Bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının Harran Ovası koşullarına adaptasyonu

Araştırma, ICARDAMan sağlanan 16 adi fiğ (vicia sativa L.) hattının Harran Ovası koşullarından ot ve tohum verimlerini belirlemek amacıyla 2003-04, 2004-05 kışlık ara ürün yetiştirme döneminde, Gap Eğitim Yayım ve Araştırma Merkezine bağlı Şanlıurfa ili Akçakale İlçesi Tatlıca Köyü İşletmesinde, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekratiamalı olarak yürütülmüştür. İki yıllık birleştirilmiş ortalamalara göre; çiçeklenme gün sayısı 125-143 gün, ana sap uzunluğu 61.0-82.7 cm, yeşil ot verimi 2538-3304 kg $da^{-1}$ , kuru ot verimi 474-714 kg $da^{-1}$ , biyolojik verim 799-1111 kg $da^{-1}$ , tohum verimi 212-384 kg $da^{-1}$ , 1000 tane ağırlığı 36.7-88.6 g ve hasat indeksi %26.60-41.06 arasında değişim göstermiştir. Harran ovası koşullarında IFVS 3026 Sel 2490, IFVS 713 Sel 2604, 1FVS 3889 Sel 2616 ve Sel 2721 hatların kuru ot verimlerinin yanı sıra tohum verimlerinin de yüksek olması, IFVS 715 Sel 2556 ve IFVS 2541 Sel 2560 hatların ise tohum verimlerinin yüksek olması, bu hatların bölgemizde kışlık ara ürün döneminde ot ve tane amaçlı olarak rahatlıkla yetiştirilebileceği ve ileride yapılacak ıslah çalışmalarında değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.

The adaptation of some common vetch (Vicia sativa L.) lines for Harran Lowland conditions

This study was conducted in 2003 and 2004 in order to determine the forage and seed yield in the 16 lines and cultivars of common vetch (Vicia sativa L.) under the Harran lowland condition. The experiment was established in a complete randomized block design with three replications in the GAP Region Agriculture Research Station in Akçakele county-Şanlıurfa province. According to the means of the combined two years; days to flowering, mean steam length, plant height fresh herbage yield, dry herbage yield, biological yield, seed yield, 1000 seed weight and harwesting index were changed between 128-143 (days), 61.0-82.7 (cm), 2538-3304 (kg $da^{-1}$ ), 474-714 (kg $da^{-1}$ ), 799-1111 (kg $da^{-1}$ ), 214-384 (kg $da^{-1}$ ), 36.7-88.6 g and 26.60-41.06 (%) respectively. In conclusion, it revealed that there were significant differences among the common vetch lines and cultivars in terms of dry matter and seed yield and other related characteristics. The four common vetch lines; IFVS 3026 Sel 2490, IFVS 715 Sel 2556, IFVS 2541 Sel 2560, IFVS 713 Sel 2604, IFVS 3889 Sel 2616 and Sel 2721 were determined to be superior over others in Harran lowland conditions. And, they were selected for further studies in the next day breeding program.

PDF

___

Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Yayınları. Bursa. 633 s.
Anlarsal, A.E. 1987. Çukurova Koşullarında Bazı Adi Fiğ (Vicia.saîiva L.) Çeşitlerinde Bitkisel ve Tarımsal Özellikler ve Bunlar Arası İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı. Doktora Tezi, Adana.
Anlarsal, A.E., Yücel, C. ve Özveren, D. 1999. Bazı fiğ (Vida sativa L.) hatlarının Çukurova koşullarına adaptasyonu üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Cilt III Çayır-Mera Yem Bitkileri ve Yemeklik Tane Baklagiller, 15-18 Kasım, Adana, 86-91.
Anonim. 2001. Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı (Baklagil Yem Bitkileri). T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müd., Tohumluk Tescil ve Sertifıkasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara, 36 sayfa.
Anonim. 2002. Devlet İstatistik Enstitüsü, Tarımsal Yapı Ve Üretim, Ankara
Arslan, A. ve Anlarsal, A. E. 1996a. Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında farklı tohumluk miktarlarının bazı adi fiğ (Vida sativa L.) çeşitlerinde ot verimi ve bazı özelliklere etkisi üzerinde bir araştırma. Türkiye 3. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran, Erzurum, 640-647.
Arslan, A. ve Anlarsal, A.E. 1996b. Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında farklı tohumluk miktarlarının bazı adi fiğ (Vida sativa L.) çeşitlerinde tohum verimi ve bazı özelliklere etkisi üzerinde bir araştırma. Türkiye 3. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran, Erzurum, 632-639.
Avcıoğlu, R., Soya. H., Geren. H., Demiroğlu. G. ve Salman. A. 1999. Hasat dönemlerinin bazı değerli yem bitkilerinin verimine ve yem kalitesine etkileri üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt III Çayır-Mera Yem Bitkileri ve Yemeklik Tane Baklagiller, 15-20 Kasım 1999, Adana, 29-34.
Avcı, M. ve Gökkuş, A. 1997. Kıraç şartlarda yetiştirilen bazı adi fiğ genotiplerinin morfolojik, fenolojik ve agronomik özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, (6)2, 39- 47.
Baysal, L Baytckin, II. Ve Çılbır, Y. 1991. Güney Doğu Anadolu bölgesinde çayır mera yeni bitkileri ve hayvancılığı geliştirme projesinde karşılaşılabilecek sorunlar ve çözüm yolları. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, 74-82.
Bakır, Ö. 1959. Ekolojik faktörlerin önemli yem bitkilerinim büyüme ve gelişmesine tesirleri üzerinde araştırmalar. A.İl. Ziraat Fakültesi Yayınlan, No:327, Bilimsel Araştırma ve İnceleme, No: 200, Ankara, 116 sayfa.
Bakır, Ö., Elçi, Ş. ve Eraç, A. 1986. Yem bitkileri çayır mera tarımının geliştirilmesi. GAP Tarımsal Kalkınma Sempozyumu, 170-188.
Başbağ, M., Saruhan, V. ve Gül, İ. 2001. Diyarbakır koşullarında bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin adaptasyonu üzerinde bir araştırma. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül, 169-173.
Baytekin, H., Bengisu, G. ve Hacıkamiloğlu, Ö. 1996. GAP Bölgesindeki tarım alanlarında bazı sorunların çözümünde yem bitkileri yetiştiriciliğinin önemi. Türkiye 3. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran, Erzurum, 802-809.
Blum, A. and Lehrer, W. 1973. Genetik ve environmental variability in some agronomical and botanical character of common vetch. Euphytica, 2, 88-97.
Büyükburç, U., İptaş, S., Karadağ, Y. ve Acar, A. A. 2003. Tokat-Kozova koşullarında kışlık ekilen bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin tohum verimi ve bazı verim karakterlerinin belirlenmesi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Diyarbakır, 357-362.
Çakmakçı, S., Aydınoğlu, B., Karaca, M., 2003. Determining relationships among yield and yield components using correlation and path coefficient analysis in summer sown common vetch (Vicia sativa L.) genotypes. Pakistan Journal of Botany, 35(3), 387-400.
Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma Deneme Metotları. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, No:l021. Ders Kitabı.295, Ankara, 3 81 sayfa.
Paccuci, G. and Trocelli, C. 1982. Bio-agronomic valuation of vetch types southern Italia. Delia Faculta tli Agrara Dell'Universita cli Baria, XXXI1, pp. 708-723.
Sağlamtimur, T., Tükel, T., Gülcan, H., Anlarsal, A.E. ve Tansı, V. 1991. GAP bölgesinde yem bitkileri yetiştirme olanakları. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-3 1 Mayıs, İzmir, 213-223.
Soya. H., Avcıoğlu, Ş. Ve Tapsun, M. 1991. Pamuk tarımında ara ürün olarak fiğ kültürü. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 18-31 Mayıs, İzmir, 224-233.
Şılbır, Y. ve Sağlamtimur, T. 1991. Harran ovası kıraç koşullarına uygun fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinin saptanması. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(3), 155-166.
Şılbır, Y., Polat, T., Sağlamtimur, T. ve Tansı, V. 1994. Harran Ovası şartlarında fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinde tohum verimi ve karakterler arası ilişkilerin saptanması üzerinde bir araştırma. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(3), 155-166.
Şılbır, Y., Tansı, V. ve Sağlamtimur, T. 1991. GAP bölgesinde kışlık ara ürün tarımı ve bölge için önemi. Türkiye 2. Çayır Mera Yem Bitkileri Kongresi, 28-31 Mayıs, İzmir, 292-301.
Tosun, M., Altınbaş, M. ve Soya, H. 1991. Bazı adi fiğ (Vicia sp.) türlerinde yeşil ot ve tane verimi ile kimi agronomik özellikler arasındaki ilişkiler. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi. 28-31 Mayıs, İzmir, 574-583.
Tükel, T., Gülcan, H., Sağlamtimur, T., Tansı, V., Anlarsal, A.E. ve Baytekin, H. 1993. GAP bölgesinde yem bitkileri adaptasyonu üzerinde Araştırmalar. Ç. Ü. Z.F. GAP Tarımsal Araştırma-İnceleme Geliştirme Proje Paketi, Kesin Sonuç Raporu, Gen. Yay. No: 17, GAP Yay. No:54, Adana, 25 sayfa.
Yücel, C, M. Avcı, Anlarsal, A.E. 2005. Bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin Çukurova taban koşullarında tane verimi ve verimle ilgili özelliklerinin saptanması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (3), Adana., 99-108.