Türk Standart Düzelti İşaretleri

Bir metnin yazım kurallarına uygun yazılması, baskı öncesi metnin yayına hazırlanması redaksiyon, tashih veya düzelti olarak adlandırılır. Redaksiyon veya düzelti, profesyonel bir düzeltmen tarafından, dilin standart yazım kılavuzu uyarınca yapılmalı ve hatalar standart düzeltme işaretleriyle gösterilmelidir. Ancak bu uluslararası standart düzelti işaretleri ülkemizde yayın sektöründe, bilimsel yayınların yazım ve basım aşamasında tam olarak kullanılmamakta; bu işlev, kişisel tercih ve uygulamalarla yürütülmektedir. Birbirinden bağımsız, standart olmayan bu uygulamalar nedeniyle, basım aşamasında metinlerin en az hatayla ortaya çıkması için uzun bir zaman harcanmakta ve kimi zaman da metinler tam olarak düzeltilmeden yayımlanmaktadır. Oysa birçok ülkede metin düzeltme aşamasında standart işaretlerden oluşmuş sistemler kullanılmaktadır. Bunlardan en yaygın olanları, Uluslararası Standartlar Enstitüsünün onayladığı ISO 5776 ve DIN 16511 olarak bilinen standart düzeltme işaretleridir.Bu konuda ülkemizdeki eksikliği vurgulamak için bir örnek verilecek olursa, Almanya'da yazım kılavuzlarının girişinde standart düzelti işaretlerinin liste halinde yer aldığını belirtmek yerinde olacaktır. Türkiye'de ise, yukarıda bahsettiğimiz gibi, kişisel tercihler ve kullanımlar söz konusudur. Bazı yayınevleri, eskiden dizgicilerin kullandıkları işaretlerin bir kısmını kullanmakla birlikte bu işaretler yetersiz kalmaktadır. Mevcut işaretlerin standart olmaması da ayrıca bir karışıklık nedenidir.Çalışmayla, Türkiye'de basın yayın sektörü ve yayınla ilgili diğer alanlarda kullanılabilecek standart düzelti işaretleri sistemi oluşturup bu sistemin kullanımının yaygınlaşması hedeflenmektedir. Buna bağlı olarak, baskı öncesi hataların en aza indirilmesi ve zaman tasarrufu yine öncelikli hedefler arasındadır.Çalışma, Türkiye'de, bu alandaki eksikliği gidermek amacıyla yapılmıştır. Türk yazı sistemine uygun şekilde tasarlanmış işaretler, kullanım kolaylığına öncelik verilerek seçilmiş ve ilerleyen bölümlerde liste hâlinde sıralanmıştır. Oluşturulmuş işaretler dizgesi, Türk Standart Düzelti İşaretleri olarak ilk kez önerilmiş olup, katkılara ve geliştirilmeye açıktır.

Turkish Standard Redacting System

A text written according to the writing rules, prepress preparation of text editing, proofreading or correcting is called. Editing or improved, by a professional proofreader, language must be done in accordance with the standards of spelling and standard errors should be shown with revision marks. However, these signs of improved international standards in the broadcasting industry in our country, at the stage of writing and publishing of scientific publications are fully utilized. This function is carried out with personal preferences and applications.Independent, non-standard due to these applications, printing stage for the emergence of text for a long time is spent correctly and sometimes incorrectly texts are published. However, in many countries of markings formed text correction system under the standard are used. The most common ones, the Institute of International Standards ISO 5776 and DIN 16511 as approved by the known standard is the revision marks. In this regard our country will be an example to highlight the lack of matter, in Germany at the entrance of the standard correct spelling takes place in a list of signs to indicate that it would be appropriate. In Turkey, as mentioned above, is subject to personal preferences and usage. Some publishing houses, formerly used by typesetters to use the signs they are a part of, but these signs are inadequate and are not standardized.In this work, the main aim is to create a standard system and generalize this systems using in press and publishing sector and the other areas in Turkey. Accordingly, to minimize the error of prepress and time saving is among the priority targets.This study has been made to resolve the deficiency in Turkey about the redaction system. The signs designed properly Turkish writing system and listed below. In Turkey, these formed sings are first proposed as Turkish Standard Redacting Signs and it is open to contribute to the development

___

  • Aksan, D. (1977). Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK.
  • Aksan, D. (1987). Türkçenin Gücü. Ankara.
  • Aksan, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Aksoy, Ö. A. (1980). Dil Yanlışları. Ankara: TDK.
  • Banguoğlu, T. (1995). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK.
  • Dil Derneği. (2012). Yazım Kılavuzu. Ankara.
  • Eker, S. (2009). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker.
  • Ergin, M. (1980). Türk Dil Bilgisi. İstanbul.
  • Kantemir, E. (1995). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Engin.
  • Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Aksoy, Ö. (2011). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Anı.
  • Türk Dil Kurumu. (2012). Yazım Kılavuzu. Ankara.