TRABZON’DA MÜBADİL MUHACİR İSKÂNI

Türk ve Yunan halklarının mübadelesi iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde önemli bir aşama olmuştur. Ancak mübadele çok zor şartlar altında düzensiz bir şekilde gerçekleştirilmiş, Türkler ve Rumlar süreçte birçok sıkıntıya katlanmak zorunda kalmıştır. Trabzon'un muhacir iskânına elverişliliği yerel basında tartışma konusu olmuştur. Gerçekten de I. Dünya Savaşı'nda muhaceret yaşamış bir bölge olarak Trabzon'un kendi yerli halkının mesken problemi göz önüne alındığında bu tartışmanın haklılığı ortaya çıkmaktadır. Diğer taraftan burada bir Rum nüfusun varlığı, Trabzon'un iskân mıntıkası içerisine dâhil edilmesine sebep olmuştu. Trabzon'a yerleştirilmek üzere gönderilen mübadiller rahat bir iskân süreci geçirememiştir. Birçok muhacir başka yerlere göç etmek zorunda kalmış, ancak az sayıda muhacir Trabzon'da yerleşebilmiştir

THE SETTLEMENT OF REFUGEES IN TRABZON

The population exchange between Turks and Greeks was important phase to resolve controversies between two countries. However it had been executed under very hard conditions in an irregular manner. Turks and Greeks had been obliged to endure lots of trouble in the process. The convenience of Trabzon for the settlement of refugees was a matter of debate in the local press. Considering Trabzon as a region that had been undergone immigration and its native people’ settlement problem, rightness of the debate was confirmed. On the other hand, because of the existence of Greek population in Trabzon, it was included into settlement regions. Refugees who had been sent to Trabzon to settle, did not have comfortable settlement process. Many of the refugees were obliged to migrate another places, few refugees were able to settle in Trabzon

PDF

___

Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi; 272.12 45.77.10; 272.12 43.63.3; 272.11 20.99.14; 272.11 19.94.5;
272.71 33.44.9; 030.10 6.36.23; 030.18.1.1 09.27.15. TBMM ZC, 2. Dönem 3/50, 7/20.
GÜSBEED, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi Cilt: 7, Sayı: 16, Yıl: 2016 GUEJISS, Gümüşhane University Electronic Journal of The Institute of Social Sciences Volume: 7, Number: 16, Year: 2016 205
İstikbal Gazetesi, sayı: 1073, 1081, 1082, 1092, 1100, 1112, 1113, 1114, 1115, 1117, 1119, 1123, 1125, 1127, 1128, 1129, 1140, 1174, 1176, 1182, 1184, 1197, 1198, 1203, 1205, 1214, 1215, 1224, 1232, 1236, 1237, 1240, 1248, 1251, 1252, 1256, 1267, 1268, 1276, 1288, 1291, 1312, 1314, 1328, 1340, 1387, 1417.
Yeniyol Gazetesi, sayı: 136-236, 164-264, 193-293, 194-294, 211-311, 214-314, 228-328, 262-362,
Aghatabay, Cahide Zengin (2007), Mübadelenin Mazlum Misafirleri Mübadele ve Kamuoyu
(1923-1930), İstanbul: Bengi Yayınları.
Alantar, Özden Zeynep (2004), “Türk Dış Politikasında Milletler Cemiyeti Dönemi”, Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk Sönmezoğlu (Der.), (99-130), İstanbul: Der Yayınları.
Arı, Kemal (2014), Büyük Mübadele Türkiye’ye Zorunlu Göç (1923-1925), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
__________ (2016), Suyun İki Yanı “Mübadele” (Yazılar), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Barutciski, Michael (2005), “Lozan’a Yeniden Bir Bakış: Uluslararası Hukuk ve Siyasette Nüfus Mübadeleleri”, Ege’yi Geçerken 1923 Türk-Yunan Zorunlu Nüfus Mübadelesi, Renee Hirschon (Der.), (31-51), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Bilsel, M. Cemil (1998), Lozan, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
Çelik, Recep (2013), Trabzon’da Siyasi Hayat (1920-1950), Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Trabzon.
Faik Ahmet (1924), “Dikkat Edilecek Nokta”, İstikbal Gazetesi (29 Kanun-u Sani 1340), sayı: 1113.
__________ (1924), “Mühim Bir Nokta”, İstikbal Gazetesi (1 Şubat 1340), sayı: 1115.
__________ (1924), “Muhacir Meselesi”, İstikbal Gazetesi (1 Temmuz 1340), sayı: 1224.
Gökaçtı, Mehmet Ali (2010), Nüfus Mübadelesi Kayıp Bir Kuşağın Hikâyesi, İstanbul: İletişim Yayınları.
Hasretin İki Yakasından Mübadele Öyküleri (2015), Çev: Sula Aslanoğlu- Tanaş Çimbis, İstanbul:
Lozan Mübadilleri Vakfı Yayınları.
Hirschon, Renee (2000), Mübadele Çocukları, Çev: Serpil Çağlayan, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Hirschon, Renee (2005), “Ege Bölgesi’ndeki Ayrışan Halklar”, Ege’yi Geçerken 1923 Türk-Yunan
Zorunlu Nüfus Mübadelesi, Renee Hirschon (Der.), (3-16), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
İşler, Ümit (2008), “Tütüncü Bir Mübadil Ailenin İskân Hikâyesi”, Mübadele ve Balkan Türk
Kültürü Araştırmaları 2007, (125-128), Samsun: Samsun Mübadele ve Balkan Türk Kültürü
Araştırmaları Derneği Kültür Yayınları.
Özkan, Salih (2010), Milli Devlet Olma Sürecinde Mübadele ve Niğde’ye Yapılan İskân, Konya: Kömen Yayınları.
GÜSBEED, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi Cilt: 7, Sayı: 16, Yıl: 2016
GUEJISS, Gümüşhane University Electronic Journal of The Institute of Social Sciences
Volume: 7, Number: 16, Year: 2016 206
Oran, Baskın (1986), Türk-Yunan İlişkilerinde Batı Trakya Sorunu, Ankara: Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.
Sezer, Serab (2012), Lozan ve Mübadele, İstanbul: T.C. İstanbul Kültür Üniversitesi Atatürk İlkeleri
ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
Soysal, İsmail (2000), Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları I, Ankara: TTK Yayınları. Temel, Safiye Bilge (2014), Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi Mübadeleye Yol Açan İhtilafların
Analizi, Çev: Müfide Pekin, İstanbul: Lozan Mübadilleri Vakfı Yayınları. Tevfik, İhsan (2014), Mübadele, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Tosun, Ramazan (2014), Türk-Yunan İlişkileri ve Türk-Rum Nüfus Mübadelesi, Konya: Palet Yayınları