 puerperal women; 70 of them assigned to intervention and 70 to control group. To the women in the intervention group; family planning training was twice provided through post-discharge home visits (during the 6th week and 6th month.). The data were assessed through percentages, numbers, chi-square test and odds ratio statistical analysis. Results: It was found out that in the post-partum six month period, women in the intervention group used nearly 1.8 times more (0R: 1.8, Cl: 95%) effective family planning methods than the women in the control group. When the distribution of the participant women was examined in terms of use of effective family planning methods in the post-partum twelve month period; it was noted that women in the intervention group used nearly 1.4 times more (0R: 1.4, Cl: 95%) effective family planning methods than the women in the control group. Conclusion: It was concluded that family planning consultancy provided through post-partum home visits affected the use of effective family planning methods positively.

PDF

___

1 . Taşkın L. Aile planlaması. İçinde: L Taşkın, editör. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. 10. baskı. Ankara; Sistem Ofset Matbaacılık; 2011.p.527-545.
2 . The importance of womens health. Global Health Council. http: // www. Global health. org/womens_health /impact / (Erişim Tarihi: 21.05.2014).
3 . Türkiye nüfus ve sağlık araştırması (TNSA) 2008. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü; 2009.
4 . Naçar M, Öztürk A, Öztürk Y. Doğum sonrası verilen aile planlaması eğitiminin yöntem kullanmaya etkisi. Erciyes Tıp Dergisi 2003; 25:122- 130.
5 . Erenel AŞ, Eroğlu K. Doğum sonrası dönemde ev ziyareti yolu ile desteklenen emzirme eğitim modelinin laktasyonel amenore yöntemine etkisi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetri Dergisi 2009; 19:179-188.
6 . Erbil N, Pasinlioğlu T. Planlı eğitim ve danışmanlığın kadınların aile planlaması hizmetlerinden memnuniyet düzeyine etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(2):38-46.
7 . Büyükbayrak EE, Kars B, Karageyim AY, Dabak R, Kurtuluş H, Pirimoğlu ZM. ve ark. Aile planlaması yöntemleri ile ilgili tutumların etkin aile planlaması danışmanlık öncesi ve sonrasında karşılaştırılması. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi 2010; 7:231- 237.
8 . Kurtuluş H. Aile planlaması danışmanlığı verilmesinin yöntem seçimine etkileri. İstanbul: Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi. 2009.
9 . Miller VL, Laken MA, Ager J, Essenmacher L. Contraceptive decision making among Medicaid-eligible women. J Community Health 2000; 25:473-480.
10 . Little P, Griffi n S, Dickson N, Sadler C. Unwanted pregnancy and contraceptive knowledge: identifying vulnerable groups from a randomized controlled trial of educational interventions. Fam Practice 2001; 18:449-453.
11 . Hiller JE, Griffi th E. Education for contraceptive use by women after childbirth. Cochrane Database Syst Rev 2000; 2:1-3.
12 . Vikhlyaeva E, Nikolaeva E, Brandrup-Lukanov A. Contraceptive use and family planning after labor in the European part of the Russian Federation: 2-year monitoring. European Journal of Contraception and Reproductive Health Care 2001; 6:219-226.
13 . Bilgili N, Vural G. Aile planlamasında kaçırılmış fırsatlar. İçinde: 3. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı. Ankara: Bayt Bilimsel Araştırmalar Basın Bayın Ltd Şti. 2003. p.170.
14 . American Academy of Pediatrics, American College of Obstetricians and Gynecologists. Postpartum and follow-up care. In: Guidelines for perinatal care. 4th edition. Washington DC: American College of Obstetricians and Gynecologists: 1997. p.147-182.
15 . Duman NB, Karatas N. The effect of home care services on maternal health after cesarean delivery in Turkey. Journal of Nursing Education and Practice 2012; 2(4):124-133.
16 . Taşkın L. Aile planlaması. İçinde: L Taşkın, editör. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. 10. baskı. Ankara; Sistem Ofset Matbaacılık; 2011.p.527-545.
17 . Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu. Aile planlamasında temel bilgiler. 2. baskı. İstanbul: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı; 2002. p. 93-195.
18 . Basler C, Birkenmier A. Doğumdan sonraki süreç: bilgi ve öneriler. Germany: Basel Üniversitesi Hastanesi Yayınları; 2007. p.1-32.
19 . Nüfus planlaması hakkındaki kanun. http://www.ttb.org.tr/mevzuat/ index.php?option =com_content&task=view&id=30&Itemid=28 (Erişim Tarihi: 25.02.2010).