Asâd Dilmurâd tarihî konularda hikâyeler, kıssalar ve romanlar yazmıştır. O, eserlerinde Özbeklerin geçmişindeki olayları ele alır, büyük tarihî şahısların hayatlarını hikâye eder. Bu makalede yazarın tarihî romanlarından yola çıkılmış, özellikle de onun “Mahmud Tarâbî” romanında sıradan bir zanaatkârlıktan büyük kumandanlığa ulaşan, binlerce insanı kendine inandıran ve milletin özgürlüğü için mücadele eden insan tipi üzerinde durulmuştur. Asâd Dilmurâd, Özbeklerin tarihî kahramanı Mahmud Tarâbî’nin cesaretini hikâye etmek vasıtasıyla karmaşık bir dönemin ve insanın hâlet-i ruhiyesinin tarihini okuyucuların dikkatine sunar. Roman hem Özbeklerin XIII. yüzyıldaki hayatını aksettirmekte hem de okuyucuya Mahmud Tarâbî’yi tanıtmaktadır.

Asad Dilmurod is considered one of the well-known writers on history theme in Uzbek literature and the author of a number of historical novels and a lot of short stories. In his works he describes long history of Uzbek people, outstanding people’s life in the past and their tragic destiny. This article focuses on the writer’s historical novels particularly, the main character of “Mahmood Tarabi” is depicted as a great leader who was an ordinary craftsman before, could urge thousands of people to fight for nation’s freedom. Asad Dilmurod resents to his readers the history of harsh period and complicated human spirit by narrating his patriotic character, M. Tarabi’s courage. The novel introduces Uzbek people’s life in history reflecting historical character of Mahmood. Tarabi.