İPTAL DAVASINDA FERAGATİN UYGULANABİLİRLİĞİ*

İptal davası, idari yargının karakteristik alanlarından en önemlisidir. Dava sonucunda verilen iptal kararı davacının bireysel menfaatini koruma işlevini gerçekleştirmekten çok, objektif hukuk düzeninin korunmasına hizmet etmektedir. Bu yönüyle hem özel hukuktaki davalardan, hem de diğer idari dava türü olan tam yargı davasından ayrılan iptal davasının objektif niteliğinin mutlak olduğu kabul edilirse, davadan feragat müessesesinin bu dava türünde hiçbir şekilde uygulanamayacağını söylemek gerekir. Fakat iptal davasının açılabilmesi, subjektif ehliyet koşuluna bağlanmıştır. Davacıyla dava konusu işlem arasındaki kişisel, meşru ve güncel menfaat ilgisine işaret eden subjektif ehliyet koşulunun kişisellik unsuru, iptal davasında feragati uygulanabilir hale getirmektedir. İptal davasında feragatin hangi tür davalarda ve davanın hangi aşamasına kadar mümkün olabileceği, kişisel yarar - kamu yararı ölçütü kullanılarak tespit edilmelidir. Her ne kadar hiçbir idari işlem tamamen bireysel sayılamasa da, büyük oranda sadece davacıyı ilgilendirdiği kabul edilebilen iptal davalarında yürütmenin durdurulması ya da iptal kararı verilene kadar davacının feragat talebi kabul edilebilmeliyken, kamu yararının ağır bastığı davalarda feragat hiçbir şekilde mümkün olmamalıdır.

APPLICABILITY OF WITHDRAWAL IN ACTION FOR ANNULMENT

Action for annulment is the most important part of administrative jurisdiction's characteristic areas. Judicial decisions of annulment provide to protect the objective rule of law more than personal interests of the prosecutor. If it is accepted that objective nature of action for annulment, which is diff ered from both full remedy cases and private law cases is absolute; it must be said that withdrawal of case can never be applied in this type of case. But opening an action for annulment is stipulated to subjective ability condition. Personality element of subjective ability condition that means the legal, actual and personal interest between the prosecutor and administrative act makes withdrawal of case applicable. The issue of "in which kinds of cases and until which stage withdrawal of case is possible" must be resolved by using the "personal interest - public interest" criterion. Although there is no administrative act considered completely individual; in actions for annulment which are accepted to interest the prosecutor substantially, discontinuance of case must be possible until stay of execution or annulment decision. In cases that public interest preponderates, withdrawal of case is never possible.

PDF

___

AKYILDIZ Ali: "Hukuk Muhakemeleri Kanununda Yapılan Değişikliklerin İdari Yargılama Usulüne Etkileri", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 30. Yılında İdari Yargı Sempozyumu (2012), s. 79-86.
ARAL Kenan: Danıştay Muhakeme Usulü, Sevinç Matbaası, Ankara, 1965.
ATAY Ender Ethem: "İptal Davasının Nitelikleri ve İptal Kararlarının Uygulanması", Sempozyum, Danıştay ve İdari Yargı Günü 139. Yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, Ankara, 2007, s. 13-95.
AZRAK Ali Ülkü: "İptal Davalarının Objektif Niteliği Üzerine Düşünceler", Onar Armağanı, İÜHF Yayınları, İstanbul, 1977, s. 145-155.
CANDAN Turgut: Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 6. Baskı, Pricewaterhouse Coopers Danışmanlık, Ankara, 2015.
ÇAĞLAYAN Ramazan: İdari Yargılama Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2015.
ÇAKMAK Münci: "İdari Yargıda Davadan Feragat", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 53, S. 1, 185-194.
DURAN Lütfi: "İdari Yargı Adlileşti", İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, C. 3, S. 1-3. s. 53-83.
ERKUT Celal: "İdari Yargıya Başvuru Hakkının Sınırı ve İdari Davaların Kapsamı", İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırılmalı İdari Yargılama Usulü, Sempozyum Ankara 11-12 Mayıs 2001, 133. Yıl, s. 87-98.
GÖKTEPEOĞLU Ercan: "İdari Davalardan Feragat", Terazi Hukuk Dergisi, C. 8, S. 87, Kasım 2013, s. 38-43.
GÖZÜBÜYÜK Ahmet Şeref / TAN Turgut: İdare Hukuku C. 2 İdari Yargılama Hukuku, 6. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2013.
GÜNDAY Metin: "Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Hükümlerinin İdari Yargıda Uygulanma Alanı", İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırılmalı İdari Yargılama Usulü, Sempozyum Ankara 11-12 Mayıs 2001, 133. Yıl, s. 79-86.
GÜRAN Sait / BERKARDA Kemal / AYANOĞLU Taner / BERKARDA Kahraman: "İdari Yargılama ile İlgili Konular", Sempozyum, Danıştay ve İdari Yargı Günü 135. Yıl, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları, Ankara, 2003, s. 119-132.
KALABALIK Halil: İdari Yargılama Usulü Hukuku. 8. Baskı, Sayram Yayınları, Konya, 2015.
KARAHANOĞULLARI Onur: "Birel İşlemlere Karşı Açılan İptal Davalarında İlgi Bağı Sorunu", Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 62, S. 3, s. 201-232.
ODYAKMAZ Zehra: "İdari Yargı İle İlgili Öneriler", İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırılmalı İdari Yargılama Usulü, Sempozyum Ankara 11-12 Mayıs 2001, 133. Yıl, s. 141-151.
ONAR Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. 3, Hak Kitabevi, İstanbul, 1966.
OZANSOY Cüneyt: "İdarenin Kusurlu Sorumluluğundan Kusursuz Sorumluluğuna", Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2000, Kamu Hukuku Kitabı, C. 1, Ankara Barosu Başkanlığı, Ankara, 2000, s. 371-375.
ÖZYÖRÜK Mukbil: İdare Hukuku Dersleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1977.
SARICA Ragıp: "İdari İptal Davası Olağan ve Genel Bir Başvuru Yoludur", İnsan Hakları Yıllığı, C. 19-20, (1997-1998), s. 187-195.
YASİN Melikşah: "İdari Yargılama Usulünde Davadan Feragat ve Davayı Kabul", Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 3-4, s. 149-184.
ZABUNOĞLU Yahya Kazım: İdare Hukuku, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara, 2012.
İnternet Kaynakları:
(http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.563e58224794e0.23749795 Erişim tarihi: 20.05. 2016).
(http://www.kgm.adalet.gov.tr/DUYURULAR/%C4%B0dari%20 Yarg%C4%B1%20Kanun%20Tasar%C4%B1s%C4%B1%20 Tasla%C4%9F%C4%B1%20ve%20Kar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4 %B1rma%20Tablosu.pdf Erişim Tarihi: 15.05.2016).