CUMHURİYET DEVRİ BEDEN TERBİYESİ VE SPOR POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE MAÇ DERGİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Cumhuriyet döneminde beden terbiyesi ve spor önemli bir devlet politikası olarak tasarlanmış ve bu politikalarının yürütülmesi için resmî kurumlar kurulmuştur. Bu kurumlardan biri de 1922-1936 yılları arasında Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı (TİCİ) olmuştur. Maç dergisi de önemli bir spor dergisi olarak TİCİ’nin beden terbiyesi ve sporun tek yetkili organı olduğu dönemde, 15 Ocak 1926 tarihinde yayın hayatına başlamış ve yedi sayı olarak çıkarılmıştır. Bu çalışmanın amacı da Türk basınının ilk spor dergilerinden olan Maç dergisini hem içerik ve yayın politikası bakımından incelemek hem de Cumhuriyet’in ilk yıllarında uygulanmaya çalışılan beden terbiyesi ve spor politikalarının Maç dergisine nasıl yansıdığını aktarmaktır. Bu kapsamda Maç dergisinin tüm sayılarına arşiv tarama tekniği kullanılarak iki farklı kütüphaneden ulaşılmış ve çalışmada esas olarak derginin dönemin güncel spor meseleleriyle ilgili yaklaşımları ile çeşitli spor dallarına yönelik içerikleri analiz edilmiştir. Ayrıca, dönemin beden terbiyesi ve spor politikalarına dair meselelerinin dergide yayımlanan yazılarla örneklendirilmiştir. Bu bakımdan çalışmanın hem Maç dergisine hem de dönemin beden terbiyesi ve spor politikalarına ışık tutması bakımından önem arz ettiği düşünülmektedir. Çalışmada, Maç dergisinin futbolla sınırlı kalmayarak birçok spor dalıyla ilgili içerik ürettiği, okuyucularıyla iyi ilişkiler kurmaya çalıştığı, dönemin beden terbiyesi ve spor politikalarıyla ilgili tartışmalara dahil olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Türk Spor Basını, Maç Dergisi, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı, Beden Terbiyesi ve Spor.

A REVIEW ON MATCH MAGAZINE IN THE CONTEXT OF THE REPUBLIC PERIOD PHYSICAL TRAINING AND SPORTS POLICIES

During the Republican period, physical training and sports were designed as an important state policy and official institutions were established to carry out these policies. One of these institutions was the Turkish Training Community Alliance (TİCİ) between 1922-1936. Maç magazine, as an important sports magazine, started its publication life on January 15, 1926 when TİCİ was the only authorized organ of physical training and sports and was published as seven issues. The aim of this study is to examine the Maç magazine, which is one of the first sports magazines of the Turkish press, in terms of content and publication policy and to convey how the physical training and sports policies, which were tried to be implemented in the first years of the Republic, were reflected in Maç magazine. In this context, by using the archive scanning technique, all issues of Maç magazine were accessed from two different libraries and the approach of the magazine to current sports issues of the period and its contents for various sports branches were analyzed. In addition, the issues of physical training and sports policies of the period are exemplified by the articles published in the journal. In this respect, it is thought that the study is important in terms of shedding light on both the Maç magazine and the physical training and sports policies of the period. In the study, it was determined that Maç magazine produced content related to many sports branches, not limited to football, tried to establish good relations with its readers, and was included in the discussions about the physical training and sports policies of the period.

Keywords:

Turkish Sports Press, Maç Magazine, Turkish Training Community Alliance, Physical Tarining and Sports.,

PDF

___

AKIN, Yiğit (2005). “Ana Hatları ile Cumhuriyet Döneminde Beden Terbiyesi ve Spor Politikaları”, Toplum ve Bilim, 103, s. 53-93.
AKIN, Yiğit (2014). Yavuz ve Gürbüz Evlatlar, İstanbul: İletişim Yayınları.
ALTIN, Hamza (2016). “Harputlu Selim Sırrı Ve Onun Yayınladığı Terbiye Ve Oyun Mecmuası”, Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, 3 (1), s.97-116.
AŞENİ, Ahmet Fetgeri. (1926, 15 Ocak). Güreş. Maç, (1), s. 27-29.
AŞENİ, Ahmet Fetgeri. (1926, Şubat). Sekizinci Olimpiyatlarda Türk Güreşçileri. Maç, (2), s. 8-11.
ATALI, Levent (2018). “Bir Dönemin Spor Yayını “Beden Terbiyesi ve Spor Dergisi”, Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3 (1), s.91-98.
AYDIN, Hakan (2009). “İdman (1913-1914): İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27 (1), s.153-170.
COAKLEY, Jay (2007). Sports in Society: Issues & Controversies, New York: McGraw-Hill.
ÇAKIR, Hamza (2008). “Türk Basınında İlk Spor Gazetesi ‘Futbol’”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0 (26), s.169-196.
ÇETİN, Emrah (2015). “Sporla İlgili Türk Basınında Yer Alan İlkyazı: Ali Ferruh Bey ve "Eskrim" Makalesi”, The Journal of Academic Social Science Studies, 37, s.149-157.
DEMİR, Kenan (2016). “Osmanlı'da Dergiciliğin Doğuşu ve Gelişimi (1849-1923)”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0 (9), s.71-112.
DOKTOR HALİL. (1926, Mart). Terbiye-i Cismaniye, Maç, (3), s.7-9.
DUMAN, Hasan (2000). Başlangıcından Harf Devrimine Kadar Osmanlı-Türk Süreli Yayınlar ve Gazeteler Bibliyografyası ve Toplu Kataloğu 1828-1928, Ankara: Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı Yayınları.
EKEN, Faruk (2020). “İlk Resmi Spor Dergisi: Türk Spor Kurumu Dergisi’ne (1936-1938) Bir Bakış”, Belgi Dergisi, 2 (20), s.2537-2552.
EROĞUL, Ali (2010). Spor Alemi (1919-1929): A Turkish Sports Magazine İn The Transition Period From The Ottoman Empire To The Turkish Republic, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
EROĞUL, Ali (2012). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet’e Geçişte Spor Dergiciliği, http://isamveri.org/pdfdrg/D03292/2012/2012_17/2012_17_EROGLUA.pdf, Erişim Tarihi: 06.08.2022.
FİŞEK, Kurthan (1980). Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açsından Spor Yönetimi Dünya’da ve Türkiye’de, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
GÖKAÇTI, Mehmet Ali (2008). Bizim için Oyna: Türkiye’de Futbol ve Siyaset, İstanbul: İletişim Yayınları.
KARASAR, Niyazi (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
KASAM, Ömer (2021). Beden Terbiyesi ve Spor Dergisi (1939-1945), Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
KILIÇ, Neslihan (2019). “Spor Basınının Tarihsel Gelişiminde Önemli Bir Dergi: Terbiye ve Oyun”, TRT Akademi, 4 (8), s.264-284.
KUPER, Simon (2003). Futbol Asla Sadece Futbol Değildir, (Çev: Sinan Gürtunca), İstanbul: İthaki Yayınları.
M. F. Ş. (1926, 15 Ocak). Mekteplerde Beden Terbiyesi Faaliyetleri, Maç, (1), s. 15-16.
M. F. Ş. (1926, 15 Ocak). Mekteplerde Terbiye-i Bedeniye Mümkün Müdür?, Maç, (2), s. 5-8.
M. F. Ş. (1926, Mart). Mekteplerde Terbiye-i Bedeniye İmtihanı. Maç, (3), s. 9-11.
M. SAMİ. (1926, 15 Ocak). Selim Sırrı Bey’in Mektep Oyunları Gayri İlmîdir, Maç, (1), s. 11-12.
M. SAMİ. (1926, 15 Ocak). Spor Musahebesi / Sırıkla Atlama Cihan Şampiyonu Nasıl Oldum?. Maç, (1), s. 2-5.
M. SAMİ. (1926, Şubat). Üç Adım Atlama, Maç, (2), s. 1-5.
MAÇ. (1926, 15 Ocak). Daimi Himaye ve Müzaheretleri (destekleri) ile Türk Sporculuğunu Yükselten Büyük ve Aziz Bir Sima: İsmet Paşa, (1), s. 7.
MAÇ. (1926, 15 Ocak). Hokey, (1), s. 25.
MAÇ. (1926, 15 Ocak). Maksad, (1), s. 1.
MAÇ. (1926, 15 Ocak). Spor Cereyanlarını Murakabe Edebiliyor Muyuz?, (1), s.9.
MAÇ. (1926, 15 Ocak). Türk Gençliğinin Muazzez Mürşid ve Hamisi Ulu Gazi, (1).
MAÇ. (1926, Mart). Atletizm Neden Uyuyor, (3), s. 12-13.
MAÇ. (1926, Mart). Maç Karilerine, (3), s. 19.
MAÇ. (1926, Temmuz). Mecmuamızın Müsabakası, (4-5), s. 20.
ÖZMADEN, Murat ve ÖZMADEN, Harun (2010). “Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı (TİCİ) Dönemi Milli Ruh Ve Milli Temsil, Siyasi Ve Milli Propaganda İle Ülkeyi Tanıtma-Tanıma Çabaları”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), s.1439-1457.
ROBENSON, Ahmed. (1926, 15 Ocak). Mekteplerde Beden Terbiyesi Faaliyetleri, Maç, (1), s. 13-15.
SELAHADDİN TAHSİN. (1926, Temmuz). Herkes Yüzmeyi Bilmelidir, Ama Nasıl?. Maç, (4-5), s. 10-13.
SÖNMEZ, Sevengül (1999). “Eski Harfli Türkçe Spor Dergileri”, Tombak Dergisi, 24, s.65-71.
TMOK (Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi Web Sitesi) (2022), “Olimpiyatlarda Türkler”, https://www.olimpiyatkomitesi.org.tr/Detay/Olimpiyatlar/Olimpiyatlarda-Turkler/45/1 Erişim Tarihi: 26.09.2022.
TÜFEK, Sabri Sami (2019). Cumhuriyet Döneminde Spor (1923 - 1938), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
UZUN, Ruhdan (2000). Türkiye'de Spor Basını (1980-2000), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
YAVUZARSLAN, Ozan. (2020). Physical Training and Sports: On the Way of Constructing the New Ideal Womanhood in Early Republican Period in Turkey (1923-1945), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.