Badem içkurdunun (Eurytoma amygdali Enderlein) (Hymenoptera: Eurytomidae) yayılış alanları, bulaşma oranları ve parazitoidleri
Çalışma 2002-2003 yıllarında Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde yer alan Diyarbakır, Mardin ve Elazığ illerinde yürütülmüştür. Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae) badem'in en önemli zararlılarından birisidir. E. amygdaWnin bölgedeki genel bulaşıklık oranının % 30-60 arasında değiştiği belirlenmiştir. Zararlının en yüksek bulaşıklık oranı 2003 yılında % 58.86 ile Elazig (Gezin) da ve en düşük bulaşıklık oranı ise % 31.66 ile Mardin (Ömerli) de saptanmıştır. Çalışmada Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde E. amygdalVnin 3 adet parazitoidi belirlenmiştir. Bu türler; Adontomerus amygdali (Boucek) (Hymenoptera: Torymidae), Aprostocetus bucculentus (Kostjukov) (Hym.: Eulophidae) ve Gugolzia bademia Doğanlar (Hym.: Pteromalidae)'dir.
Distribution areas, infestation rates and parasitoids of the almond seed wasp Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)
This study was carried out in Diyarbakır, Mardin and Elazığ provinces in Southeastern and Eastern Anatolia regions between 2002 and 2003. Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae) is considered as an important pest of almond orchard in Turkey. The highest and lowest percentage infestations by E. amygdali were recorded in Elazığ (Gezin) and Mardin (Ömerli) with 58.86% and 31.66% respectively in 2003. As result of this study, three parasitoids of E. amygdali in Southeastern and Eastern Anatolia regions were determined. These species are Adontomerus amygdali (Boucek) (Hymenoptera: Torymidae), Aprostocetus bucculentus (Kostjukov) (Hym.: Eulophidae) and Gugolzia bademia Doğanlar (Hym.: Pteromalidae).
___
- Adaskaveg, J.E., Förster, H., Hartin, R. J., Teviotdale, B., Connell, J. H. ve Duncan, R. 1998. Almond anthracnose in California a new pre ,and postharvest fungal disease outbreak. Acta Horticulture, 470, 553-561.
- Anonim. 2002. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer), T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları. No:2885, Ankara, 7- 309.
- Barnet, H. L. 1965. Illustrated Genera of Imperfect Fungi. Burgess Publishing Company. Sixth Street, Minneopolis, 225s.
- Bolu, H. ve Çınar, M. 2005. Elazığ, Diyarbakır ve Mardin illeri badem ağaçlarında zararlı olan Lepidoptera türleri, doğal düşmanları ve önemlileri üzerinde gözlemler. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9 (2), 63-67.
- Bolu, H. ve Özgen, I. 2005. Abundance and economic importance of the species of Curculionidea superfamily on almond (Amygdalus communis L.) of Southeasternand Eastern Anatolia Regions. J. Ent. Res. Soc, 7(2),51-58.
- Bolu, H., Özgen, I. ve Çınar M. 2005. Dominancy of insect families and species recorded in almond orchards of Turkey. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica., 40 (1-2), 145-157.
- Cakar, L. 1980. Eurytoma amygdali End. (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae) a pest of almond in Macedonia, (in Serbo-Croat) Zastita Bilja, Beograd 31(3), 263-272.
- Dicenta, F., Martinez-Gomez, P., Martinez- Pato, E. ve Gradziel, T. M. 2003. Screening for Aspergillus flavus resistance in almond. Hort Science, 38 (2), 266-268.
- Ekici, V. ve Günaydın, M. 1969. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da badem içkurdu {Eurytoma amygdali End.) üzerinde araştırmalar. Bit. Kor. Bült. Ek. Yay:. 1, 28 s.
- Ivanov, I., Stoeva, R. ve Veselinov, D. 1962. Anthonomous amygdali Hust. (Curclionidae, Coleoptera) Now Nepriyatel za Bulgaria. Gradinarska i Lozarska Nauka, 11(3), 56-62.
- Ivanov, S. 1968. Morphologichni Prouchvania Vırhu Bademovia Semeyad (Eurytoma amygdali End.), Gradinarska i Lozarska Nauca, 5 (6), 21-32.
- Küden, A. B. ve Küden, A. 2000. Badem Yetiştiriciliği. TÜBİTAK, TARP, Adana, 18 s.
- Maçan, G. 1986. Güneydoğu Anadolu bölgesinde bademlerde zarar yapan böcek türleri, önemlilerinin tanınmaları, yayılışları ve ekonomik önemleri üze-rinde araştırmalar. Tar. ve Orm. Bak. Araş. Eser. Ser, No: 5, 19-22.
- Nizamlıoğlu, K., 1961. Türkiye ziraatına zararlı olan böcekler ve mücadelesi. Bölüm 2, Meyve ağacı zararlıları, İstanbul, Fasikül 1-11, 1-184.
- Puzanova-Malysheva, E.V. 1930. On the habit of Eurytoma amygdali End., a pest of plums, (in Russian) Revue Russe d'Entomologie, 24(3/4), 166-178.
- Russo, A., Siscaro, G., Spampinato R. G. ve Barbera, G. 1993. Almond pests in Sicily. First International Congress on Almond, Agrigento, Italy, May 17-19. Acta-Horticulture, 373, 309-315
- Talhouk, A. S. 1977. Contributions to the knowledge of almond pests in East Mediterranean countries . VII. The Defoliators. Z Ang. Ent., 80 (2), 138-246.
- Vasileva, A. P. 1974. Vrediteli Selskohazyaystveniyh Kultur i Lesniyh Nasajdeniy. Tom II. Vredniye Chlenistonogie (Prodoljenie). Pozvonchniye. Izadatelstvo "Urajay", Kiev, 605 p.
- Zerova, M. ve V. Fursov. 1991. The palaearctic species of Eurytoma (Hymenoptera: Eurytomidae) developing in stone fruits (Rosaceae: Prunoideae). Bulletin of Entomological Research, 81(2), 209-219.