Hemşirelikte Paradigmaların Önemi

Paradigma, Fransızca paradigme kelimesinden gelir. Türk Dil Kurumu sözlüğünde değerler dizisi olarak tanımlanmıştır. Bir başka ifade ile paradigma, bireyin iç ve dış dünyasını algılayıp yorumlamasında etkili olan tüm faktörleri kapsar. Hemşirelik uygulamalarının tanımları ve kavramları değişmesine karşın, hemşirelik bilim ve kuramlarını destekleyen paradigmanın değişmediği görülmektedir. Hemşirelik bilim ve sanatı, en önemli paradigmalar olarak kabul edilen sağlıklı insan, hümanist felsefe, etkin iletişim ve bilimsel bakım gibi kavramlarla yönlendirilmektedir. Hemşireliğin uygun paradigmalar ile değişime uğrayıp/uğratılıp profesyonel boyutlara taşınabilmesinde geçmişten ilham almak gerektiği kadar yeni yüzyılın sağlık sistemini iyi değerlendirmek ve bilinçli olmak çok önemlidir. Hemşirelik eğitimini, bilgi yüklü tıbbi modelden kurtarmak bir paradigma değişimi gerektirir. Paradigma, kavramsal model, kuram, hem- şirelik gözlemleri ve her düzeyde hemşirelik felsefesini etkilemektedir. Hemşirelik teorileri, evrensel disiplin, bilimsel bilgi oluşturma yöntemleri geliştirme, eleştirel bakış, etik bilinci ve klinik karar verme gibi paradigmalar oluşturmaktadır. Hemşirelik, felsefe, eğitim, sosyal bilimler ve diğer alanlarda klasik/ çağdaş bilimsel kaynakları eleştirel yorum ve bilgi birikimi ile desteklemeli, ayrıca pratiğe dayalı bilgi üretimini bir paradigma önerecek şekilde uygulamalıdır. Önerilen paradigma, hemşirelik eğitiminde değişen ve öğrencilerin artan ihtiyaçlarına yanıt vermeli, kanıtlanmış bir eğitim ortamı sunmalı ve toplum beklentilerine yanıt verebilmelidir.

Importance of Paradigms in Nursing

The word paradigm originates from the French and according to the Turkish Language Institution dictionary means a system of values . In other words, a paradigm contains all factors that affect an individual s perception and interpretation of the inner and outer worlds. Although the defi nition and concepts of nursing have changed, the paradigm that supports learning and theory of nursing remains the same. The art and science of nursing are infl uenced by concepts like philosophy, health, illness, communication and patient care. It is essential to be conscious in shifting the profession of nursing to advanced levels by appropriate paradigms. A paradigm shift is necessary in order to free nursing education from medical knowledge-loaded modal. Paradigm conceptually affects the model, theory and philosophy of nursing and nursing prospects at all levels. The theory of nursing comprises paradigms such as universal discipline and provides methods of gathering information which attempt to bring possible solutions to the problems. Nursing should be practiced in such a way that it supports the traditional/modern scientifi c sources in philosophy, education, social sciences and other disciplines with its knowledge and critical eye. It should also use its knowledge of practice in order to suggest a paradigm. The suggested paradigm should meet the needs of a growing number of different students, offer a proven education atmosphere and meet the expectations.

PDF

___

1 . Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.51388852c48504.24374642 (Erişim tarihi: 16.02.2013).
2 . Kuhn Thomas S. Bilimsel devrimlerin yapısı. Çeviri: NKuyaş. İstanbul: Alan Yayıncılık; 1995. s.10,17.
3 . Bıçakcı U. Paradigma ve yaşam kalitesi. İstanbul: Sistem Yayıncılık; 2006; 1-2.
4 . Cüceloğlu D. İyi düşün doğru karar ver. İstanbul: Sistem Yayıncılık;1995.
5 . Arslan H. 21.yy hemşirelik eğitiminde değişim felsefesi. İçinde: H Arslan, AŞ Ecevit, Ü Karabacak, F Engin, N Orak, editör. I. Uluslararası ve VIII. Ulusal Hemşirelik Kongre Kitabı. İstanbul: Ülker Yayınevi; 2001. s. 8-14.
6 . Masterman M, Lakatos İ, Musgrave A. Paradigmanın doğası, bilginin gelişimi ve bilginin gelişimiyle ilgili teorilerin eleştirisi. Çeviri: H Arslan. İstanbul: Paradigma Yayınevi; 1992. s.70-110.
7 . Eckberg LD, Hill L. The paradigm concept and socıology: A critical review. American Sociological Review 1979; 44 (6):925-937.
8 . Özden Y. Eğitimde yeni değerler. 6. baskı. Ankara: Öncü Basımevi; 2005; s.13-29.
9 . Şimşek H, Adıgüzel T. Yükseköğretimde yeni bir üniversite paradigmasına doğru. Eğitim ve Bilim 2012; 37(166):250-261.
10 . Arslan H. Yeni bir hemşirelik tanımına ne dersiniz? Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(1):94.
11 . Şahin ON. Fark yaratmak için güçlendirme. Çağdaş hemşirelikte etik. 3. baskı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi 2013; s.463-493.
12 . Kara M, Babadağ M. Kanıta dayalı hemşirelik. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2003; 6 (3):96-104.
13 . Öz F. Bağlaşıklık ve hemşirelik. Kriz Dergisi 1998; 6(1):67-73.
14 . Fawcett J. Contemporary nursing knowledge: analysis and evaluation of conceptual models of nursing. 2th ed. USA: FA Davis Comp.; 2005. p.223-319.
15 . Platin N. Hemşireliğin kuramsal öğeleri dersi öğrenci geribildirimleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2010; 3(2):89-95.
16 . Kocaman G. Entegrasyon. VI. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Sunumu 2008. http://www.slidefinder.net/e/ entegrasyon_g%C3%BClseren_kocaman_dokuz_eyl%C3%BCl/10_ gulseren_kocaman/22059435 (Erişim tarihi: 23.07.2014).
17 . Ergenoğlu AS, Aytuğ A. Sağlık kurumlarında değişen paradigmalar ve iyileştiren hastane kavramının mimari tasarım açısından irdelenmesi. YTÜ Mim Fak E-Dergisi 2007; 2(1):44-63.
18 . Martins CYT, RibeiroCR, Prado C. Transdisciplinaridade na educação à distância: um novo paradigma no ensino de enfermagem. Revista Brasileira de Enfermagem, Brasilia 2011; 64(4):779-82.
19 . Duff E. Relating the nursing paradigm topractice: a teaching strategy. IJNES 2011; 8(1). doi:10.2202/1548-923X.2076.