Edebiyatın toplumsal hayatın bir yansıması olduğu ve toplumsal hayattan bağımsız düşünülemeyeceği gerçeğinin farkına varan önemli fikir adamlarından biri de Milli Edebiyat dönemi sanatçılarından Ziya Gökalp'tir. Ziya Gökalp, Türk düşünce, kültür ve siyaset tarihinin önemli simalarından biridir. İmparatorluk sürecinden UlusDevlete geçiş döneminde yaşayan Gökalp'in, karşılaşılan sorunlar ve bunalımların da etkisiyle Türk toplumu ve kültürü üzerine ortaya koymuş olduğu sosyolojik, kültürel ve siyasal teori ve değerlendirmeler bugün bile geçerliğini devam ettirmektedir.1 Ziya Gökalp'in yaşadığı yıllar (1876-1924), Türk tarihinin en çalkantılı yıllarıdır. Bir yandan toprak bütünlüğü sağlanmaya çalışılırken diğer yandan savaşlar yaşanmaktadır ve Osmanlı Devleti'nin bütünlüğünü korumaya dair pek çok düşünce akımı üretilmektedir. Bunlardan biri de hiç şüphesiz Türkçülük akımıdır. Ziya Gökalp'in Türkçülük anlayışı ırka dair değildir; Ziya Gökalp, Türkiye topraklarında yaşayan ve Türk ülküsünü paylaşan herkesi dil, din, ırk ayırt etmeksizin Türk sayar. 1910'lu yıllarda başlayan Türkçülük hareketi, Ziya Gökalp tarafından sistematize edilerek "Türkçülüğün Esasları" adı altında 1920'de yayımlanır ve cumhuriyetin gelişim aşamalarını da belirler. Sosyolog kimliğini edebiyatçı kimliğiyle birleştiren yazar, Türkçülüğün Esasları yapıtında Türkçülük akımını bütün yönleriyle ele alırken toplumsal hayatın dinamizmini simgeleyen esnaf sistemine de önemli bir yer vermiştir. Ziya Gökalp'in düşüncelerinin şekillenmesinde ünlü sosyolog Emile Durkheim'ın oldukça önemli yeri vardır. Emile Durkheim'ın Meslek Ahlakı adlı yapıtında ileri sürdüğü görüşlerle Ziya Gökalp'in görüşleri büyük oranda örtüşür; bu nedenle Ziya Gökalp'in yapıtı incelenirken Emile Durkheim'ın yapıtı da göz önünde bulundurulmuştur. Ziya Gökalp, Türkçülüğün Esasları'nda özellikle iki bölümde esnaf sistemine dair görüşlerini sunar: "Mesleki Ahlak" ve "Milli Dayanışmayı Güçlendirmek". Dolayısıyla bu çalışmanın özellikle odaklandığı bölümler de bunlar olmuştur. Bunun yanı sıra, Ziya Gökalp'in esnaf teşkilatına dair yazdığı şiirlerden ve yazılardan da söz edilmiştir. Ziya Gökalp, Emile Durkheim sayesinde esnaf sistemine yeni bir bakış açısıyla yaklaşmıştır. Türk esnaf teşkilatının geçmişi, Anadolu Selçuklu ile Osmanlı devletlerine dayanmakta ve bir anlamda dinin etkisiyle ilerlemektedir.Ziya Gökalp'in esnaf üzerindeki din etkisini kaldırarak bu alanın kurumsallaşmasını sağladığı söylenebilir. Bu bağlamda en önemli yenilik, üretici-tüketici arasındaki ilişkilerin resmi boyut kazanmasıdır. Gelenekle modernin birleşmesini amaçlayan Ziya Gökalp, belirli yaptırımlarla tüketiciyi koruma altına almış ve 20. yüzyılın başında ekonomide büyük ilerleme kaydedilmesini sağlamıştır. Ayrıca Ziya Gökalp, esnaf sistemi üzerine düşüncelerini, meslek ahlakı ve değer yargılarıyla özdeş tutmuştur.

Ziya Gokalp is one of the significant authors in The Period of National Literature who is aware of the literature asa reflection of social life and cannot be thought without it. Ziya Gökalp is one of the most prominent figures in thehistory of Turkish philosophy, culture and politics. Living in a period of transition from an Empire to a NationState,sociological, cultural and political theories and assessments made by Gökalp about the Turkish society andTurkish culture under the influence of problems and troubles encountered still maintain their currency and validity.The decade which Ziya Gokalp had lived is the most unsteady years of Turkish history. On the one hand, whiletrying to ensure the territorial integrity, on the other hand the wars are experienced, and many streams of thoughtare produced to protect the integrity of the Ottoman Empire. One of these is undoubtedly Turkism. The movementwhich begins on 1910’s is systematized by Ziya Gokalp in the name of The Principles of Turkism and publishedin 1920, and it determines the stages of development of the new republic.Famous sociologist Emile Durkheim’s ideas are quite important on shaping Ziya Gokalp’s thoughts.Thanks to Emile Durkheim, a new point of view to the professional organizations in Turkism is developed by ZiyaGokalp. The history of Turkish professional organizations is based on Anatolian Seljuk State and Ottoman Empire,and in a sense, it is moving along with religion. It can be said that Ziya Gokalp removed the effect of religion onprofessions, and he built the institutionalization of the field. Ziya Gokalp who aimed to merge old and modernsystem together takes under protection the consumer by economic sanctions, and has led a significant progress atthe beginning of the 20th century. Also Ziya Gokalp keeps identical his ideas on professional organizations withprofessional ethics and values.