Harran ovası koşullarında bazı burcak (Vicia ervilia L. Willd.) hatlarının ot ve tohum verimi ve verim özellikleri üzerinde araştırmalar

Araştırma, İCARDA'dan sağlanan 16 burçak ÇVicia ervilia L.) hattının Harran Ovası koşullarında ot ve tohum verimi ve bazı verim karakterlerini belirlemek amacıyla 2003-04, 2004-05 kışlık ara ürün yetiştirme döneminde, GAP Eğitim Yayım ve Araştırma Merkezine bağlı Şanlıurfa ili Akçakale İlçesi Tatlıca İşletmesinde, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada, incelenen özelliklerin tamamında hatlar arasındaki farkların önemli çıkmasının yanı sıra, yıl x çeşit interaksiyonları da önemli bulunmuştur. İki yıllık birleştirilmiş ortalamalara göre; çiçeklenme gün sayısı 131.5-148.0 gün, ana sap uzunluğu 46.8-67.8 cm, yeşil ot verimi 2222.0-2897.0 kg da"1, kuru ot verimi 499.7-670.7 kg da'1, biyolojik verim 792.0-1049.0 kg da"1, tohum verimi 224.5-346.7 kg da'1, 1000 tane ağırlığı 34.20-51.08 g ve hasat indeksi %23.93-41.12 arasında değişim göstermiştir. Harran ovası koşullarında ot ve tohum verimi ile diğer incelenen özellikler bakımından hatlar arasında istatistiki olarak önemli farlılıklar saptanmıştır. 2644 ve 2647 hatların ot verimlerinin; 2519 ve 2522 hatların ise tohum verimlerinin yüksek olması, bu hatların bölgemizde kışlık ara ürün döneminde ot ve tohum amaçlı olarak rahatlıkla yetiştirilebileceği ve ileride yapılacak ıslah çalışmalarında değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

Investigations on hay and seed yield and yield components some of bitter vetch (Vicia ervilia L. Wild.) lines for Harran plain conditions

This study was conducted in 2003/04 and 2004/05 growing seasons in order to determine the forage and seed yield in 16 lines and cultivars of bitter vetch (Vicia ervilia L.) under Harran Plain conditions. The experiment was established in a completely randomized block design with three replications in the Agricultural Research Station in Akçakale county-Şanlıurfa province. In this study, exemined of all characteristics were significant differences among the common vetch lines and cultivars, besides year x line interaction was found. Based on 2 year results days to flowering, stem length, green herbage yield, dry herbage yield, biological yield, seed yield, 1000 seed weight and harvest index changed between 131.5-148.0 (days), 46.8-67.8 (cm), 2222-2897 (kg da"1), 499.7-670.7 (kg da'1), 792-1049 (kg da"1), 224.5-346.7 (kg da"1), 34.20-51.08 g and %23.93-41.12 (%), respectively. In conclusion, it revealed that there were significant differences among the bitter vetch lines and local cultivar in terms of dry matter and seed yield and other related characteristics. Four bitter vetch lines; IFVE 4654 Sel 2644 and IFVE 4657 Sel 2647 for hay yield, IFVE 2943 Sel 2519 ve IFVE 2849 Sel 2522 for seed yield were determined to be superior in Harran plain conditions. These genotypeswere selected for further studies in the breeding program.

PDF

___

Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa, 633 sayfa. Al, V. ve Baysal, İ. 1996. Şanlıurfa'da yetiştirilen üç yerel burçak (Vicia ervilia (L.) Wild ) çeşidinde sıra arası mesafesinin ve bazı tarımsal karakterlere etkisi üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Çayır Mera Yem Bitkileri Kong., 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 274-279. Al, V., Baysal, İ. ve Bucak, B. 2001. Harran Ovası koşullarında kışlık olarak yetiştirilen burçak (Vicia ervilia (L.) Wild ) hatlarında tohum verimi ve verim karakterlerinin belirlenmesi üzerinde araştırmalar. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1-2), 57 66. Andiç, C, Deveci, M., Akdeniz, H., Andiç, N., Terzioğlu, Ö., Keskin, B., Yılmaz, İ. ve Arvas, Ö. 1996. Van kıraç koşullarına adapte olabilecek burçak (Vicia er-vilia (L.) Willd.) hatlarının belirlenmesine ilişkin bir araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem-bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 710-717. Anlarsal, A.E. 1987. Çukurova koşullarında bazı adi fiğ (Viciasativa L.) çeşitlerinde bitkisel ve tarımsal özellikler ve bunlar arası ilişkiler üzerinde araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı. /doktora Tezi, Adana. Anonim. 2001. Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı (Baklagil Yem Bitkileri). T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müd., Tohumluk Tescil ve Sertifıkasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara, 36 sayfa. Avcıoğlu, R., Soya, H., Geren, H., Demiroğlu, G. ve Salman, A. 1999. Hasat dönemlerinin bazı değerli yem bitkilerinin verimine ve yem kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III Çayır-Mera Yem Bitkileri ve Yemeklik Tane Baklagiller, 15-20 Kasım, Adana, 29-34.
Balabanlı, C. 1988. Burçak hatların (Vicia ervilia (L.) Willd.)'da bazı tarımsal karakterlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, (7)2, 45-50. Bakır, Ö., Elçi, Ş. ve Eraç, A. 1986. Yem bitkileri çayır mera tarımının geliştirilmesi. GAP Tarımsal Kalkınma Sempozyumu, 170-188. Başbağ, M. ve Gül, İ. 2005. Diyarbakır koşullarında bazı burçak (Vicia ervilia (L.) Wild) hatlarında verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(1), 1-7. Başbağ, M., Saruhan, V. ve Gül, İ. 2001. Diyarbakır koşullarında bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin adaptasyonu üzerine bir araştırma. Türkiye 4. Tarla BitkilerL Kongresi, 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ, 169-173. Baysal, İ., Baytekin, H. ve Şılbır, Y. 1991. Güney Doğu Anadolu bölgesinde çayır mera yem bitkileri ve hayvancılığı geliştirme projesinde karşılaşılabilecek sorunlar ve çözüm yolları. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kong., 28-31 Mayıs 1991, İzmir, 74-82. Baytekin, H., Bengisu, G. ve Hacıkamiloğlu, Ö. 1996. GAP Bölgesindeki tarım alanlarında bazı sorunların çözümünde yem bitkileri yetiştiriciliğinin önemi. Türkiye 3. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran 1996, Erzurum, 802-809. Blum, A. and Lehrer, W. 1973. Genetik ve environmental variability in some agronomical and botanical character of common vetch. Euphytica, 2, 88-97. Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma Deneme Metotları, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay. No: 1021. Ders Kitabı:295, Ankara, 381 sayfa. Ekiz, H. 1988. Burçak (Vicia ervilia (L.) Willd.) hatlarında bazı tarımsal özelliklerin karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Zi- raat Fakültesi Yayınları, No: 1098, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler No: 596, Ankara. Ekiz, H. 1991. Burçak bitkisinde seleksiyon ıslahıyla elde edilen hatların bazı tarımsal özellikleri. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongres, 8-31 Mayıs, İzmir, 564-573.
Gül, İ. ve Sürmeli, M. 2005. Burçak (Vicia ervilia (L.) Wild) hatlarında Diyarbakır koşullarında verim ve verim özelliklerinin belirlenmesi ve bu özellikler arasındaki ilişkiler. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(4), 61-67.
Sağlamtimur, T., Tükel, T., Gülcan, H.,Anlarsal, A.E. ve Tansı, V. 1991. GAP bölgesinde yem bitkileri yetiştirme olanaklan. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, 213-223.
Serin, Y., Tan, M. ve Çelebi, H.B. 1997.Erzurum yöresine uygun burçak (Vicia ervilia (L)Wild.)hatların belirlenmesi.Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, (6)2, 13-22.
Soya. H., Avcıoğlu. Ş. ve Tapsun. M. 1991. Pamuk tarımında ara ürün olarak fiğ kültürü. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 18-31 Mayıs, İzmir, 224-233. Yücel, C. 1999. Çukurova kıraç koşullarında bazı burçak (Vicia ervilia (L.) Wild ) hatlarında bitkisel ve tarımsal özelliklerin saptanması üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III, Çayır Mera Yem Bitkileri ve Yemeklik Tane Baklagiller Kongresi, 15-20 Kasım, Adana, 124-129.