İşitme cihazı kullanan işitme kayıplı Türk çocukların alıcı ve ifade edici dil becerilerinin gelişimi

Dil gelişimini etkileyen birçok etmen bulunmaktadır. İşitme kaybı bu etmenlerden bir tane- sidir. Erken teşhis, uygun işitme cihazı ve terapi gibi etmenler işitme kaybının dil üzerindeki olumsuz etkisini azaltmakta, hatta yok edebilmektedir. Çalışmanın birkaç tane amacı bulun- maktadır. Bunlar; normal işitmesi olan Türk çocukların ve işitme kayıplı Türk çocukların alıcı ve ifade edici dil gelişimlerini DÖ-4 testini kullanarak bu gelişimlerini kronolojik yaşlarıyla karşılaştırmak, işitme kayıplı Türk çocukların DÖ-4 testini 3 ay arayla 3 kez uygulamasından elde edilen alıcı ve ifade edici dil yaşının uygulamalar açısından gelişimini ortaya çıkarmak ve işitme kayıplı Türk çocuklarda terapi süresinin, işitme cihazı kullanım süresinin ve işitme cihazı modelinin alıcı ve ifade edici dil gelişimi üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Çalışma- daki örneklem grubu, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı İşitme, Konuşma, Denge Ünitesi’ndeki çocuklar arasından seçilmiştir. Orta ve orta-ileri derecede sensörinöral tip işitme kayıplı işitme cihazı kullanan çocuklardan oluşan toplam 30 çocuk, “Dokuz Eylül Üniversitesi Narlıdere Kreş ve Anaokullarında” eğitim gören, normal işitmeye sahip, herhangi bir zihinsel ya da işitsel kaybı olmayan 30 çocuk karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Çocukların alıcı ve ifade edici dil gelişimlerini ölçmek için Preschool Lan- guage Scale: PLS-4 testinden Türkçeye uyarlanmış olan Dil Ölçeği-4 (DÖ-4) testi, 3 ay ara ile 3 kez bu test uygulanmıştır. Araştırma sonucunda işitme kayıplı çocukların alıcı ve ifade edici dil yaşlarının kronolojik yaşlarından geri olduğu saptanmıştır. Ancak işitme cihazı kullanan ve terapi alan işitme kayıplı çocuklara 3 ay arayla 3 kez bu test uygulandığında, çocukların alıcı ve ifade edici dilinde istatistiksel açıdan bir gelişme olduğu kaydedilmiştir. İşitme cihazı kul- lanım süresi ve terapi süresinin dil gelişimini etkilediği, işitme cihazı modelinin ise dil gelişimi üzerinde çok önemli derecede etkisi olmadığı görülmüştür.

The receptive and expressive language development of Turkish hearing-impaired children with hearing-aid

There are many effects which may influence the language development. Hearing loss is one of these effects. Early diagnosis, beneficial hearing aid and therapy can decrease and even eliminate the negative effects of hearing loss on language development. This study has several aims which are about monitorizing the receptive and expressive language development of Turkish hearing-impaired children and the children with normal hearing, by using PLS-4, comparing this development with their chronological ages, revealing the development of the receptive and the expressive language development of hearing-impaired children after using PLS-4 three times with a three-month interval, revealing the effects of the duration of hearing aid usage and the duration of therapy on language development. The experimental group of 30 children was selected from the children in Dokuz Eylül University, Faculty of Medicine Department of Otorhinolaryngology Audiology Unit. The experimental group that were suffering from mild- moderate or moderately severe-severe bilateral sensorineural hearing loss and using a hearing aid were evealuated by comparing with the control group of the same number of children that were from Dokuz Eylül University, Narlıdere Nursery School and had no mental or auditory problems. In order to qualify the children’s receptive and expressive language development, Preschool Language Scale (PLS-4) was used three times with a three-month interval. It was found that the receptive and expressive language age of the hearing-impaired children was lower than their chronological age. However, when the children who were using a hearing aid and having a therapy were retested three times with a three-month interval, it was recorded that there was a statistical improvement on their receptive and expressive language development. It was found that the duration of the hearing aid usage and the threapy affected the language development whereas the type of the hearing aid did not affect the language development significantly.

PDF

___

Borg, E., Risberg, A., Mcallister, B., Undemar B. M., Edquist, G., Reinholdson, A. C., Wiking-Johnson, A. ve Willstedt-Svensson, U. (2002). Language Development in Hearing-impaired Children Establishment of a Reference Material for a ‘Language Test for Hearing-impaired Children’, LATHIC. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 65: 15–26.
Borg, E., Edquist, G., Reinholdson, A. C., Risberg, A. ve Mcallister, B. (2007). Speech and Language Development in a Population of Swedish Hearing-Impaired Pre-School Children, a Cross Cultural Study. Internatinal Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 71: 1061-1077.
Bubbico, L., DI Castelbianco, FB., Tangucci, M. ve Salvinelli, F. (2007). Early Hearing Detection and Intervention in Children with Prelingual Deafness, Effects on Language Development. Minerva Pediatra. 59(4):307-13.
Burkhalter, C.L., Blalock, L., Herring, H. ve Skaar, D. (2011). Hearing Aid Functioning in the Preschool Setting: Stepping Back in Time? International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 75: 801-804.
Ching, T. Y.C., Crowe, K., Martin, V., Day, J., Mahler, N., Youn, S., Street, L., Cook, C. ve Orsini, J. (2010). Language Development and Everyday Functioning of Children with Hearing Loss Assessed at 3 years of Age. International Journal of Speech-Language Pathology. 12 (2): 124-131.
Coppens, K.M., Tellings, A., Veld, W.V.D., Schreuder, R. ve Verhıeven, L. (2012). Vocabulary Development in Children with Hearing Loss: The Role of Child, Family and Educational Variables. Research in Developmental Disabilities. 33: 119-128
Çeliker, P. Z. ve Ege, P. (2005). İşitme Engelli Çocukların Konuşmalarının Anlaşılabilirliği Etkileyen Faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 6(1): 19-32.
Dornan, D., Hickson, L., Murdoch, B. ve Houston, T. (2009). Longitudinal Study of Speech Perception, Speech, and Language for Children with Hearing Loss in an AuditoryVerbal Therapy Program. The Volta Review. 109(2-3): 61–85.
Ersoy, E. (1995). İşitme Engelli Çocukların İşitsel Algılarının Değerlendirilmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Holzinger, D., Fellinger, J. ve Beitel, C. (2011). Early Onset of Family Centred Intervention Predicts Language Outcomes in Children with Hearing Loss. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 75: 256-260.
Karacan, E. (1998). Yaşamın İlk Bir Yılında Anne-Bebek Etkileşimi ve Bebeklerde Dil Gelişimi. Uzmanlık Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı.
Kennedy, C.R., Mccann, D.C., Campbell M.J., Law, C.L., Mullee, M., Petrou, S., Watkin, P., Worsfold, S., Yuen H.M. ve Stevenson, J. (2006). Language Ability after Early Detection of Permanent Childhood Hearing Impairment. The New England Journal of Medicine. 354/20: 2131-2141.
Kiese-Himmel, C. ve Reeh, M. (2006). Assessment of Expressive Vocabulary Outcomes in Hearing-Impaired Children with Hearing Aids: Do Bilaterally Hearing-Impaired Children Catch Up? The Journal of Laryngology&Otology: 1-8.
König, G. (1998). Dile Bilimsel Bakış Açısı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. Özel Sayı: 87-92.
Marttila, T. I. ve Karikoski J. O. (2006). Hearing Aid Use in Finnish Children–Impact of Hearing Loss Variables and Detection Delay. International Journal of Pediatric Otorlaryngology. 70: 475-480.
Moeller, M.P. (2000). Early Intervention and Language Development in Children Who Are Deaf and Hard of Hearing. Official Journal of the American Academy of Pediatrics. 106:e43
Omondi, D. Ogol, C. Otieno, S. ve Macharia, I. (2007). Parental Awareness of Hearing Impairment in Their School-Going Children and Healtcare Seeking Behaviour in Kisumu District, Kenya. International Journal of Pediatric Otorhinolarygology. (71): 415-423.
Pektaş, Ş. (1993). Altı, Sekiz Yaş İşitme Engelli Çocuklarda Alıcı ve İfade Edici Dile Yönelik Sözel İfadelerin İncelenmesi ve Normal İşiten Yaşıtları ile Karşılaştırılması. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Sharma, A. , Dorman, M.F. ve Spahr, A.J. (2002). A Sensitive Period for the Development of the Central Auditory System in Children with Cochlear Implants: Implications for Age of Implantation. Ear and Hearing, The Official Journal of the American Auditory Society. (23): 532–539.
Stelmachowicz, P.G., Pittman, A.L., Hoover, B.M., Lewis, D.E. ve Moeller, M.P. (2004). The Importance of High-Frequency Audibility in the Speech and Language Development of Children with Hearing Loss. Arch Otolaryngology, Head and Neck Surgery. (130): 556-562.
Şenay, Y. (2004). Çocukta Dil Gelişimi. International Journal of Human Sciences. 1-17.
Tüfekçioğlu, Ü. (1998). İşitme Engelliler. Özel Eğitim (ss: 105-125). Der: Süleyman Eripek, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları (361).
Ünlü, M. (1999). Kavramlar ve Boyutları. İstanbul: İnkılap Kitapevi.
Vitova, J. ve Balcaravo, J. (2012). Language Competence versus the Mathematical Concepts of Pre-school Children with Hearing Impairments. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 69: 2076-2081.
Voltan-Acar, N. ve Whirter, J. (2000). Ergen ve Çocukla İletişim. Ankara: US-A Yayıncılık.
Watkin, P., Mccann, D., Law, C., Mullee, M., Petrou, S., Stevenson, J., Worsfold, S., Yuen, H. M. ve Kennedy, C. (2007). Language Ability in Children with Permanent Hearing Impairment: The Influence of Early Management and Family Participation. Pediatrics. 120(3):e694-701.
Yalçınkaya, F. (1994). İşitme Kayıplı ve Normal İşiten Çocukların Karşılaştırılması. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Yalçınkaya, F., Bayoglu, B., Saraçbaşı, O., ve Belgin, E. (2007). CBP02 Turkish Adaptation of Speech and Language Disorders Test:“Preschool Language Scale: PLS-4”. European Journal of Paediatric Neurology, 11-87.
Yazıcı, Z. ve Can Yaşar, M. (2006). Erken Çocukluk Döneminde Dil Kazanımı. Mesleki Eğitim Dergisi. 8(15): 126-138.
Yoshinaga-Itano, C., Sedey, A. L., Coulter, D. K., ve Mehl, A. L. (1998). Language of Early-and Later-identified Children with Hearing loss. Pediatrics. 102(5): 1161- 1171.
Yüksel, E. (2003). Eskişehir’de Yaşayan 30-47 Aylar Arasındaki Çocukların Alıcı Dil Becerilerinin İncelenmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çocukların Alıcı Dil Becerilerinin İncelenmesi. Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Zimmerman, I. L., Steiner, V. G. ve Pond R. E., (2002). Preschool Language Scale, 4th edition. San Antonio, TX: The Psychological Corporation.