5-6 Yaş Çocuklarının Sayı Kavramı Becerilerinin Ebeveyn ve Öğretmen Değişkenleri Açısından Yordanması

Bu çalışmanın temel amacı, ailelerin çocuklarıyla yaptıkları matematik etkinliklerinin, okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin sınıf içinde matematik etkinliklerine yer verme durumları, okul öncesi dönem matematiğine karşı tutumları ve öğretmen-çocuk ilişkilerinin 5-6 yaş çocuklarının sayı kavramı becerilerini yordama gücünü incelemektir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın örneklemi, resmi anaokullarına, ilkokul ve ortaokullara bağlı anasınıflarına devam eden 199 çocuk, bu çocukların ebeveyni (199 ebeveyn) ve 100 öğretmenden oluşmaktadır. Çoklu regresyon analizi bulgularına göre, çocukların sayı kavramı becerilerini anlamlı bir şekilde yordayan değişkenler yordama gücüne göre; ailelerin matematik içeriği ile ilgili etkinlikler yapmaları, öğretmenlerin matematik etkinliklerine yer verme durumu, öğrenci-öğretmen arasında yaşanan çatışma ve öğretmenlerin erken matematik eğitimi ortamına ilişkin tutumları değişkenlerinin olduğu saptanmıştır. Araştırmanın bulguları alan yazınla ilişkilendirilerek tartışılmıştır.

Predicting 5-6 Years Old Children's Number Concept Skills in Terms of Parent and Teacher Variables

The main objective of this study was to examine whether parents' home-based mathematics activities, early childhood teachers' mathematics activities, their attitudes towards early childhood mathematics, and teacherchild relationships predict 5-6 years of children's number concept skills. The sample of this study, which used survey and quantitative methods, consisted of 199 children who were enrolled in preschools and kindergartens located in elementary and middle schools in the centre of Denizli, their parents, and 100 teachers. According to the results of stepwise multiple regression analysis, it was determined that significant predictors of children's number concept skills were respectively; parents' activities related to mathematics content, preschool teachers' mathematics activities in the classroom, conflict between teacher and child, and teachers' attitudes towards early mathematics education environment. The findings were discussed and suggestions were made.

PDF

___

Aktaş Arnas, Y., Deretarla Gül, E. & Sığırtmaç, A. (2003). 48-86 ay çocuklar için sayı ve işlem kavramları testi'nin geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12), 147-157.
Aydın, S. (2009). Okul öncesi eğitimcilerinin matematik öğretimiyle ilgili düşünceleri ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Akuysal Aydoğan, S. & Şen, S. (2011). 6 yaş çocuklarının sayı kavramının gelişiminde kavram eğitim programının etkisinin incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 38-51.
Akyüz, K. (2013). Çocuk sapkın davranışını belirleyen etkenler: Kars ili örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 16(2), 30-62.
Anders, Y., Grosse, C., Rossbach, H.G., Ebert, S. &Weinert, S. (2013). Preschool and primary school influences on the development of children's early numeracy skills between the ages of 3 and 7 years in Germany. School Effectiveness and School Improvement: An International Journal of Research, Policy and Practice, 24(2), 195- 211, DOI: 10.1080/09243453.2012.749794.
Anders, Y., Rossbach, H.G., Weinert, S., Ebert, S., Kuger,S., Lehrl, S., et.al. (2012). Home and preschool learning environments and their relations to the development of early numeracy skills. Early Childhood Research Quarterly, 27, 231-244.
Aunio, P., Heiskari, P., Van Luit, J.EH & Vuorio, J.M. (2015). The development of early numeracy skills in kindergarten in low- average- and highperformance groups. Journal of Early Childhood Research, 13(1) 3-16.
Ayvacı, Ş. H. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerini kullanma yeterliliklerini geliştirmeye yönelik pilot bir çalışma. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED). 4(2), 1-24.
Baki, A. & H. Karadeniz, M. (2013). Okulöncesi eğitim programının matematik uygulama sürecinden yansımalar. Kastamonu Eğitim Dergisi. 21 (2), 629-636.
Bennett, K. K., Weigel, D. J. & Martin, S. S. (2002). Children's acquisition of early literacy skills: examining family contributions. Early Childhood Research Quarterly, 17, 295-317.
Beyazkürk, D. (2005). Biriktirilmiş olumlu deneyimler (Banking Time) müdahale programının okul öncesi öğretmen- öğrenci ilişkileri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,İzmir.
Birch, S. H. & Ladd, G. W. (1997). The teacher-child relationship and children's early school adjustment. Journal of School Psychology, 35, 61-79.
Birch, S. H. & Ladd, G. W. (1998). Children's interpersonal behaviors and the teacher-child relationship. Developmental Psychology, 34(5), 934-946.
Blevins-Knabe, B. & Musun-Miller, L. (1996). Number use at home by children and their parents and its relationship to early matematical performance. Early Development and Parenting, 5, 35-45.
Bodovski, K. & Farkas, G. (2007). Mathematics growth in early elementary school: The roles of beginning knowledge, student engagement, and instruction. The Elementary School Journal, 108(2), 115-130.
Brown, E. T. (2003). The influence of teachers efficacy and beliefs on mathematics instruction in the early childhood classroom. Yayınlanmamış Doktora Tezi. University of Louisville, Louisville, Kentucky.
Burchinal, M.R., Peisner-Feinberg E, Pianta R, & Howes C. (2002). Development of academic skills from preschool through second grade: Family and classroom predictors of developmental trajectories. Journal of School Psychology. 40:415-436.
Büyüköztürk, Ş. (2012a). Örnekleme yöntemleri. (http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wpcontent/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf adresinden 22.02.2016 tarihinde indirilmiştir).
Büyüköztürk, Ş. (2012b). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri.Ankara: Pegem Akademi.
Byrnes, J. P. & Wasik, B. A. (2009). Factors predictive of mathematics achievement at kindergarten, firsth and third grades: An opportunity-propensity analysis. Contemporary Educational Psychology, 34, 167-183.
Charlesworth, R. & Lind K. K. (2007). Math & science for young children (5th ed.). Clifton Park, NY: Thomson Delmar Learning.
Crosnoe, R, Johnson MK & Elder GH. (2004). Intergenerational bonding in school: The behavioral and contextual correlates of student-teacher relationships. Sociology of Education. 77:60-81.
Çokluk,Ö, Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
Dağlı, A. (2007). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf çocuklarının Türkçe ve matematik derslerindeki akademik başarılarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Dere, H. (2000). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 6 yaş çocuklarına bazı matematik kavramlarını kazandırmada yapılandırılmış ve geleneksel yöntemlerin karşılaştırılması.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Durmuşoğlu-Saltalı, N. (2013). The teacher student relationship as a predictor of preschoolers' social anxiety. Mevlana International Journal of Education (MIJE), 3(4), 118-126.
Erdoğan, S. (2006). Altı yaş grubu çocuklarına drama yöntemi ile verilen matematik eğitiminin matematik yeteneğine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Fredriksen, K. & Rhodes, J. (2004). The role of teacher relationships ın the lives of students. New Directions for Youth Development, 103, 45-54.
Gregordiadis, A. & Tsigilis, N. (2008). Applicability of the student-teacher relationship scale (STRS) in the Greek educational setting. Journal of Psychoeducational Assessment, 26(2), 108-120.
Hamre, B. K. & Pianta, R. C. (2001). Early teacher-child relationships and trajectory of children's school outcomes through eighth grade. Child Development, 72(2), 625-638.
Hughes, J. N., Luo, W., Kwok, O. & Loyd, L. K. (2008). Teacher-student support, effortful engagement, and achievement: A 3-year longitudinal study. Journal of Educational Psychology, 100, 1-14.
İvrendi, A. & Wakefield, A. (2009). Mothers' and fathers' participation inmathematical activities of their young children. The 5th International Balkan Education and Science Congress, Trakya University, Edirne. 50-54.
Jordan, N. C., Kaplan, D., Nabors Olah, L. & Locuniak, M. N. (2006). Number sense growth in Kindergarten: A longitudinal investigation of children at risk for mathematics difficulties. Child Development, 77(1), 153-175.
Karakuzu, E. & Koçyiğit, S. (2016). Ebeveyn Destekli İlkokula Hazırlık Programı'nın (EDİHP) Okul Öncesi Dönem Çocuklarının İlkokula Hazır Bulunuşluğuna Etkisi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi. 1 (1). 84-102.
Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karşal, E. (2004). Okul öncesi dönemdeki çocuklarda müzik yeteneği ve matematik yeteneği ilişkisi ve müzik eğitiminin matematik performansı üzerine etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kaya, Ö. M. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan programlara ailelerin ilgi ve katılımları ile okul öncesi eğitim kurumlarının aile eğitimine katkısı konusunda anne baba görüşleri.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Kesgin, E. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Denizli ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Kıldan, A. O. (2008). Yapılandırmacı yaklaşıma göre okul öncesi öğretmenlerine verilen hizmet içi eğitimin öğretmen-çocuk ve öğretmen ebeveyn ilişkilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kirova, A. & Bhargava, A. (2002). Learning to guide preschool children's mathematical understanding: a teacher's professional growth. Early Childhood Research and Practice, 4(1).1-20.
Manolitsis, G., Georgioub, G. K. & Tziraki, N. (2013). Quarterly examining the effects of home literacy and numeracy environmenton early reading and math acquisition. Early Childhood Research Quarterly, 28, 692- 703.
Martin, R.B., Cirino, P.T., Sharp, C., & Barnes, M. (2014). Number and counting skills in kindergarten as predictors of grade 1 mathematical skills. Learning and Individual Differences, 34, 12-23.
O'Connor, E. & McCartney, K. (2007). Examining teacher-child relationships and achievement as part of an ecological model of development. American Educational Research Journal, 44, 340-369.
Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayınları. Pianta, R. C. (2001). Students, teachers, and relationship support professional manual. USA: Psychological Assessment Resources, Inc.
Pianta, R. C. & Stuhlman, M. W. (2004). Teacher-child relationships and children's success in the first years of school. School Psychology Review, 33(3), 444-458.
Polat, Ö. & Dilli, F. (2015). 60-72 Aylık Sosyal Açıdan Dezavantajlı Çocuklar İçin Hazırlanan Destek Programının Çocukların İlkokula Hazırbulunuşluğuna Etkisi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 5(9), 81-103.
Polat-Unutkan Ö. (2007). Okul öncesi dönem çocuklarının matematik becerileri açısından ilköğretime hazır bulunuşluğunun incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 243-254.
Roberts, G. & Bryans, D. (2011). Early mathematics achievement trajectories: English-language learner and native english-speaker estimates, using the early childhood longitudinal survey. Developmental Psychology, 47(4), 916-930.
Starkey, P., Klein, A. & Wakeley, A. (2004). Enhancing young children's mathematical knowledge through a prekindergarten mathematics intervention, Early Childhood Research Quarterly, 19(1), 99-120.
Şahin, D. (2014). Öğrenci-öğretmen ilişki ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 13(25), 87-102.
Tarım, K. & Bulut, S. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin matematik ve matematik öğretimine ilişkin algı ve tutumları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 152-164.
Taşkın, N. (2012). Çoklu öğrenme ortamının okul öncesi öğrencilerinin sayı kavramı gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Tokgöz, B. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin erken matematik eğitimi ile ilgili tutumları ve yeterliklerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yurt, Ö. & Demiriz, S. (2014). Effect of home-based education program on six-year old children's acquisition of scientific concept. International Journal of Human Sciences, 11(1), 1-19.