DANIġTAY GERÇEKTEN 150 YAġINDA MI?(*) 84 Sayılı Kanun’un Geçici Maddesinin Anlam ve Kapsamı Üzerine Bir Ġnceleme

Bu çalıĢmada, DanıĢtay‟ın köklü tarihini konu almıĢ eserlerde aralanmamıĢ, belki de “unut(tur)ulmuĢ” tarihsel tekil olguya ve bu olgu üzerinden “DanıĢtay 150 yaĢında mıdır?” Ģeklinde spekülatif atakla kurumsal süreklilik tezine dikkat çekmek amaçlanmıĢtır. 27 Mayıs müdahalesinin ardından çıkartılan 84 sayılı Kanunun geçici maddesiyle DanıĢtay üye kadrolarının yaklaĢık dörtte üçü emekliye sevk edilerek zımnen “ilga” edilmiĢ ve ekli liste ile kurum yeniden “ihdas” edilmiĢtir. Bu çalıĢmada “açkapa” Ģeklindeki bu müdahalenin mahiyeti, “ilga” ve “ihdas” kavramları üzerinden irdelenerek; unsurlarıyla birlikte “tespit” edilen bu vakıanın kurumsal süreklilikten “resmi bir kopuĢu” temsil etmediği; aksine diyakronik bir süreklilikte yalnızca bir “kesinti” olarak değerlendirilmesi gerektiği iddia edilecektir.

IS THE COUNCIL OF STATE A 150-YEAR-OLD INSTITUTION? The Nature of the Provisional Article of the Act No. 84

This paper aims to underline a phenomenon which has not been analyzed or may not have been referred “deliberately” in the literature about the history of the Council of State, and thus to point out the argument of continuity by raising the assertion of “the Council of State is the 150-year-old institution”. The phenomenon is that upon the 1960 Turkish coup d‟état, the provisional article of the Act No.84 tacitly abrogated approximately three-quarters of judges and reintroduced by the Act attachment. The nature of this intervention is characterized as “cut-and-cover” and is stated under the terms of “abrogation” and “formation”. It is claimed that this contingency may not be evaluated as discontinuity, but rather may be called as “an interruption” in a diachronic consistency of the Council of State.

PDF

___

AKYILMAZ, Bahtiyar / SEZGĠNER Murat / KAYA Cemil, Türk Ġdari Yargılama Hukuku, SavaĢ Yayınevi, Ankara, 2019.

AKYOL Taha, “27 Mayıs ve Yargı”, Milliyet, 28.5.2010, https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/taha-akyol/27-mayis-ve-yargi-1243600 (EriĢim Tarihi: 13.12.2018)

AKYOL Taha, “Hukuk ve Yargı Açısından 27 Mayıs”, Milliyet, 27.5.2011, http://siyaset.milliyet.com.tr/27mayis/siyaset/siyasetyazardetay/27.05.2011/1395 144/default.htm, (EriĢim Tarihi: 13.12.2018)

AKYOL Taha, “27 Mayıs”, Milliyet, 27.5.2008, http://www.milliyet.com.tr/-/tahaakyol/siyaset/yazardetay/27.05.2008/759684/default.htm, (EriĢim Tarihi: 13.12.2018)

ARAL Vecdi, Hukuk ve Hukuk Bilimi Üzerine, Ġstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ġkinci Baskı, Ġstanbul, 1975.

AZRAK Ali Ülkü, “Türkiye‟de Ġdari Yargının Bağımsızlığı”, Anayasa Yargısı, S. 25, 2008, 3. Oturum.

BEST Steven / KELLNER Douglas, Postmodern Theory, Critical Interrogations, Guilford Press, Newyork, 1991.

BALTA Tahsin Bekir, Ġdare Hukuku I, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1970.

BAġGĠL Ali Fuat, “Türkiye Siyasi Rejimi ve Anayasa Prensipleri”, Mukayeseli Türk Esas TeĢkilat Hukuku Dersleri, Birinci Cilt Fasikül I, Ġstanbul, 1957.

COġKUN M. Alev, “DanıĢtay Üyeleri Hakkında Bir Ġnceleme”, https://docplayer.biz.tr/31368373-Danistay-uyeleri-hakkinda-bir-inceleme.html (EriĢim Tarihi: 13.12.2018)

ÇULHAOĞLU Metin, Tarih, Türkiye, Sosyalizm, Bir Mirasın Güncelliği, Yordam Kitabevi, Ġstanbul, 2016. DERBĠL Süheyp, Ġdare Hukuku, C.1, 3. Bası, Güney Matbaacılık, Ankara, 1950.

DOĞRU Osman, 27 Mayıs Rejimi: Bir Darbenin Hukuku Anatomisi, Ġmge Kitabevi, Ġstanbul, 1998.

DURAN Lütfi, Ġdare Hukuku Ders Notları, ġampiyonlar Bürosu, Ġstanbul, 1977.

DURAN Lütfi, “Ġdari Yargı AdlileĢti”, ĠHĠD, V.3, 1982, Y.1-3, ss. 53-83.

ERKUT Celal, Ġdari ĠĢlemin Kimliği, DanıĢtay Matbaası, Ankara, 1990.

FLEMING C. / HEMMINWAY E. / MOORE G. / WELFORD D., An Introduction to Journalism, Sage Publications, London, 2006.

GEDĠKLĠ Fethi, ġuray-ı Devlet, On iki Levha Yayınevi, Ġstanbul, 2018.

GĠRĠTLĠ Ġsmet / BĠLGEN Pertev, Gerekçeli ve Ġçtihatlı Yeni DanıĢtay Kanunu, Sulhi Garan Matbaası, Ġstanbul, 1965.

GĠRĠTLĠ Ġsmet / BĠLGEN Pertev, Ġdari Kaza, Ġstanbul, 1966.

GÖRELĠ Ġsmail Hakkı, Devlet ġurası, Yeni Matbaa, Ankara, 1953.

GÖZLER Kemal, 1961 Anayasası, Türk Anayasa Hukuku, Ekin Kitabevi, Bursa, 2000.

HIRSCHL Ran, Towards Juristocracy: The Origins and Consequences of the New Constitutionalism, Harvard University Press, Newyork, 2004.

KARAHANOĞULLARI Onur, “III. Cumhuriyetin KuruluĢunda Yargı Tasfiyeleri”, Mülkiye Dergisi, S. 39 (1), 2015, ss. 187-214.

KARAHANOĞULLARI Onur, Türkiye’de Ġdari Yargı Tarihi, 2. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2017.

KUBALI Hüseyin Nail, “Türkiye Cumhuriyeti‟nin KuruluĢu ve Halen meri Cumhuriyet Anayasası”, Yeni Türkiye, Türk Amerikan Üniversiteliler Derneği Yayını, Ġstanbul, 1959.

GRAMSCI Antonio, Selections from the Prison Notebooks, (çev. Quinton Hoare and Geoffrey Nowell Smith), International Publishers, New York, 1971.

ONAR Sıddık Sami, Ġdare Hukuku Umumi Esasları, C. I, Ġsmail Akgün Matbaası, Ġstanbul, 1966a.

ONAR Sıddık Sami, Ġdare Hukukunun Umumi Esasları, C. III, Ġsmail Akgün Matbaası, 3.Bası, Ġstanbul, 1966b.

ÖZAY Ġl Han, “Hukuk Devleti Ġdare Hukuku ĠliĢkisi”, GünıĢığında Yönetim, Filiz Kitabevi, Ġstanbul, 2004.

ÖZKORKURT Ü. Nevin, “Yargı Bağımsızlığı Açısından Osmanlı‟da ve Günümüz Türkiye‟sinde Yargıya Genel Bir BakıĢ”, AÜHFD, Y.2008, C.57, S.1, ss. 225- 242.

SARICA Ragıp, Ġdari Kaza, Ġstanbul, 1949.

SOYSAL Mümtaz, Anayasaya GiriĢ, Sevinç Matbaası, Ankara, 1968.

SOYSAL Mümtaz, “Temel Nitelikleriyle 1961 ve 1982 Anayasaları (KarĢılaĢtırmalı)”, Anayasa Yargısı, 1984, ss. 11-54, Ankara.

SOYSAL Mümtaz, 1924 Anayasası 100 Soruda Anayasanın Anlamı, 6. Bası, Gerçek Yayınevi, Ġstanbul, 1986.

ġĠRĠN Tolga, KarĢılaĢtırmalı Anayasa Hukukunda Kanun Kavramı, On iki levha, Ġstanbul, 2019.

TANÖR Bülent, Osmanlı-Türk Anayasal GeliĢmeleri 1789-1980, Yapı Kredi Yayınları, Ġstanbul, 2002.

TUĞLUOĞLU Fatih, “Chp‟nin 14. Kurultayı ve Ġlk Hedefler Beyannamesi”, Ankara Üniversitesi Türk Ġnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 60, 2017, ss. 277-310.

USLU Azmi, Yeni Hukuk Lügatı ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu, Site Kitabevi, Ġstanbul, 1964.

YÜCE Turhan T., Anayasa DeğiĢikliği Dolayısıyla 1924 Anayasası ile 1961 Anayasası Arasında Temel Yapıları Yönünden Bir KarĢılaĢtırma ve Özellikle

DanıĢtay Meselesi, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, 1971.

Yüzyıl Boyunca DanıĢtay- 1868-1968, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1968.

Millet Meclisi Tutanak Dergisi, C. 2, Otuz Dördüncü BirleĢim, 17.1.1962, http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM _/d01/c002/mm__01002034.pdf, (EriĢim Tarihi: 13.12.2018)