TÜRKİYE'DE SİYASET-SENDİKA İLİŞKİSİ AÇISINDAN TÜRK-İŞ: BAYRAM MERAL VE SALİH KILIÇ DÖNEMİ

Bayram Meral ve Salih Kılıç'ın Türk-İş Başkanlığı döneminde, siyaset-Türk-İş ilişkisinin ortaya konulmaya çalışıldığı bu çalışmada, siyaset-sendika arasındaki ilişkinin tek taraflı değil çift taraflı bir özelliğinin olduğu görülmektedir. Bu ilişkiye siyaset perspektifinden bakıldığında siyasal partilerin, özellikle seçimlerde sendikalar gibi önemli bir oy potansiyeline sahip grupların desteğini göz önünde bulundurdukları söylenebilir. Bunun yanı sıra siyasal partiler, bu grupları kontrolleri altında tutup, kendilerine yönelik bir muhalefet odağı haline gelmemeleri için mücadele ederler. Hem Bayram Meral'in hem de Salih Kılıç'ın başkanlık dönemlerinde, siyasal partilerin Türk-İş'in hem yönetim kurulu listelerine hem de genel kurulda yaşanan başkanlık yarışına etkileri olduğu görülmektedir. Sendikalar açısından ise öncelik, üyelerinin çıkarlarının korunmasındadır. Daha sonra ise siyaset arenasında yer almak, kendi gruplarının çıkarlarını savunmak, onları temsil etmek gelmektedir. Her iki dönemde de sendika kökenli isimlerin parti meclisleri, genel-yerel seçimler için partilere aday olarak önerildiği ve TBMM'ye girdikleri görülmektedir

TURK-IS IN TERMS OF RELATIONSHIP OF POLITICS WITH UNION IN TURKEY: ERA OF BAYRAM MERAL AND SALIH KILIÇ

It has been seen in the present study in which relationship between politics and Turk-Is has been discussed during presidency of Bayram Meral and Salih Kiliç that the relationship between politics and union had bidirectional, not one-sided feature. Considering this relationship from the political perspective, we may claim that the political parties take into account the supply from the groups with significant vote potential such as the labor unions. Additionally, the political parties try to keep these groups under their control and thus to prevent them from being an opposition focus. It was seen that during presidency periods of both Bayram Meral and Salih Kiliç, the political parties became influential in list of managerial board as well as race of presidency in general assembly of Turk-Is. From the perspective of the unions, priority is protecting benefits of their members followed by playing role in the political arena, to protect benefits of their groups, and representing them. It was seen during both periods that persons from the union were nominated for party assemblies and were suggested as candidate to the parties for general and local elections and entered Turkish Grand National Assembly

___

  • Akgeyik, Tekin, (1994), “Sendika-Siyaset İlişkisi (Karşılaştırmalı Modeller Açısından)”, Kamu-İş Dergisi, Ocak, ss. 77-89.
  • Albayrak, Levent (2006), 1980’den Günümüze Sendika-Siyaset İlişkisi Türk-İş Örneği, Gazi Üniversitesi SBE, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Aydoğanoğlu, Erkan (2011), Dünyada ve Türkiye’de Sendika Siyaset İlişkisi, 2. Baskı, Kültür-Sanat SEN, Ankara.
  • Aksoy, Necati (2008), Sivil Toplum ve Baskı Grupları, Kaknüs yayınları, İstanbul.
  • Anık, Cengiz (1997), Çoğulcu Sistemde İşçi Sendikası, Hizmet-İş Sendikası Eğitim yayınları, Ankara.
  • Aslan, Seyfettin-Cengiz Gül (2004), “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Baskı Grupları”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5 (1), ss. 85-100.
  • Aybay, Rona (1962), Baskı Grupları, İ.Ü. Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: XXVII, No: 1-4, İstanbul.
  • Bila, Fikret (1996), “İntikam”, Milliyet, 5 Ağustos 1996, s.12.
  • Cumhuriyet Ansiklopedisi (1981-2000), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2003.
  • Çağla, Cengiz (2010), Yeni Başlayanlar İçin Siyaset Bilimi, Omnia, İstanbul.
  • Çalışma Hayatı İstatistikleri, (1993) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yayın No: 14, Ankara.
  • Çalışma Hayatı İstatistikleri, (2000) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yayın No: 25, Ankara.
  • Çalışma Hayatı İstatistikleri, (2009) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yayın No: 34, Ankara.
  • Çam, Esat (2000), Siyaset Bilimine Giriş, Der Yayınları, İstanbul.
  • Çavdar, Tevfik (2000), Türkiye’nin Demokrasi Tarihi (1950-1995), İmge Kitabevi, Ankara.
  • Çomaklı, Şafak, E. (1999), “Baskı Gruplarının Siyasal Partilerle İlişkisinin Siyaset Kavramı Çerçevesinde İncelenmesi”, CBÜ İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Sayı: 5, ss. 121-137.
  • Dinçer, Müjde, K. (1998), Lobicilik, Alfa yayınları, İzmir.
  • Doğan, Yalçın. (1992) “Türk-İş Artık Daha Şahin”, Milliyet, 15 Aralık 1992, s. 11.
  • Doğan, Yalçın. (1995) “CHP Çalışanlarla Omuz Omuza”, Milliyet, 22 Eylül 1995, s. 17.
  • Donat, Yavuz. (1995) “Sürpriz Değil”, Milliyet, 16 Ekim 1995, s. 14.
  • Donat, Yavuz. (1995) “Tarihi Kurultay Tarihi Fırsat”, Milliyet, 9 Eylül 1995, s. 12.
  • Dursun, Davud (2010), Siyaset Bilimi, Beta yayıncılık, İstanbul.
  • Esin, Pars (1974), Türkiye’de İşveren Sendikacılığı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi yayınları No: 373, Ankara.
  • Fedayi, Cemal (2011), Siyaset Bilimi, Kadim yayınları, Ankara.
  • Gök, Mehmet (1994), Demokratik Toplumda Sendika Siyaset İlişkisi ve Türkiye Deneyimi, Gazi Üniversitesi SBE, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • Kapani, Münci (2003), Politika Bilimine Giriş, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • Kara, E. (2007), Türkiye’de Baskı Grupları ve TSK’nın Kamuoyu Oluşturmadaki Rolü ve Etkisi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi SBE, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale.
  • Koç, Yıldırım (1988), Sendikaların Siyasal Partilerle İlişkileri, Türkiye Yol-İş Sendikası, Ankara.
  • Koç, Yıldırım (2000), Türkiye’de İşçiler ve Sendikalar (Tarihten Sayfalar), Yol-İş sendikası, Ankara.
  • Kuzu, Burhan (1986), “Kamu Yönetiminde Baskı Gruplarının Rolü ve Memleketimizdeki Duruma Kısa Bir Bakış”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: LI, Sayılar: 1-4, İstanbul matbaası, İstanbul, ss. 65-136.
  • Mahiroğulları, Adnan (2000), 1980 Sonrası Türk ve Fransız Sendikacılığı, Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası, Ankara.
  • Mahiroğulları, Adnan (2003a), “Türkiye’de Sendika-Siyasi Parti İlişkileri”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı: 46, ss. 1-27.
  • Mahiroğulları, Adnan. (2003b), “Fransa’da Sendika Siyasi Parti İlişkileri”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 18 (1), ss. 361-380.
  • Mahiroğlulları, Adnan (2004), “Teorik Çerçevesi ve Dünyadaki Uygulamalarıyla Sendika-Siyaset Sendika-Siyasal Parti İlişkisi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 19 (1), ss. 349-371
  • Mahiroğulları, Adnan. (2005), Cumhuriyetten Günümüze Türkiye’de İşçi Sendikacılığı, Kitabevi yayınları, İstanbul.
  • Okutan, Cevat (2006), “Küreselleşme Olgusu Karşısında Türkiye’de Baskı Gruplarının Değişen Niteliği”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, 10 (1-2), ss. 154-164.
  • Öztekin, Ali (2010), Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Saybaşılı, Kemali (1995), DYP-SHP Koalisyonu’nun Üç Yılı, Bağlam Yayınları, İstanbul.
  • Şener, M. (2012), “Baskı Grupları”, Siyaset Bilimi Kavramlar İdeolojiler Disiplinler Arası İlişkiler (Hazırlayanlar: Gökhan Atılgan, E. Attila Aytekin), Yordam kitap, İstanbul.
  • Tok, Nafiz (2012), “Siyasal İdeolojiler”, Siyaset Bilimi (Editör: Halis Çetin), Orion Kitabevi, Ankara, ss. 117-186.
  • Topçu, Adnan, (2006) Siyasal Karar Alma Organları Üzerinde Çıkar ve Baskı Gruplarının Etkileri, Afyon Kocatepe Üniversitesi SBE, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyonkarahisar.
  • Tosun, Gülgün-Tepeciklioğlu, E. E. (2012), “Sivil Toplum ve Baskı Grupları”, Siyaset Bilimi (Editör: Halis Çetin), Orion Kitabevi, Ankara, ss. 341-378.
  • Turan, Erol (2011), Siyaset Bilimine Giriş, Palet Yayınları, Konya.
  • Turan, İlter (1987), Siyasal Demokrasi Siyasal Katılma Baskı Grupları ve Sendikalar, Belediye-İş Sendikası Eğitim Yayınları: 6, İstanbul.
  • Yalansız, Nedim (2006), Türkiye’de Koalisyon Hükümetleri 1961-2002, Büke yayınları, İstanbul.
  • Bayram Meral ile yapılan görüşme, 6 Haziran 2012.
  • Salih Kılıç ile yapılan görüşme, 6 Haziran 2013.
  • http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.mv_liste?p_donem_kodu=20
  • http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.sorgu_donem?p_donem_kodu=21
  • http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.sorgu_donem?p_donem_kodu=22
  • http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.sorgu_donem?p_donem_kodu=23