Siyasi Parti Başkanı, "Sosyalizm ve Sanat" Makalelerinin Yazarı Ressam Namık İsmail

Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde yöneticilik yapmış, eğitimci ve yazar kişiliği ile de tanınan ressam Namık İsmail, 1914 kuşağının önemli temsilcilerinden birisidir. 1918'de Şişli Atölyesi'nde hazırlanan eserlerin sergilenmesi için Berlin'e hareket eden sanatçı, savaşın sona ermesinin ardından Türkiye'ye dönmeyerek resim eğitimini burada sürdürmeye karar vermiştir. Namık İsmail'in Berlin'de bulunduğu yıllarda Almanya, siyasi bakımdan sıkıntılı bir dönemden geçmektedir. Geniş çaplı grevlerin başladığı, sosyalist hareketin yükselişe geçtiği bu dönemde, Rosa Luxemburg ve Karl Liebknecht'in başlattığı Spartakist hareket politik direnişin en etkili adreslerinden biri olmuştur. Söz konusu gelişmelerin yaşandığı sıralarda; Almanya'ya öğrenim görmek, çalışmak ya da staj yapmak için gelen gençler, zamanla sosyalist akımların etkisinde kalarak 1918'de Berlin Kantstrasse, 8 numarada bir kulüp kurmuşlardır. Türk Kulubünün üyelerinden Namık İsmail, 1919'da kurulan Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Partisi'nin başkanlığını yapmış ve partinin yayın organı olan Kurtuluş Dergisi'nde "Sosyalizm ve Sanat" başlıklı makaleleri kaleme almıştır. Tüm yaşamı boyunca sanatçıyı işçi, sanatı topluma hizmet olarak gören Namık İsmail, söylemleriyle "halkçı" bir ressam olarak görülmüştür. Makalede, sanatçının Berlin'de bulunduğu yıllara ve sonrasında yaşanan gelişmelere değinilmiş, sanatçının politik kimliği ile sanat görüşü arasında bir ilişki kurulmaya çalışılmıştır.

The Artist Namık İsmail, The Author Of "Socialism And Art" Articles, The President Of Political Party

The artist Namık İsmail, known through his educationist and authorist personality and who has worked as an editor at State Academy of Fine Arts, is one of the most significant representatives of 1914 generation. The artist, who moved to Berlin for the exhibition of the art works prepared at Şişli Atelier in 1918, decided to perpetuate his artistic education by not returning to Turkey after the end of the war. In the years Namık İsmail was in Berlin, Germany passes through a turbulent period. In this period, where large scaled strikes have emerged and socialist movement has begun to rise, the Spartacist movement has been one of the most effective addresses of political resistance. During these so-called developments were experienced, the young who came to Germany for studying, working or doing internship established a club at Berlin Kanststrasse No. 8 in 1918 under the influence of socialist movements in time. Namık İsmail, out of the members of Turkish Club, worked as the president of Turkish Labour and Farmer Socialist Party and drew up the articles titled 'Socialism and Art' at Kurtuluş magazine which is a media organ of the party. Namık İsmail, who regarded the artist as a worker and art as a service to society during all his life, has been accepted as a democrat artist. In the article, the years of the artist in Berlin and the developments experienced later on have been mentioned and it has been tried to make a relation between the political identity and the artistic view of the artist.

PDF

___

Akbulut, E. - Tunçay, M. (2012). İstanbul Komünist Grubu'ndan (Aydınlık Çevresi) Türkiye Komünist Partisi'ne 1919 - 1926, İstanbul: Sosyal Tarih Yayınları.
Akbulut, E. (2010). Dr. Şefik Hüsnü Deymer, Yaşam Öyküsü, Vazife Yazıları, İstanbul: Sosyal Tarih Yayınları.
Anonim (1974). Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası Programı. İlke Aylık İnceleme Yorum Belge Dergisi, (cilt 2), 7, 27 - 28.
Anonim (1975). Kurtuluş. Birikim: Aylık Sosyalist Kültür Dergisi, 5, 55 - 56.
Arat, G.B. (2014). 1970 - 1980 Yılları Arasında Türkiye'de Kültürel ve Sanatsal Ortam. E-Kitap, İstanbul: SALT Yayınları.
Atılgan, G. (2010). Sosyalist Soldan Kemalizme Olumlu Bakışlar (1920-1971): Nedenler, İmkânlar, Dönemler ve Bazı Sonuçlar, Praksis. 21, 47-76.
Batur, A. (1996). Art Nouveau Mimarlığı ve İstanbul. Mimari Akımlar 1 (Yay. Sor. Onur Tunaşat) içinde (s.94- 117), İstanbul: Yem Yayınları.
Benlisoy, S. (2007). Türkiyeli Spartakistler ve Kurtuluş Dergisi. Mete Tunçay'a Armağan (Der. Mehmet Ö. Alkan, Tanıl Bora, Murat Koraltürk) içinde (s. 461 - 497). İstanbul: İletişim Yayınları.
Berk, N. (1981). Ressam Namık İsmail. Sanat Çevresi. 34, 4 - 5.
Cezar, M. (1983). Güzel Sanatlar Akademisi'nden 100. Yılda Mimar Sinan Üniversitesi'ne. Güzel Sanatlar Eğitiminde 100 Yıl (Yay. Haz. Zeki Sönmez) içinde (s. 5 - 84). İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Basımevi.
Çermikli, G. (2009). Namık İsmail'in Yaşamı ve Sanatı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Efe, A. (2005). Almanya'ya Verilen İkinci Demiryolu İmtiyazı: Hububat Hattı. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, 18, 95 - 117.
Erol T. (1992). Önsöz, Namık İsmail (Yay. Haz. Zeynep Rona) içinde (s. 9 - 13), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
Gönenç, T. (1981). Namık İsmail'in Dört Resmi. Sanat Çevresi, 34, 6 - 8.
Günay, İ. S. (1937). İdeal Sanatkar Namık İsmail, İstanbul: M. Babok Basımevi.
Güner K. (2014). Modern Türk Sanatının Doğuşu, İstanbul: Kaynak Yayınları.
Gürtuna, S. (1994). Namık İsmail 1914 Kuşağı İçindeki Yeri ve Önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Güzel, Ş. (1985). Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İşçi Hareketi ve Grevler. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi- 3 içinde (s. 803 - 830). İstanbul: İletişim Yayınları.
İleri, R. N. (1975). Önsöz. Kurtuluş Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi Organı Sosyalizmden Bahseder, İlim ve Sanat Mecmuası içinde (s.9), İstanbul: Anadolu Yayınları.
İleri, R. N. (2010). Koleksiyoncu Değilim. İleridekiler: İleri Koleksiyonu'ndan Bir Seçki içinde (s. 7 - 13), Ankara: Galeri Nev Yayını.
İsmail, N. (1919). Sosyalizm ve Sanat. Kurtuluş: Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi Organı, Sosyalizmden Bahseder, İlim ve Sanat Mecmuası. 1, 10 - 13.
Feridun, H. (1935). Değerli Bir Ressam ve İdareci: Namık İsmail. 7 Gün, 110, 7 - 9.
Kahraman, E. (2012). Sosyalist Fırka Başkanı Ressam Namık İsmail. http://www.aydinlikgazete.com/yazarlar/ ekrem-kahraman/15789-sosyalist-firka-baskani-ressam-namik-ismail.html (son erişim tarihi 6 Şubat 2016)
Kocabaş, S.(1988). Pancermenizm'in "Şark'a Doğru" Politikası: Tarihte Türkler ve Almanlar, İstanbul: Vatan Yayınları.
Kurtuluş: Türkiye İşçi ve Çiftçi Partisi Organı, Sosyalizmden Bahseder, İlim ve Sanat Mecmuası (1975). (Yay. Haz. Rasih Nuri İleri). İstanbul: Anadolu Yayınları.
Madra, B. (1981). Plastik Sanatlarda Belgeleme ve Ressam Namık İsmail, Sanat Çevresi. 34, 10 - 12.
Ortaylı, İ. (2005). Osmanlı İmparatorluğu'nda Alman Nüfuzu (9. bs.). İstanbul: Alkım Yayınevi.
Özyiğit, H. (2012). 1830 - 1920 Yılları Arasında Süreli Yayınlarda Türk Resim Sanatı Eleştirisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Rona, Z. (1992). Namık İsmail. Türk Ressamları Dizisi 1, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Sayılgan, A. (1968). Solun 94 Yılı (1871 - 1965), Ankara: Mars Matbaası.
Sayılgan, A. (2009). Türkiye'de Sol Hareketler (5.bs). İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yayınevi.
Sosyalizm ve Sanat - Ressam Namık İsmail. (2012). (Çev. Şafak Güneş Gökduman). rh+artmagazine: Türkiye'nin Güzel Sanatlar Dergisi, 90, 82 - 84.
Şişmanov, D. (1978). Türkiye İşçi ve Sosyalist Hareketi Kısa Tarih (1908 - 1965), (Yay. Haz. A. R. Zarakolu), İstanbul: Belge Yayınları.
Tekin, Y. (2002). Türkiye'de İlk Sosyalist Hareket "İştirak Çevresi" nin Sosyalizm Anlayışı Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 57 - 4, 171 - 184.
Tevetoğlu, F. (1967). Türkiye'de Sosyalist ve Komünist Faaliyetler (1910 - 1960). Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Tunaya, T. Z. (1998). Türkiye'de Siyasal Partiler: Mütareke Dönemi-Cilt 2, İstanbul: İletişim Yayınları.
Tunçay, M. (2009). Türkiye'de Sol Akımlar 1908 - 1925 - Cilt 1 (5. bs). İstanbul: İletişim Yayınları.
Tunçay, M. (1989). 1919 Berlini'nde 18 Türk Spartakisti, Mülkiyeliler Birliği Dergisi. 205, 16 - 22.
Ülken, H. Z. (1999). Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi (6.bs). İstanbul : Ülken Yayınları.
Yangın, İ. (2009). Osmanlı'da Sosyalizm. İstanbul: Bilgeoğuz Yayınları.
Almanya'da Spartakistler (1975). Devrimler ve Karşı Devrimler Ansiklopedisi - 29 içinde (s. 673 - 696). (Yay. Haz. Hilmi Yavuz), İstanbul, Gelişim Yayınları.
Yılmaz, N. (2013). Weimar Dönemi ve Öncesinde Meydana Gelen Siyasi Çekişmeler ve Ekonomik Krizlerin Alman Sosyal Demokrat Partisi Bağlamında Bir Değerlendirmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt 15, 1, 73 - 87.