Bozkır kültür çevresi Türk tarihi araştırmaları ve kronoloji

Bozkırlar doğuda Çin seddinden batıda Tuna nehrine kadar çok geniş sahayı kaplar. Bu coğrafya tarih öncesi devirlerden başlamak üzere, Türklerin tarihi ve kültürel gelişimlerinde önemli bir yer tutar. Türklerin sosyal, siyasi, iktisadi, dini ve askeri yapılanmalarını anlayabilmek için arkeolojik buluntular ve yazılı kaynaklardan yararlanılır. Türk tarihinin kronolojisinin kurulması da arkeolojik buluntular ve yazılı kaynaklarla mümkün olabilmektedir. Arkeolojik buluntular sayesinde nispi kronoloji kurulabilmektedir. Yazılı kaynaklarla da kesin kronoloji kurulabilmektedir. Türk tarihinin uzun geçen arkeolojik devirleri için yalnız nispi kronoloji geçerlidir. Bozkır kültür çevresi Türk tarihi kronolojisinin kurulabilmesi bütün buluntu ve kaynaklardan yararlanmaya bağlıdır. Arkeolojik buluntulardan başka çağdaş kaynaklar ve milli kaynaklardan yararlanılmalıdır. Bütün bu buluntu ve kaynaklar daha doğru kronoloji kurulmasına katkı sağlayabilir. Türk tarihinin kronolojik boşlukları yeni buluntu ve kaynakların katkısıyla doldurulabilir.

Turkish historical researches and the chronology in the steppe cultural region

The steppes cover a wide area beginning from the Great Wall of China in the east to the Danube River in the west. This geographical region has an important role in the historical and cultural development of the Turks since the pre-historic times. In order to figure out the social, political, economical, religious and military formation of the Turks, archeological findings and written resources are looked over. A time sequence of the Turkish history is also made by use of these instruments. The archeological findings make it possible to establish just a comparative chronology. Written documents on the other hand enable us to constitute a definitive one. Nevertheless for the long archeological periods of the Turkish history we only have the chance to give a comparative chronology. It is a necessity to practise on all the findings and documents to make a comprehensive chronology of the Turks of the steppe cultural environment. Contemporary and national resources are also essential in this respect. Chronological blanks of the Turkish history can be filled in with new findings and resources.

PDF

___

AKİŞEV, Kemal Alişar (1978), Kurgan Issık, Moskva: Iskustvo.
AMANCOLOV. Altay (1971), “Runopodobnaya Nadpis’is Sakskogo Zakhoroneniya Bliz Alma-Atı”,Bestnik An Kaz SSR, 12, 64- 66.
AMANCOLOV, Altay (1989), “The Words of Ancestors”, Erdem, 5/15, 791- 796.
ARAT, Reşit Rahmeti (1987), “Türkler’de Tarih Zaptı”, Makaleler, I. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 156- 164.
BİLGİÇ, Emin (1982), “ Atatürk, Fakültemiz ve Kürsümüz, Sumerliler’in Tarih, Kültür ve Medeniyetleri”, DTCF Atatürk’ün 100. Doğum Yılına Armağan Dergisi, 75- 121.
BURLEİGH, Richard (1980), “Naturwissenschaftliche Methoden der Alterbestimmung” Die Cambridge Enzyklopaedie der Archaeologie, München, 416-432.
CAFEROĞLU, Ahmet (1984), Türk Dili Tarihi, İstanbul: Enderun Yayınları.
DİYARBEKİRLİ, Nejat (1973), “Kazakistan’da Bulunan Esik Kurganı”, Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, İstanbul, 291- 304
DURMUŞ, İlhami (1993), İskitler ( Sakalar), Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
DURMUŞ, İlhami (1993a), “ Hun Birliği ve Mao-Tun” Kırım, V, 29- 33.
DURMUŞ, İlhami (1997), “Bozkır Kültür Çevresinde Runik (Oyma) Yazının Doğuşu ve Gelişimi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 87- 100.
DURMUŞ, İlhami (1998), “Hun Devletinin Ortaya Çıkışı ve Oluşumunun Temel Unsurları”, Prof.Dr.Abdulhaluk Çay Aramağanı, I, Ankara, 399- 414.
DURMUŞ, İlhami (2002), “ İskit Kültürü”, Türkler, IV, Ankara, 15- 23.
DURMUŞ, İlhami (2004a), “İskitler’de Ölü Gömme Geleneği”, Milli Folklor, 61, 21- 29. Durmuş, İlhami (2004b), “Eski Türklerde Zaman ve Takvimler”, Türk Dünyası Nevruz Ansiklopedisi, Ankara, 1- 13.
DÜYSENOV, Mirzabek (1970), “Altın Kiyimdi Adam, Kazak Edebiyatı, 11 Eylül.
EBERHARD, Wolfram (1996), Çinin Şimal Komşuları, (çev.: N. Uluğtuğ), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
ESİN, Ufuk (1968), “Radyoaktif Karbon (C14) Tarih Tesbit Metodu”,ICOM, VIIIIX, Ankara, 153- 174.
HANCAR, Franz (1952), “ Stand und historische Bedeutung der Pferdezucht Mittelasiens im 1. Jahrtausend v.Chr.” Wiener Beitraege zur Kulturgeschichte und Lingustik, IX, 465- 483.
KAFESOĞLU, İbrahim (1989), Türk Milli Kültürü, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
KAŞGARLI MAHMUD (1992), Divanü Lûgat-it Türk, I- IV, (Çev.: B. Atalay), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayını.
KINAL, Fürüzan (1987), Eski Anadolu Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
KOCA, Salim (1990), Türk Kültürünün Temelleri, 1, İstnbul: Damla Neşriyat.
MARSADOLOV, Leonid Sergei (2002), “Milattan Önce IX-VII. Yüzyıllarda Sayan-Altay Göçebeleri”, Türkler, I, Ankara, 526- 532.
NUR, Rıza (1926), “Türk Takvimi”, Türk Yurdu, IV/19, 2- 17.
ORKUN, Hüseyin Namık (1987), Eski Türk Yazıtları, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ÖZER, Mustafa (1986), “Elektron Spin Rezonans (ESR) Tarihlendirme Yöntemi: Arkeolojik Uygulaması”, I. Arkeometri Sonuçları Toplantısı Bildirileri, Ankara, 21- 25.
ROUX, Jean Paul (1999), Altay Türklerinde Ölüm, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
SÜLEYMANOV, Olcas (1970), “Ceti Sudın Köne Cazbaları”, Kazak Edebiyatı, 25 Eylül.
TEKİN, Talat (1987), Tuna Bulgarları ve Dilleri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
THOMSEN, Vilhelm (1993), Çözülmüş Orhun Yazıtları, (Çev. V. Köken), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
TOGAN, Ahmet Zeki Velidi (1985), Tarihte Usûl, İstanbul: Enderun Kitabevi.
TURAN, Osman (1954), Oniki Hayvanlı Türk Takvimi, Ankara: A.Ü.DTCF. Yayınları.
TÜRETKEN, Naif (1986), “Termolüminesans Yöntemi ile Arkeolojik Yaş Tayini”, I. Arkeometri Sonuçları Toplantısı Bildirileri, Ankara, 27- 30.