Aksu vadisi (Gresun) aşağı kesiminde doğal ortam şartlarının taşkın üzerine etkileri

Taşkın olayı, doğal denge korunduğu sürece hidrometeorolojik bir olay olarak farz edilir. Ancak bu denge çeşitli nedenlerle bazen bozulur. Bu bozulma yüzünden taşkın olayı hemen doğal afet adını alır. Taşkın, yerkürenin çok çeşitli yerlerinde sıklıkla görülür. Bu olay doğal afete dönüştüğü zaman çok fazla can ve mal kaybına neden olur. Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle çok sık taşkınlar yaşanan bir yerdir. Bu çalışmanın amacı; doğal ortamın doğrudan taşkın olayı üzerine etkisine bir örnek olarak Giresun Aksu vadisinin aşağı kesimini vermektir. Çalışmada; başlıca jeolojik ve jeomorfolojik özelliklere, iklim şartlarına değinildikten sonra diğer ortam koşulları değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeden sonra aksu vadisinin aşağı kesiminde taşkınların sık görülmesinin nedenleri açıklanır, Daha sonra ise sonuç ve öneriler kısmına geçilir.

The effects of the flood on the natural environment of the lower parts of Aksu valley (Giresun)

As long as the flood is contented with the protection and balance of nature, it is presumed as a normal hydrometeorological occurrence. But this balance is sometimes spoiled due to various reasons. Because of this deterioration, the flood case occasionally is defined as a natural disaster. The flood is frequently seen on most parts of the earth. When it turns into a natural disaster, it leads to the excessive loss of life and property. Turkey, due to the qualities of its geographical location, is host to frequent floods. The aim of this work is to present the lower part of Aksu valley (Giresun) as an exact example of the truth that natural conditions directly affect flood cases. In this work, mainly geological and geomorphological features, the climate conditions, and then the other natural environments are evaluated. At the end of this evaluation, the reasons for floods frequently occurring in the lower parts of Aksu valley are explained. In the conclusion, various suggestions are offered.

PDF

___

Ahrens, C.D. (1994). Meteorology Today, An Introduction to Weather, Climate and Environment, West Publishing Company, St Paul, USA.
Atalay, İ. (1987). Türkiye Jeomorfolojisine Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınlan Nu:9, İzmir.
Atalay, İ. (2006). Toprak Oluşumu, Sınıflandırılması ve Coğrafyası, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
Atalay, İ. (2010). Uygulamalı Klimatoloji, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
Ceylan, A. - Kömüşçü, A.İ. (2007). Meteorolojik Karakterli Doğal Afetlerin Uzun Yıllar ve Mevsimsel Dağılımları, 1. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, 11-13 Nisan, İTÜ, İstanbul, pp 93-104.
Christopherson, R.W. (2003) Geosystems, Pearson Education, Inc. Upper Saddle River, New Jersey, USA.
DSİ (2001) Giresun - Merkez - Aydınlar, Küçükköy, Çaykara, Ülper ve Çavuşlu Köyleri ile İncirli Mahallesinin Aksu Deresi Taşkınlarından Korunması, Trabzon.
DSİ (2006) Giresun-Dereli İlçesi Tepeköknarlı, Çağlayan köyü, Karakaya Mahallesi ve Yağmurca Köyü Yerleşim Yerlerinin Aksu Çayı Taşkın Koruma Projesi İstikşaf Raporu Kod Nu: 260 912, Trabzon.
DMİGM 18 Haziran 2002 (00 GMT) Giresun Yer ve Yüksek Kartları.
DMİGM 19 Haziran 2002 (00 GMT) Giresun Yer ve Yüksek Kartları.
DMİGM 20 Haziran 2002 (00 GMT) Giresun Yer ve Yüksek Kartları.
DMİGM Haziran 2002 Giresun Günlük Toplam Yağışı.
Erdoğmuş, F.(1991). 19-20.06.1990 Doğu Karadeniz Bölgesinde ve 16-17.05.1991 Doğu Anadolu Bölgesinde Meydana Gelen Aşırı Yağışların Sinoptiksel İncelenmesi, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yağış, Sel, Heyelan Sempozyumu (Bildiriler), Ankara, pp 88-97.
Erol, O. (1999). Genel Klimatoloji, Çantay Kitabevi Yayınları, İstanbul.
Harita Genel Komutanlığı (1978). 1/25.000 Ölçekli Giresun G 40 b2-b3 paftaları, Ankara.
MTA 1/500.000 Ölçekli Giresun G 40 Jeoloji Haritası, Ankara.
Koçman, A. (1993). Türkiye İklimi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları Nu:72, İzmir.
Şahin, C., Sipahioğlu, Ş. (2003). Doğal Afetler ve Türkiye, Publisher: Gündüz Eğitim, Ankara, pp 124.
TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası. (1989). Doğal Afetler ve Meteorolojik Önlemler, Bildiri Kitabı, Ankara.
WMO, Annual Report, 1994, No: 824, Genova 1995.
Yavaş, Ö.M. (1997). Trabzon Taşkınlarının Nedenlerinin Değerlendirilmesi ve Yapılan Çalışmalar, Meteorolojik Karakterli Doğal Afetler Sempozyumu Bildiriler Kitabı (7-9 Ekim 1997) DSİ Genel Müdürlüğü Konferans Salonu, Ankara, pp 131-141.