Bazı fiğ (Vicia spp.) hat ve çeşitlerinin Harran Ovası şartlarında tarımsal karakterlerinin belirlenmesi
Bu çalışma, Harran Ovası koşullarında bazı fiğ (Vicia spp.) çeşit ve hatlarının önemli tarımsal özelliklerini saptamak amacıyla 2000-2001 yetiştirme döneminde Koruklu Araştırma İstasyonunda, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İki farklı deneme şeklinde sürdürülen çalışmada 12 farklı fiğ çeşit ve hattı materyal olarak kullanılmıştır. Araştırmada, incelenen tüm özellikler yönünden hat ve çeşitler arasında istatistiki önemde farklılıklar saptanmıştır. Çalışma sonucunda, çiçeklenme süresi 119.67-139.67 gün, sap uzunluğu 67.87-81.63 cm, yaş ot verimi 963.17-2104.13 kg da"1, bitkide bakla sayısı 11.13-54.48 bakla/ bitki, 100-tohum ağırlığı 3.75-7.12 g ve tohum verimi 81.65-272.05 kg da'1 arasında elde edilmiştir. En yüksek tohum verimi Selçuk-99, Kubilay-82 ve 661/1 nolu hat ve çeşidinden, en yüksek yaş ot verimi 1012, 1177 ve Efes-79 çeşit ve hatlarından elde edilmiştir. Ot üretimi bakımından tüylü meyveli fiğ çeşit ve hatları, tohum üretimi bakımından adi fiğ çeşitleri ümitvar bulunmuştur.
Determination of some agronomic characteristics of vetch (Vicia spp.) advanced lines and cultivars under Harran Plain conditions
This study was carried out at Koruklu Experiment Station to determine suitable vetch (Vicia spp.) advenced lines for Harran region in 2000-2001 growing season. Experiments were designed in randomized complete blocks with three replications. Twelve vetch cultivar and lines were used as seed materials. Same significant differences among the lines and cultivars were found for the investigated characters. Days to flowering, main stem length, green herbage, pod number, 100-seed weight and seed yield ranged from 119.67 to 139.67 days, 67.87-81.63 cm, 963.17-2104.13 kg da"1, 11.13- 54.48 pod/plant, 3.75-7.12 g and 272.05-81.65 kg da"1, respectively. Higher seed yields were obtained from cultivars Selçuk-99, Kubilay-82 and 661/1 while higher green herbage yields were obtained from the line 1012, line 1177 and cultivar Efes-79. For seed yield, common vetch cultivars were found to be promising while for green herbage yield woolypod vetches advanced lines were found promising.
___
- Anlarsal, A.E. 1987. Çukurova Koşullarına Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşitlerinde Bitkisel ve Tarımsal Özellikler ve Bunlar Arası İlişkiler Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 136 sayfa.
- Anlarsal, A.E., Yücel C. ve Özveren D. 1999. Bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının Çukurova koşullarına adaptasyonu üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Çayır Mer'a ve Yemeklik Tane Baklagiller, 86-91, Adana.
- Anonim, 2001. Şanlıurfa 2001 yılı meteoroloji bülteni. Şanlıurfa Meteoroloji Müdürlüğü.
- Avcıoglu, R. ve Soya, H. 1977. Adi Fiğ. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Derneği Yayını No: 5. Bilgehan Matbaası, İzmir.
- Avcı, M.A. ve Tamkoç, A. 2001. Doğal vejetasyondan seçilen adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarında dane verimi ve verim unsurlarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25 (15), 145-158.
- Bulur, V. ve Çelik, N. 1996. Bazı seçilmiş adi fiğ hat ve çeşitlerinin verim ve bazı önemli tarımsal özellikleri. Türkiye 3. Çayır Mer'a ve Yembitkileri Kongresi. 479-485, Erzurum.
- Elçi, S. ve Açıkgöz, E. 1993. Baklagil (Leguminosae) ve Bugdaygil (Gramineae) Yem Bitkileri Tanıtma Kılavuzu. TİGEM. Afşaroğlu Matbaası. Ankara.
- Elçi, S. ve Orak, A. 1991. Tekirdağ koşullarına adapte olabilecek adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının belirlenmesine ilişkin bir araştırma. Türkiye 2. Çayır -Mer 'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 540-551, İzmir.
- Dinç, U. 1988. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (GAP) 1. Harran Ovası. TÜBİTAK Güdümlü Araştırma Projesi Kesin Sonuç Raporu, Proje No: TOAG- 534, Adana.
- Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1021, Ders Kitabı, 295, Ankara.
- Fırıncıoğlu, H.K., Uncuer, D., Ünal, S. ve Aydın, F. 1996. Bazı fiğ (Vicia sp.) ve mürdümük (Lathyrus sp.) türlerinin tarımsal özellikleri üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Çayır Mer'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 17-19, Erzurum.
- Gökkuş, A., Bakoğlu, A. ve Koç, A. 1996. Bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) hat ve çeşitlerinin Erzurum sulu şartlarına adaptasyonu üzerinde bir çalışma. Türkiye 3. Çayır Mer'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 674-678, Erzurum.
- Hakyemez, B. H. 2006. Adi fiğ (Vicia sativa L.)'de ekim zamanlarının ot ve tane verimi üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1), 47-55.
- Keatinge, J.D.H, A. Asghar, B.R. Khan, A.M. Abd-El-Moneim, S. Ahmat, A. Ali, 1991. Germplasm evaluation of annual sown forage legumes under environmental conditions marginal for crop grown in the highlands of West Asia. Journal of Agronomy and Crop Science, 166 (1), 48- 57.
- Orak, A. 1992. Tekirdağ koşullarında yazlık olarak yetiştirilen adi fiğin (Vicia sativa L.) bazı önemli tarımsal karakterleri ile ikili ilişkileri üzerine bir araştırma. Doğa Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 16, 72-83.
- Orak, A. 1993. Adi fiğ (Vicia sativa L.) hatlarının önemli bazı fenolojik ve morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2, 255-262.
- Özkaynak, İ. 1981. Türkiye'de yetiştirilen adi fiğ (Vicia sativa L.) yerel çeşitlerinden seleksiyon ile ıslah edilen formların önemli bazı karakterleri üzerinde araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 758, Bilimsel Araştırma ve İncelemeler: 446, Ankara.
- Sabancı, CO. 1996. Değişik yörelerden toplanan fiğlerin (Vicia sativa L.) bazı karakterler yönünden değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Çayır Mer'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 253-259, Erzurum.
- Siddique, K.H., ve Loss, S.P, 1996. Growth and seed yield of vetches (Vicia spp.) in South Western Australia.. Australia Jour-nal of Experimental Agriculture, 36, 87-93.
- Soya, H. 1987. Ege bölgesi kıyı kesimi yerel adi fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinde sıra arası mesafesi ve tohumluk miktarının verim ve yerim karakterlerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2), 91-103.
- Silbir, Y., Polat, T., Saglamtimur, T. ve Tansı, V. 1994. Harran Ovası şartlarında fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinde tohum verimi ve karakterler arası ilişkilerin saptanması üzerinde bir araştırma. Tarla Bitkileri Kongresi, Cilt:III, 6-10, Bornova, İzmir.
- Tekeli, S., Orak, A. ve Tuna, M. 1994. Ekim zamanlarının adi fiğ (Vicia sativa L.) verim ve verim komponentlerine etkisi. 1. Tarla Bitkileri Kongresi, CiltlII, 11-16, İzmir.
- Tamkoç, A. ve Avcı, M. A. 2004. Doğadan seçilen adı fiğ (Vicia sativa L.) hatlarında bazı tarımsal karakterlerin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(34), 118-121.
- Tosun, F. 1974. Baklagil ve Bugdaygil Yem Bitkileri Kültürü. Atatürk Üniv. Yayin No:242, Ziraat Fakültesi yayınları, Yayın No: 123., Ders Kitapları Serisi No:8, Erzurum.
- Tosun, M., Altınbaş, M. ve Soya, H. 1991. Bazı fiğ (Vicia sp.) türlerinde yeşil ot ve dane verimi ile kimi agronomik özellikler arasındaki ilişkiler. Türkiye 2. Çayır - Mer'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 574-583. İzmir.
- Yılmaz, Ş., Günel, E., Saglamtimur, T. 1996. Amik Ovası ekolojik koşullarında yetiştirilebilecek uygun fiğ (Vicia spp) türlerinin saptanması üzerinde bir araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mer'a ve Yembitkileri Kongresi, 627-631. Erzurum.
- Yılmaz, Ş. ve Can, E. 2000. Yalanci tüylü Xığ (Vicia villosa ssp. dasycarpa (Ten.) Cav) hatlarının Hatay koşullarına adaptasyonu ve verime etkili bazı özelliklerin Path Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1-2), 129-138.