Adıyaman ürün borsasında ekmeklik buğday fiyatlarını etkileyen faktörler

Bu araştırma ile Adıyaman ilinde buğday pazarında bulunan esnafın ekmeklik buğdayalımını yaparken dikkate aldığı en önemli faktörler belirlenerek esnafın dikkati bu konuya çekmekamaçlanmıştır. Belirlenen faktörlerin ( süne emgili, arpa karışımlı, zayıf dane li, yabancı ot tohumkarışımlı ve tüm bunların birleşik etkisi) satış fiyatları üzerindeki etkisini araştırmak için %100saf-%2,5 -%5 , %7,5 ve %10 oranlarında fiyat düşürücü faktör içeren örnekler hazırlanarak, buğdayborsasında rastgele olarak seçilen 4 adet alıcıya (tekerrür) gösterilmiştir. Elde edilen fiyattahminleri varyans, korelasyon ve regresyon analizleri yardımıyl a incelenmiştir. Elde edilenbulgulardan çalışmaya konu olan tüm faktörlerin artan oranlarının pazarlama fiyatlarınıistatistiksel önemde düşürdüğü anlaşılmıştır. Korelasyon ve regresyon analizleri bu ilişkileri dahada iyi açıklamış ve elde edilen regresyon eşitliklerinin yüksek determinasyon katsayıları bueşitliklerin fiyat tahminlerinde kullanılabileceğini göstermiştir. Sonuç olarak Adıyaman ürünborsasında alıcıların ürün alımında dikkatli davrandıkları gözlenmiştir. Buğday alımının görselolarak yapıldığı ve fiyat verir iken bu saydığımız faktörlerin oldukça önemli olduğu faktörlerinkombine etkisi karışım oranının % %10 olması durumunda asgari fiyat ile değerlendirildiğianlaşılmıştır.. Çiftçilerimizin başta süne zararlısı olmak üzere yabancı ot ilaçlarını zamanında veuygun dozda kullanmaları gerektiği, ekim nöbetine ve kırık dane oluşumunu engellemek içinbiçerdöver ayarlarına dikkat etmeleri, sertifikalı tohumluk kullanmaları ve yabancı ot mücadelesiyapmaları gerektiği anlaşılmıştır. Ayrıca tüm diğer paydaşların fiyat düşüren bu unsurlar ıngiderilmesi için üzerine düşenleri yapmaları gerektiği tavsiye edilmektedir.

Grading factors for brad wheat in Adiyaman local commodity market

This study aimed to assess some grading factors for bread wheat in Adıyaman commodity market.Most important grading factors were determined by a survey conducted prior to main study. Sunnpest damage, barley grains in bread wheat seed lots, shriveled grains and the presence of weedseeds in the bread wheat were found to be mostly referred grading factors.Seed lots with various amount of each grading factor ( pure; 2.5%; 5%;7.5% and 10 %contaminations) were prepared and presented to randomly selected purchasers in the localcommodity market. Marketing price estimates were subjected to a variance correlation andregression analyses, Results revealed that all grading factors with increasing amount ofcontaminations reduced marketing prices significantly. Correlations between marketing prices vs.grading factors turned out to be negative and significant in most cases. Regression equations withhigh coefficients of determinations (R 2%) were found to be reliable and can be used for marketingprice estimates for crops with some contaminations.It was concluded that purchasers in Adıyaman commodity market are aware of the importance ofquality and grading factors. For good marketing price, farmers are advised to take necessarymeasures for sun pest, weed control and the use of certified seed including other agronomica lmeasures.

___

  • Anonim. 2005. Hububatta Görülen Önemli Hastalık ve Zararlılar. T.C. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü. Ankara, 25s.
  • Anonim. 2011. http://iva.tarim.gov.tr/
  • Atlı, A., H. Köksel ve A. Dağ. 1988a. Süne zararının ekmeklik buğday kalitesine etkisi ve belirlenmesi. I Uluslararası Süne Sempozyumu. Bildiri Kitabı: 1 –19. 13 -17 Haziran 1988, Tekirdağ. Atlı, A., N. Koçak, H. Köksel, A.N. Ozan, B. Aktan, E. Karababa, A. Dağ, T. Tunce r, B.Dikmen ve Ş. Özkan. 1988b. Süne ( Eurygaster spp.) ve kımıl ( Aelia spp.) zararı görmüş tanelerin ekmeklik buğday kalitesine etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Genel Yayın No:1988/2, Tarm Matbaası, Ankara, 23s.
  • Eberhart, S.A . ve Russel, A.W. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop Science , 6, 36-40.
  • Finlay, K.W. ve Wilkinson, N.G. 1963. The analysis of adaptation in a plant breeding programme. Australian Journal of Agricultural Research, 14, 742-754.
  • Kan, A. ve B. Sade. 2002. Ekmeklik Bugdayda (Triticum aestivum L.) Kalite Özelliklerinin Kombinasyon Yetenegi, Melez Gücü ve Kalıtımı. Selçuk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 16(29): 12-18.
  • Lodos, N. 1961. Türkiye, Irak, İran, Suriye’de Süne ( Eurygaster Integriceps Put.) Problemi Üzerinde İncelemeler. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 51, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir. 115s.
  • Özberk, İ., Atlı, A., Özberk, F.,Braun, H.J. 2006 The effect of some grading facters on marketing prices in durum wheat. PJBS 9 (6):1132-1138
  • Özer, Z., Kadıoğlu, İ., Önen, H., Tursun, N. 1998. Herboloji Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:20, Kitaplar serisi No:10, Tokat
  • Rashwani, A., and C. Cardona. 1984. Effect of suni bug ( Eurygaster integriceps put.) damage on the yields of hammari and gezira - 17 durum wheats. Rachis, 3(1): 21.
  • Sivri, D. 1998. Süne Proteolitik Enzimlerin İzolasyonu, Karakterizasyonu, Saflaştırılması ve Gluten Proteinleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı Doktora Tezi, 110 Sayfa. Ankara.
  • Şimşek, Z. 1998. Past and Current Status of Sunn Pest ( Eurygaster spp.) Control in Turkey.p: 89–94. Editörler: K. Melan and C. Lomer. Integrated Sunn Pest Control. PlantProtection Central Research Institute, A nkara
  • Şimşek, Z., H. Aktaş, Y. Kondur, E. Koçak, I. Özdemir ve V. Karaca. 2005. Ülkemizde hububatın önemli zararlısı süne ( Eurygaster spp.) ile hububatta kök ve kökboğazı çürüklüğü hastalık etmenleri ve mücadele stratejileri. IV. GAP Tarım Kongresi. Bildiri Kitabı(1): 323 –329. 21 -23 Eylül 2005, Şanlıurfa.
  • Talay, M. 1997. Ekmek Bilimi ve Teknolojisi. Ray Filmcilik Matbaacılık, İstanbul 120s.
  • TMO,2012. Hububat alımında uygulanacak minimum kalite kriterleri. http://www.tmo.gov.tr
  • Tuğay, M.E. 1988. Tarla Tarımı. Cumhuriyet Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:4, 200 s, Tokat
  • Ünal, S.S. 1991. Hububat Teknolojisi. Ege Üniv. Mühendislik Fak. Çoğaltma Yayın No:29, İzmir, 216s.