Halkla ilişkiler uygulayıcıları rol modellerinde örgüt kültürünün etkisi ve hastane işletmelerinde bir uygulama
Bu çalışmada, hastane işletmelerindeki halkla ilişkiler uygulayıcılarının rol modelleri üzerindeki örgüt kültürü etkileri incelenerek halkla ilişkiler uygulayıcılarının üstlendikleri rollerin hangi örgüt kültürlerinde daha çok görüldüğü ya da uygulanma şansı bulunduğu ortaya koyulmuştur. Ayrıca, hastanelerin sahiplik yapısının (Kamu-Özel) gerek halkla ilişkiler uygulayıcılarının üstlendikleri rolleri gerekse de bu hastanelerin örgüt kültürleri üzerinde bir etkisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Söz konusu ilişkileri araştırmak amacıyla çeşitli hipotezler geliştirilmiş ve daha sonra da bu hipotezler İstanbul ilinde faaliyet gösteren kamu, özel ve üniversite hastane işletmelerinde çalışan 159 doktor, 75 halkla ilişkiler uygulayıcısı, 157 hemşire, 398 idari ve teknik personel olmak üzere toplam 789 kişi üzerinde test edilmiştir. Geliştirilen hipotezlerde, hastanelerin kültürel özelliklerinin halkla ilişkiler uygulayıcılarının rollerini değişik şekillerde etkileyeceği tahmin edilmektedir. Elde edilen sonuçlar tahminlerimizi büyük ölçüde destekler niteliktedir. Araştırma sonuçlarına göre, halkla ilişkiler uygulayıcıları bürokratik kültürlerde daha çok yönetici rolünü temsil etmektedir. Ayrıca halkla ilişkiler uygulayıcıları destekleyici örgüt kültürlerinde hem yönetici hem de teknisyen rolünü temsil etmektedir. Buna ek olarak, özel hastane işletmelerinde halkla ilişkiler uygulayıcıları daha çok yönetici rolünü, devlet hastanelerinde daha çok teknisyen rolünü temsil etmektedir. Ayrıca, özel hastanelerdeki bürokratik, destekleyici ve yenilikçi kültür düzeyi devlet hastanelerindeki bürokratik, destekleyici ve yenilikçi kültür düzeyine kıyasla daha yüksek çıkmaktadır.
The effect of organizational culture on the role models of public relations practitioners and an application in the hospital business
In this study, by investigating the effects of organizational culture on the role models of public relations practitioners in the hospital business, it was presented on which organizational culture the roles the public relations practitioners did or got chance to apply. Furthermore, it was investigated if there are any effects of hospitals on the ownership structure of hospitals (State-Private) and the roles that the public relations practitioners and organizational cultures. In order to investigate the aforesaid relations, the various hypothesizes have been developed and later, these hypothesizes have been tested on 789 total people for 159 doctors, 75 public relations practitioners, 157 nurses, 398 directorial and technical personnel who are working in the public, private and university hospital business showing activity in Istanbul. In the developed hypothesizes, it is guessing that the cultural properties will effect the roles of public relations practitioners in different ways. The obtained results are such as to support out guesses. According to the results of research, the public relations practitioners mostly represent the role of manager in the bureaucratic cultures. Furthermore, the public relations practitioners represent as both the manager and technician in the supportive organizational cultures. In addition to that, the public relations practitioners mostly represent the role as manager in the private hospital business and as technician in the state hospitals. Moreover, the bureaucratic, supportive and innovative cultural level in the private hospitals is reaching a condition as against the bureaucratic, supportive and innovative cultural level in the state hospitals.
___
- AKKOÇ, İ., ÇALIŞKAN, A. ve TURUNÇ, Ö. (2012), Örgütlerde Gelişim Kültürü ve Algılanan Örgütsel Desteğin İş Tatmini ve İş Performansına Etkisi , Celal Bayar Üniversitesi Yönetim İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 19, Sayı 1, ss.105-135.
- AYDOĞAN, Z. Ferhan (2004), Örgüt Kültürü ve İklimi, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 2, ss.203-215.
- BERKOWİTZ, Dan and HRİSTODOULAKIS, Ilias (1999), Practitioner Roles, Public Relations Education, and Professional Socialization: An Exploratory Study, Journal of Public Relations Research, Vol.11, No.1, pp. 91-103.
- BROOM, Glen M. and SMITH, George D. (1979), Testing The Practitioners Impact on Clients, Public Relations Review, Vol.5, No.3, pp. 47-59.
- BROOM, Glen M. And DOZIER, David M. (1995), Evolution of The Manager Role in Public Relations Practice, Journal of Public Relations Research, Vol.7, No.1, pp. 3-26.
- BUDAK, Gönül ve BUDAK, Gülay (1995), Halkla İlişkiler (Davranışsal Bir Yaklaşım), İstanbul: Beta Basım.
- CUTLIP, S.M., CENTER, A.H. and BROOM, G.M. (1997), Effective Public Relations (7.baskı), New Jersey: Prentice-Hall Company.
- ÇIRPAN, Hüseyin ve KOYUNCU, Mustafa (1998), İşletme Kültürünün Alt Kademe Yöneticileri Üzerindeki Etkisi: Bir Örnek Olay Çalışması, Öneri Dergisi, Cilt 2, Sayı 9, ss. 223-230.
- ERDEM, Ramazan (2007), Örgüt Kültürü Tipleri ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Elazığ Il Merkezindeki Hastaneler Üzerinde Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss. 63-79.
- EREN, Erol (2004), Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım, İstanbul.
- FINDLAY, S.S. and ESTABROOKS, C.A. (2006), Mapping the Organizational Culture Research in Nursing: A literature Review, Journal of Advanced Nursing, c.56. S.5. ss.498-513.
- GORDON, C.G. and KELLY, K.S. (1999), Public Relations Expertise and Organizational Effectiveness: A Study of U.S. Hospitals, Journal of Public Relations Research, c.11. S.2. ss.143-165.
- GÜNEŞ, Ahmet (2009), Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Halkla İlişkiler Kavramının Tanımı Yeri ve Önemi Üzerine Bir Yaklaşım, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, c.10. S.1. ss.72-73.
- HONG, Yeonjin (2003), Influence of Culture on Public Relations Practitioner Roles: A Cross-National Comparative Study, The U.S. and Soıth Korea, Thesis (M.A.), California State University, USA.
- İNALOĞLU, Seyhan ve ERİGÜÇ, Gülsün (2000), Örgüt Kültürü: Personelin ve Yöneticilerin Değerlendirmeleri Açısından Bir Karşılaştırma, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, Cilt 5, Sayı 4, ss.1-25.
- KAYA, Harun (2008), Kamu ve Özel Sektör Kuruluşlarının Örgütsel Kültürünün Analizi ve Kurum Kültürünün Çalışanların Örgütsel Bağlılığına Etkisi: Görgül Bir Araştırma, Maliye Dergisi, Sayı 155, ss. 119-144.
- KELLEHER, Tom (2001), Public Relations Roles and Media Choice, Journal of Public Relations Research, Vol.13, No.14, pp. 303-320.
- LAUZEN, Martha M. and DOZIER, David M. (1992), The Missing Link: The Public Relations Manager Role as Mediator of Organizational Envronments and Power Consequences For the Function, Journal of Public Relations Research, Vol.4, No.4, pp. 205-220.
- NUNNALLY, J.C. (1967), Psychometric Theory, McGraw Hill, New York
- OKAY, Ayla. (2000), Kurum Kimliği, Media Cat Kitapları, Ankara.
- ÖNAL, Güngör. (1997), Halkla İlişkiler, Türkmen Kitabevi, İstaanbul.
- ÖRÜCÜ, Edip ve AYHAN, Nuray (2001), Örgüt Kültürü (Muğla Üniversitesi Örneği), Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 2, ss.87-105.
- STANLEIGH, Michael (2008), Guide to Innovation, Industrial Engineer, Vol.40, No.6, pp.38-41.
- ŞAHIN, Ümit ve ODACIOGLU, Yaşar (1998), Hastane İşletmeciliğinde Örgütsel Performansı Artırıcı Bir Uygulama Olarak Halkla İlişkilerin Önemi, http://www.merih.net.
- TERRY, V. (2001), Lobbyiest and Their Stories: Classic Public Relation Practitioner Role Models as Functions of Buntean Human Motivations, Journal of Public Relation Research, c.13. S.3. ss.235-263.
- TOPALOĞLU, Melih ve KARA, Derya (2004), Örgütsel Kültürün Yöneticilerin Yönetsel Davranışları Üzerindeki Etkileri (A Grubu Seyahat Acentalarında Bir Uygulama), Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 2. ss. 121-141.
- TOTH, E.L., SERINI S.A., WRIGHT, D.K. and EMIG, A.G (1998), Trends in Public Relations Roles:1990-1995, Public Relations Review, c.24. S.2. ss.145-163.
- WALLACH, Ellen J. (1983), Individuals and Organizations: Cultural Match, Training and Development Journal, February, pp. 29-36.
- YURDAKUL, N.B., COSKUN, G. and ÖKSUZ, B. (2007), Hastanelerde Halkla İlişkiler: İzmir İli Özel Hastaneler Örneklerinde Halkla İlişkiler Birimlerinin Yapı-İşlev ve Uygulamalarına Yönelik Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, ss. 31-46.