Türkiyeli ve Azerbaycanlı öğrencilerde, ekosentrik, antroposentrik ve çevreye karşı antipatik tutum anlayışları

Araştırmada, Türk ve Azerbaycanlı öğretmen adayı öğrencilerin Ekosentrik (Çevre merkezli), Antroposentrik (İnsan merkezli) ve çevreye karşı olan antipatik (itici) tutumları ele alınmış ve iki ülke öğrencilerin tutumların arasındaki farkları ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada, bireylerde çevreye karşı oluşan tutumların insan merkezli mi, çevre merkezli mi yoksa çevre korumaya karşı itici düşüncelerden mi? kaynaklandığını bulmaya ve bu düşüncelerin arkasında yatan psikolojik faktörleri ortaya çıkarmaya çalışan ve daha önceden Türkçe'ye uyarlanması yapılan tutum ölçeği kullanılmıştır. Bu çalışma "iki devlet bir millet" sloganıyla ifade edilen Türkiye ve Azerbaycan toplumları arasında çevrenin korunması açısından söz konusu tutumlar arasında bir farkın bulunup bulunmadığını göstermesi açısından da önem arz etmektedir. Araştırmanın sonucunda Türk ve Azerbaycanlı öğretmen adaylarının Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye karşı olan antipatik tutumları arasında anlamlı farklar bulunmuştur. Bu farklılığın nedenlerinin çevre bilinçlerinin farklılığından kaynaklandığı düşünülmektedir. Türk öğretmen adaylarında kullanılan anketin Cronbach d (Alpha) (Güvenilirlik katsayısı) d =.85, Azerbaycanlı öğretmen adaylarında kullanılan anketin Cronbach Ot (Alpha) (Güvenilirlik katsayısı) Ot =.74 olarak bulunmuştur.

The ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes toward environment in Turkish and

This study compares the ecocentric, anthropocentric, and antipathetic attitudes of Turkish and Azerbaijani teacher candidates toward the environment. It seeks to determine whether there are differences between the environmental attitudes of the students of these countries. In order to bring to light some of the psychological structures behind their thoughts on the subject, a Turkish translation of the attitude scale is used to determine whether anthropocentric, ecocentric, or nonenvironmental reasoning forms the basis of the attitudes of these individuals toward the environment. The importance of this study lies in its demonstration of a difference in the aforementioned environmental attitudes between these two societies, so commonly thought of as one nation in two states. The results indicate that there is a statistically significant difference between the groups in terms of ecocentric, anthropocentric, and antipathetic attitudes toward the environment. It is thought that the underlying cause of this difference lies in a discrepancy between the two societies' environmental consciousnesses. In the present study, the Cronbach alpha of the survey used for Turkish teacher candidates is found to be .85, while the Cronbach alpha of the survey used for Azerbaijani teacher candidates is .74.

PDF

___

Amelang, M., Tepe, K., Vagt, G. & Wendt, W. (1977). Mitteilung über einige Schritte der Entwicklung einer Skala zum Umweltbewusstsein. Diagnostica, 23, 86-88.
Berck, K. H. ve Klee, R. (1992). Interesse an Tier- und Pflanzenarten und Handeln im Natur- Umweltschutz. Frankfurt / Main. Lang.
Dawes, R. M. (1980): Social dilemmas. Annual Review of Psychology, 31, 169-193.
Der Greenpeace Report (1990). Global Warming. Die Warmekatastrophe und wie wir sie verhindern können. R. Piper GmbH & Co. KG, München.
Dunlap, R. E. ve Van Liere, K. D. (1978): The new environmental paradigm. Journal of Environmental Education, 9, 10-19.
Dunlap, R. E.ve Gallup,G.H.Jr.& Gallup,A.M. (1993): Of global concern: Results of the health of the planet survey. Environment, 35,6-15,33-39.
Erten, S. (2007). Study on Adaptation of the Ecocentric, Anthropocentric and Antipathetic Attitude Scale. Educational Studies- Eurasian Journal of Educational Research. Issue: 28, pp, 67-74.
Erten, S. (2008). Insights to ecocentric, anthropocentric and antipathetic attitudes towards environment in diverse cultures. Eğitim Arastirmalari - Eurasian Journal of Educational Research. 33, 141-156.
Karahan, G. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin ekosentrik, antroposentrik ve çevreye yönelik antipatik tutumları, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi
Kortenkamp, Katherine V. ve Moore, Colleen F. (2001): Ecocentrism and Anthropocentrism: Moral reasoning about Ecological commons Dilemmas. Journal of Environmental Psychology, 21, 261-272.
Lounsbury, J. W. ve Tornatzky, L. G. (1977): A scale for assessing attitudes toward environmental quality. Journal of Social Psychology, 101, 299-305.
Maloney, M. P. ve Ward, M. P. (1973): Ecology: Let's hear from the people. An objective scale for the measrement of ecological attitudes and knowledge. American Psychologist, 28, 583-586.
Sciama, Y. (2007). Klimaerwarmung: Es ist höchste Zeit. Research-eu, Magazin des Europoischen Forchungsraums Nr. 52 Europâische Kommission.
Siegrist, M. (1996): Fragebogen zur Erfassung der ökozentrischen und anthropozentrischen Umwelteinstellung. Zeitschrift für Sozialpsychologie, 27, 290-294.
Stern, P. C., Dietz, T. & Kalof, L. (1993): Value orientations, gender, and environmental concern. Environment & Behavior, 25, 322-348.
Thompson, S.C.G. ve Barton, M.A. (1994): Ecocentric and anthrocentric attitudes toward the environment. Journal of Environmental Pschology, 14, 149-157.
Weigel, R. H. ve Weigel, J. (1978): Environmental concern. The development of measure. Environment & Behavior, 10, 3-15.