MÜTEKADDİMÛN DÖNEMİ HADİS USÛLÜ ESERLERİNİN MUKÂYESESİ

Bu makalede mütekaddimûn dönemi olarak da bilinen zaman dilimine ait ilk hadis usulü eserlerinden el-Muhaddisu’l-fâsıl beyne’r-râvî ve’l-vâî, Ma’rifetü ulûmi’l-hadîs, el-Kifâye fî ilmi’r-rivâye adlı eserlerin mukayesesi yapılmaktadır. Sözkonusu bu üç eser özellikle muhtevası, kaynakları ve metodları yönünden ele alınmaktadır. Bahsedilen bu eserlerin bir birine benzeyen ve farklı yönleri ele alınan bazı hadis usulü konularıyla birlikte ortaya konmaktadır. Böylece hadis usûlü eserlerinin tekâmül süreçlerinde bahse konu üç eserin özellikleri araştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

hadis, sünnet, usul, râvi, rivâyet, sened, dirâyet

-

In this article, works titled el-Muhaddisu’l-fâsıl beyne’r-râvî ve’l-vâî, Ma’rifetüulûmi’l-hadîs, el-Kifâye fîilmi’r-rivâye that are hadith procedure works of time slice knows as the period of mütekaddimûn are compared. Especially contents, resources and methods of these three works are discussed. These works that are discussed from their similar and different aspects are presented together with the topics of hadith procedure. Thus, properties of those mentioned three works that are in the development processes of works with hadith procedure are searched

Keywords:

Hadith, Sunnah, Procedure,

PDF

___

Aliyyu‟l-Kâri, Ebû‟l-Hasan Nureddîn (ö. 1014/1605), el-Masnû fî ma’rifeti’l- hadîsi’l-mevzû, thk. Abdulfettâh Ebû Gudde, Beyrût, 1398.
Bağdâdî, Ebû Bekr Ahmed b. Ali b. Sâbit el-Hatîb el-Bağdâdî (ö. 463/1071), el- Kifâye fî ilmi’r-rivâye, thk. Dr.Ahmed Ömer Hâşim, Dâru‟l-kitâbi‟l-Arabî, 2. Baskı, Beyrût, 1986.
--, el-Câmîliahlâki’r-râvî ve âdâbi’s-sâmi, (I-II), thk. MahmûtTahhân, Mektebetü‟l-meârif, Riyâd, ts.
--, Târîhu Bağdâd, (I-XVI.), Ebû Bekr Ahmed b. Ali b. Sâbit b. Ahmed b. Mehdî b. El-Hatîb el-Bağdâdî, thk. Dr. Beşşâr Avvâd Ma‟ruf, Dâru‟l-garbi‟l- İslâmî, I. Baskı, Beyrût, 2002.
İbn Hacer el-Askalâni, Ebu‟l-FadlAhmed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed (ö. 852/1448),Nüzhetü’n-nazar fî tavzîhiNuhbeti’l-fiker fî mustalihiehli’l-eser, thk. Abdullah b. Dayfilleh er-Ruheylî, I. Baskı, Riyâd, 1422.
İbnKesîr, Ebu'l-Fidâ İsmâil b. Ömer b. Kesîr el-Kureşî, (ö. 774/1373), el-Bidâye ve’n-nihâye, (I-XIV), thk. Ali Şeyrî, Dâru ihyâi‟t, türâsi‟l-arabî, I. Baskı, 1988.
Kandemir, M. Yaşar, Mevzû Hadisler, Menşei, Tanıma Yolları, Tenkidi, 5. Baskı, Ankara, 1991.
Koçyiğit, Talât, Mevzû Hadislerin Zuhuru, A.Ü.İ.F.D. (1967) , XV, 60.
--, İlmuusûli’l-hadîs veya İlmu mustalahı’l-hadîs, A.Ü.İ.F.D., Cilt XVII, s. 117- 135. Ankara, 1969.
Muhammed EbûŞehbe, (ö. 1403/1983), el-Vasît fî ulûm ve mustalahü’l-hadîs, Dâru‟l-fikri‟l-Arabî, trh.
Müslim, Ebu‟l-Hasan el-Kuşeyrî en-Neysâbûrî (ö. 261/875), el-Müsnedü’s- sahîh,(I-V), thk. Muhammed FuâdAbdülbâkî, Dâruİhyâ, Beyrût.
Râmehürmüzî, Ebû Muhammed el-Hasan b. Abdurrahman b. Hallâd (ö. 360/971), el-Muhaddisu’l-fâsıl, thk. Muhammed Accâc el-Hatîb, Beyrût, 1404.
en-Neysâbûrî, Ebû Abdullah el-Hâkim Muhammed b. Abdullah b. Muhammed (ö. 405), Ma’rifetüulûmi’l-hadîs, tsh. es-Seyyid Muazzam Hüseyn, Dâru‟l- kütübi'l-ilmiyye, 2. Baskı, Beyrût, 1977.
Nevevî, EbûZekeriyyâ Muhyiddîn Yahya b. Şeref (ö. 676/1243), et-Takrîbve’t- Teysîrlima’rifetisüneni’l-beşîr ve’n-nezîr, thk. Muhammed Osman Hışt, Dâru'l-kitâbi'l-arabî, I. Baskı, Beyrût, 1405/1985.