GELENEKSEL TELEVİZYON YAYINCILIĞINDA ‘ÇOCUK BİREY’ İNŞASI: DRAM TÜRÜ DİZİLERDE ÇOCUK KARAKTERLER

Geleneksel televizyon yayıncılığı bağlamında incelendiğinde, Türkiye’de en çok izlenilen program türleri arasında televizyon dizilerinin olduğu görülmektedir. Medya-çocuk ilişkisi çerçevesinde değerlendirildiğinde ise televizyon dizilerinin problemli varlığı dikkat çekmektedir. Özellikle dram türü dizilerde sürekli belirli niteliklerle izleyici karşısına çıkarılan çocuk karakterler birer ajitasyon kaynağı olarak kullanılmaya devam etmekte, ana ve yan karakter rolündeki çocuk özne, zorlu ve meşakkatli hayat hikayeleri içinde konumlandırılmaktadır. Aynı zamanda dram türü dizilerde yetişkin bir bireymiş gibi belli başlı özelliklerle sürekli aynı biçimde inşa edilen çocuk kimliği ‘acı’nın odağında kurgulanmaktadır. Kâr amaçlı politikalar ekseninde yayıncılık sürdüren özel televizyon kanallarında ise bu kurgunun varlığı dikkat çekici düzeydedir. Bu çalışmanın temel amacı, dram türü televizyon dizilerinde duygusal sömürü haline getirilen çocuk karakterlerin ‘birey’ olarak yer alış biçiminin sorunlu doğasını ortaya koymaktır. Bu kapsamda çalışma, dram türü yerli dizilere odaklanmakta, en çok takip edilen televizyon kanalları özelinde çocuk karakterlerin yer alış biçimini sorgulamaktadır. Çalışmada 2019 yılında en çok izlenilen televizyon kanalları Atv, Fox Tv, Kanal D, Show Tv, Star Tv ve TRT 1’de haftalık yayınlanan ve çocuk karakterlerin yer aldığı dram türü diziler örneklem olarak seçilmiştir. Bu kanallarda 1990 sonrası dönemde yayınlanan 156 dram türü dizinin ilk üç bölümü niteliksel içerik analizi yoluyla incelenmiş, ana ve yan karakterlerde rol alan 365 çocuk karakter tespit edilmiştir. İnceleme sonucu elde edilen verilerde dram türü dizilerde ‘sorunlu bir çocuk birey’ algısının oluşturulduğu ve çocuk karakterlerin duygusal anlamda kullanılarak pazara sunulan bir nesne haline getirildiği bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Televizyon dizileri, Dram Türü, Çocuk Karakter

CONSTRUCTION OF 'CHILD INDIVIDUAL' IN TRADITIONAL TELEVISION BROADCASTING: CHILD CHARACTERS IN DRAMA SERIES

When examined in the context of traditional television broadcasting, it is seen that television series are among the most watched program types in Turkey. When evaluated within the framework of the media-child relationship, the problematic existence of television series draws attention. Especially in drama series, child characters, who are constantly brought before the audience with certain qualities, continue to be used as a source of agitation. The child subject, in the role of the main and side characters, is positioned in difficult life stories. At the same time, the identity of the child, which is constantly constructed in the same way with certain characteristics such as an adult individual in drama series, is fictionalized in the focus of 'pain'. The existence of this fiction is remarkable in private television channels that broadcast on the axis of profit-oriented policies. The main purpose of this study, is to reveal the problematic nature of in which the way take place as 'individuals' of child characters who are made emotionally exploited in television drama series. In this context, the study focuses on domestic drama series and questions the way in which child characters are featured in the most followed television channels. The most watched television channels in 2019, Atv, Fox Tv, Kanal D, Show Tv, Star Tv and TRT 1 were selected as samples. Drama series with child characters, which are broadcasted weekly on these channels, were analyzed. The first three episodes of 156 drama series broadcast on these channels in the post-1990 period were analyzed through qualitative content analysis, 365 child characters who take part in the main and side characters have been identified. As a result of the examination, it was found that the perception of a 'problematic child individual' was created in drama series and the child characters were used emotionally and turned into an object presented to the market.

Keywords:

Television Series, Drama Type, Child Character.,

PDF

___

BERGER, A.A. (2018). Medya Çözümleme Teknikleri. (Çev. Ed. Nilüfer Pembecioğlu). Ankara: Nobel Yayıncılık.
ÇALAK, E. (2012). “Birey ve Bireyleşme: Psikolojik Bir Analiz, Muhafazakar Düşünce”. Yıl: 8. Sayı: 32 https: //www.muhafazakar.com/uploads/articles/ 32/9.pdf
DUNN, A. (2005). “The Genres Of Television”, içinde (Ed.Fulton, H., Huisman, R., Murphet, J. , Dunn, A.). Narrative And Media, s.125-139. Published in the United States of America by Cambridge University Press. New York.
EFE, Fehmi (1992). Dram Sanatı: Göstergebilimsel Bir Yaklaşım. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ELKİND, D. (2001). “Değişen Dünya'da Çocuk Yetiştirme ve Eğitim, İçinde, Dünya'da ve Türkiye'de Değişen Çocukluk” Changing Childhood In The World And İn Turkey. III. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi Bildirileri. 16-18 Ekim 2000, s.15-25. http: //kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/137.pdf
ERASLAN, L. (2019) “Çocukluk Sosyolojisine Giriş” Çocuk ve Medeniyet Dergisi. cilt: 4 sayı: 7. 81-103. http: //cocukvemedeniyet.cocukvakfi.org.tr/index.php/CMD/ article/view/135 /78
ERDOĞAN, İ. (2012). Pozitivist Metodoloji ve Ötesi, Araştrıma Tasarımları,, Niteliksel ve İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Erk Yayınları.
ESSLİN, M. (1991). Televizyon Çağı Tv Beyaz Camın Arkası. (Çev. Murat Çiftkaya). İstanbul: Pınar Yayınları.
GANDER, M. J., Gardiner, H. W. (2004). Çocuk ve Ergen Gelişimi. (Çev. Ali Donmez, Nermin Celen, Dr. Bekir Onur).Ankara: İmge Yayınları.
GİDDENS, A. (2012). Sosyoloji. (Yayıma Haz. Cemal Güzel). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
http: //www.tdk.gov.tr
https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/ publication/wcms_412382.pdf
KAPLAN, Y. (1992). Öykü Anlatma ve Mit -Üretme Aracı Olarak Televizyon. İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
KARASAR, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Kavramlar- İlkeler –Teknikler. Ankara: Nobel Kitap.
MUTLU, E. (1991). Televizyonu Anlamak. Ankara: Gündoğan Yayınları.
POSTMAN, N. (1995). Çocukluğun Yok Oluşu (Çev. Kemal İnal). Ankara: İmge Kitabevi.
TANSUĞ, S. (1982). İnsan ve Sanat. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
ÜSTEL, F. (2008). ''Makbul Vatandaş”ın Peşinde II. Meşrutiyet'ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
TİAK (2021) Televizyon İzleme Ölçümü 2020 Yıllığı. https://tiak.com.tr/upload/files/2020yillik.pdf