ANADOLU KÜLTÜRÜNÜN TEMEL KAYNAĞI OLARAK KUR’ÂN VE SÜNNET

Kültürlerin oluşumunda din önemli bir yere sahiptir. Hatta dinin, kültürün şekillenmesinde temel etken olduğu söylenebilir. Toplumda bazen bilmeden bir dinin gereklerinin, âdet olarak, yerine getirildiğine yada eski bir âdetin din kuralı diye uygulandığına şahit olunmaktadır. Anadolu’da da bunun örneklerine sıkça rastlamak mümkündür. Bin yıla yakın, İslam kültürüyle iç içe olan Anadolu insanı, İslam’ı o kadar özümsemiştir ki, bilmeden ve farkına varmadan İslam’ı yaşamakta, ancak bunu bir gelenek olarak yapmaktadır. Evlilik merasiminin şahitler huzurunda yapılmasını bu bağlamda değerlendirmek mümkündür. Ancak, çoğu kimse bunu yaparken dînî bir görevi yerine getirdiğinin farkında değildir. Türk toplumu örf ve adetlerini oluştururken, dini ön plana almış yada onu arkasında bir destekçi olarak görmek istemiştir. Nüfusunun büyük bir çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu bir toplumda, bu normal bir durumdur. Buradan hareketle bu tebliğde evlilik merasimi ile ilgili uygulama örneklerini sunulacak ve bu konuda âyet ve hadislerin belirleyicilik durumu ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kültür, Ayet, Hadis, Evlilik

THE QUR’AN AND SUNNAH AS THE PRIMARY SOURCES OF ANATOLIAN CULTURE

Religion is of an important place in cultures’ creation. Even, it may be seen as the key factor forming the cultures. It is possible to see that some commands of the religion sare performed as custom so rtraditions or that an old tradition is applied as a religous rule. We can see many different examples of this situation in Anatolia. For a thousand year, the people of this region who is nested with Islamic culture have so absorbed Islam that they live Islam unconsciously as a tradition. While Turkish society is building up its customs and traditions, it has kept the religion in the forefrontor has wanted to see the religion as a supporter. At a society where the majority of the population consists of Muslims, this is a normal situation. At this article, we will try to put forward determinative situation of the verses and hadithes by presenting the samples of application related to wedding ceremony.

Keywords:

Culture, Verse, Hadith, Wedding,

PDF

___

Abdulaziz Bey, Osmanlı Âdet Merasim ve Tabirleri, Yayına hazırlayan: Kazım Arısan - Duygu Arısan Günay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları 20. İstanbul 2000.
Ateş, Ali Osman, İslam’a Göre Câhiliye ve Ehl-i Kitâb Örf ve Âdetleri, Beyan Yayınları, İstanbul 1996.
Berger, Peter L, Kutsal Şemsiye, Çeviren: Ali Coşkun, Rağbet Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 2000.
el-Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâil (v. 256/ 869), Sahîhu’l-Buhârî, I- VIII, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
Ebû Dâvud, Süleyman b. Eş’âs es-Sicistânî (v.275), Sünen-i Ebî Dâvud, I-V,
el-Heysemî, NûruddînAlî b. Ebî Bekr (v.807) Mecmau’z-Zevâid ve Menbau’l- Fevâid, I-X, Beyrut 1994/1414.
İbn Cevzî, Cemâlüddîn Ebu’l-Ferec Abdurrahman el-Bağdâdî (v. 597) el- Mevdûât, I-III, Tahkik: Abdurrahman Osman, 2. baskı 1403.
İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed b. Ebî Şeybe el-Kûfî (v.235), Musannafu İbn Ebî Şeybe, I-VII, Tahkik: Kemal Yusuf el-Hût, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad trs.
İbn Hanbel, Ebû Abdillah Ahmed b. Muhammed (v.241), el-Müsned, I-VI, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
İbn Hibban, Muhammed b. Hibbân b. Ahmed Ebî Hâtim et-Temîmî el-Büstî (v. 354); Sahihu İbn Hibbân, I-XVIII, 2. baskı, Tahkik: Şuayb Arnavud, Beyrut 1993.
İbn Huzeyme, Muhammed b. İshak b. Huzeyme Ebû Bekr (v. 311), Sahihu İbn Huzeyme I-IV, Mektebetü’l-İslâmî, Beyrut 1970.
İbn Kesîr, Mecdüddîn Ebu’l-Fidâ İsmâîl b. Kesîr (v.774), Tefsîru’l-Kur’âni’l- Azîm, I-VIII, Kahraman yayınları, İstanbul 1992.
İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî (v.275), Sünen-i İbn Mâce, I-II, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
İbnü’l-Esîr, Mecdüddin el-Mubârek b. Muhammed el-Cezerî (v. 606), en-Nihâye fî Garîbi’l-Hadis ve’l-Eser, I-V, Tahkik: Mahmud Muhammed et-Tanâhî, Tâhir Ahmed ez-Zâvî, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1979.
İnan, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 5. Baskı, Ankara 2000.
Koşay, Hamit Ziya, Türkiye Türk Düğünleri Üzerine Mukayeseli Malzeme, Maarif Matbaası, Ankara 1944.
Mâlik b. Enes, (v.179), el-Muvattâ, I-II, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
Mardin, Şerif, Din ve İdeoloji, 8. Baskı, İletişim yayınları, İstanbul 1999.
Muratoğlu, Malik -Kalafat, Yaşar -Türkeroğlu, Cevdet, Türk Halk İnançları, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul 1996.
Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî (v.261), Sahîhu Müslim, I-III, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
en-Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb (v. 303), Sünenü’n-Nesaî, I-VIII,
Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2003.
et-Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ (v.279), Sünenü’t-Tirmizî, I-V, Çağrı yayınları, İstanbul 1992.
Ülken, Hilmi Ziya, “Anadolu Örf Adetlerinde Eski Kültürlerin İzleri”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XVII, Ankara 1969.
Ünal, İsmail Hakkı, “İslam Kültürünün Sürekliliğini Sağlamada Hadis ve Sünnetin Rolü”, İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri, Kutlu Doğum Sempozyumu-2001, Ankara 2003.
Yardım, Ali, Peygamberimizin Şemâili, Altınoluk Yayınları, İstanbul 1998.
Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, I- IX, Eser Neşriyat ve Dağıtım, İstanbul 1979.
Yurt Ansiklopedisi, Anadolu Yayıncılık, İstanbul 1982.