Kıraç koşullarında mürdümük (Lathyrus spp.) hatlarının tohum veriminin belirlenmesi

Çalışma Harran ovasında kışlık olarak yetiştirilen mürdümük türlerine ait (Lathryus sativus L. ve Lathryus ciceria L.) 10 hattın bazı morfolojik ve agronomik özelliklerininin belirlenmesini içermektedir. Araştırma Şanlıurfa, Koruklu Araştırma ve Geliştirme İstasyonunda tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarında göre mürdümük hatlarında bitki boyu 25.34-32.91cm, bakla sayısı 15.15-22.63 bakla/bitki, bakla boyu 23.68-27.58 mm, bakla eni 7.94-9.90 mm, baklada tohum sayısı 2.59-4.32 adet/bakla, bitki başına tohum ağırlığı 3.22-5.46 g, 1000 dane ağırlığı 84.48-119.40 g, biyolojik verim 330.24-413.89 kg da-1 ve tohum verimi 95.60-174.68 kg da-1 arasında değişmiştir. Verim ve diğer özellikler bakımından diğer hatlara göre daha üstün performans gösteren 814 nolu hat yöre için kışlık ekime uygun gözükmektedir.

A research on yield chicklings (Lathyrus spp.) lines and cultivars under arid conditions

In this study, some morphological and agronomic properties of winter-grown chicklings (Lathryus sativus L. and L. ciceria L.) species planted under Harran Plain conditions were investigated. The experiment was carried out at GAP Koruklu Agricultural Research Station in Şanlıurfa. The experiment was in randomized complete block design with four replications. Considering the average of two-year research, significant differences among the lines and cultivars were determined for the investigated characters. Plant height, pods per plant, pod length, pod width, seeds per pod, seed weigh per plant, 100-seed weight, biological and seed yield ranged from 25.34-32.9 cm, 15.15-22.63 pod/plant 23.68-27.58 mm, 7.94-9.90 mm, 2.59- 4.32 seeds/pod, 3.22-5.46 g, 8.44-11.94 g, 330.24-413.89 kg da-1 and 95.60-174.68 kg da-1, respectively.

PDF

___

Anlarsal, A.E. 1987. Çukurova koşullarında bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinde bitkisel ve tarımsal özellikler ve bunlar arası ilişkiler üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Abd El Moneim, A.M., Sexena, M.C., 1995. Developing cultivated forage legumes for improved yield and quality to feed livestock in the dry areas. Improvement of Crop- Livestock Integration Systems in West Asia and North Africa. Proceedings of Regional Symposium on Integrated Crop- Livestock Systems in the Dry Areas of West Asia and North Africa. 205-213. Amman, Jordan.
Adhikari, B.R., Brarti, M.P., Sah, R.P., Neupane, R.K., 1987. Collection of Lathyrus sativus germplasm in Nepal. Nepal Agricultural Association, Kathmandu, Nepal.
Anonim, 2000. Şanlıurfa 1999 ve 2000 yılı meteoroloji bülteni. Şanlıurfa Meteoroloji Müdürlüğü.
Avcıoğlu, R., Soya, H., 1992. Yembitkileri Kılavuzu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 443, İzmir.
Bucak, B., Baysal, İ., 2001. Harran ovası koşullarında kışlık olarak yetiştirilen mürdümük (Lathyrus sativus L. ve L. cicera ) hatlarında tohum verimi ve bazı özelliklere etkisi üzerinde bir araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(3-4): 33-43.
Campbell, C. G., Mehra, R. B., Agrawal, S. K., Chen, Y. Z., Abl El Moneim, A. M., Kawaja, H. I. T., Yadav, C. R., Tay, J. U., Araya, W. A., 1994. Current status and future strategy in breeding grasspea (Lathyrus sativus). Euphytica 73:167-175.
Campbell, C. G. 1997. Grass pea (Lathyrus sativus L). Promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. 18. Institute of Plant Genetic and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy.
Düşünceli, F. 1993. Prospects for Production of Lathyrus sativus and L. cicera in southwest Anatolia in Turkey. In Lathyrus sativus and Human Lathyrism: Progress and Prospect (Yusuf, H.K.M. and Lambein, F. eds.) Proc. 2nd Int. Colloq. Lathyrus/Lathyrism, Dhaka, 10-12 December 1993. University of Dhaka.
Falco, E. De., Basso, F., Iannellı, P., 1991. Morphological and productive features of ecotypes of chickling vetch (Lathyrus sativus L.). Agricoltura Mediterranea. 121, 99- 109.
Fırıncıoğlu, H. K., Uncuer, D., Ünal, S., Aydın, F., 1996. Bazı fiğ (Vicia sp.) ve mürdümük (Lathyrus sp.) türlerinin tarımsal özellikleri üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Çayır- Mer’a Yembitkileri Kongresi, Erzurum.
Klysha, A. I. 1987. Opytnaya Stantsiya NPO 'Dnepr', Krasnograd, Ukrainian SSR Lathyrus sativus cv. Krasnogradskaya 4, Selektsiya i Semenovodstvo Moskova. (39)35- 37.
Klysha, A. I. 1990. Opytnaya Stantsiya NPO Dnepr, Krasnograd, Ukrainian SSR. Lathyrus sativus cv. Krasnogradskaya. 5(6)35.
Larry, R., Shehadeh, A., Sweid, F., 1992. Genetic resources unit, annual report. International Center for Agricultural Research in Dry Areas ( ICARDA).
Mehra, R.B., Raju, D.B., Hımabındu, K., 1995. Evaluation and utilisation of Lathyrus sativus collection in India. Pp 37-43. Lathyrus Genetic Resources in Asia. Proceedings of a Regional Workshop, India Gandhi Agricultural University, Raipur, India. IBGRI Office for South Asia, New Delhi, India.
Sabancı, C. O., Eğinlioğlu, G., Özpınar,.H., 1996. Menemen koşullarında koca fiğ (Vicia narbonensis L.) ve mürdümük (Lathyrus sativus L.) adaptasyonu üzerinde bir araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mer’a Yembitkileri Kongresi, Erzurum.
Sağlamtimur, T., Gülcan, H., Tükel, T., Tansı, V., Anlarsal, E.A., Hatipoğlu, R., 1986. Çukurova koşullarında yembitkileri adaptasyon denemeleri 2, baklagil yembitkileri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(3)37-51.
Pandey, R.L., Chitale, M.W., Sharma, R.N., Kashyap, O.P., Ağrawal, S.K. Geda, H.K., Chandrakar, H.K., Agrawal, K.K., 1995. Catalogue on grasspea (L. sativus L.) germplasm. Department of Plant Breeding&Genetics, India Gandhi Agricultural University, Raipur.
Yamamoto, K., Fujiwara, T., Blumenreich, I. D. 1986. Karyotypes and morphological characteristics of some species in the genus Lathyrus L. Japanese Journal of Breeding. 34: 273-284.