Beypazarı’nda Kadının Ev İçi Emeğinin Dönüşümü: Deneyim ve Aktarım

Kadın emeği, hem kadın çalışmaları alanının hem de gündelik hayatımızın tarihi içinde akademik olarak her zaman özel ve önemli konular arasında yer almıştır. Kadınların kamusal alanda çalışma hayatına başlamalarıyla birlikte ev içi emeğin dönüşümü de çeşitli disiplinlerin akademik yazınında kendine yer buldu. Bu çalışma, kadının ev içi emeğinin dönüşümünde Türkiye’de ilk örnek mekânlardan birisi olan Ankara iline bağlı Beypazarı ilçesinde yapılmış alan araştırmalarının sonuçlarından hareketle yazılmıştır. Beypazarı’nda turizmin gelişmesiyle birlikte kadınların evlerinde ürettikleri sarma, baklava, bazlama gibi ürünleri tezgâhlarda, dükkânlarda satmaya başladıkları ve böylece ekonomik özgürlüklerini elde ettiklerine yönelik bir dönüşüm anlatısı vardır. Bu dönüşüm anlatısı, basında çıkan pek çok haberde ve hazırlanan videolarda yer almıştır. Sözü geçen bu anlatıda kadınların toplu bir kategori olarak sunulduğu, özneliklerine ve gündelik hayatlarına dair herhangi bir bilgi verilmediği görülmektedir. Bu çalışmada sözü geçen dönüşüm anlatısının kadınların gündelik hayatfolk larındaki mekânsal geçişliliğine, kamusal ve özel tezahürlerine, giyim-kuşamlarına etkisine odaklandım. oldukları, gündelik hayat içerisinde geliştirdikleri direniş pratikleri, kadınlar arası ilişkiler, kadınların kamusal mekânlardaki hareketliliğinin ve ürettiklerini tezgâhlarda, dükkânlarda satıyor olmalarının kentin gündelik hayatına etkisinin ne olduğu gibi konuları ele aldım. Tezgâhlarda ve dükkânlarda satış yapan kadınların emek süreçlerine nasıl dâhil Çalışmada Beypazarı dönüşüm anlatısının tek sesli bir anlatı olmadığını ve kadınların her birinin deneyimlerinin, hayallerinin, eylemliliklerinin ve direniş pratiklerinin birbirinden farklı olduğunu toplumsal cinsiyet, kamusal alan-özel alan, haneiçi emek, ücretli emek ve gündelik hayat kavramlarından hareketle etnografi ve feminist post-yapısalcı söylem analizi temelinde ortaya koymayı amaçladım.

Anahtar Kelimeler:

Beypazarı kadınları, gündelik hayat, emek, deneyim, kamusal alan, özel alan

The Transformation of Domestic Labour of Women in Beypazarı: Experience and Transmission

Women’s labor has always been among the special and important topics in the history of women’s studies and our daily life. The transformation of domestic labor has found a place in the academic literature of various disciplines, as women started their working life in the public sphere. This study was written based on the results of the field studies conducted in the Beypazari district which the first example in the context of the transformation of women’s domestic labor. With the development of tourism in Beypazari, a transformation narrative has emerged that women started to sell products such as wrapping, baklava, and flatbread produced in their homes, on stalls, and shops, thus gaining their economic freedom. This transformation narrative has been featured in many news and videos in media outlets. In this narrative, it is seen that women are presented as a collective category, and information about their subjectivity and everyday lives is not given. In this study, I focused on the effect of the aforementioned narrative of transformation on the spatial transition, public and private manifestations, and dressings of women in their daily lives. I discussed issues such as how women who sell in stalls and shops are involved in the labor processes, the resistance practices they develop in daily life, the relations between women, what is the impact of women’s mobility in public spaces, and the impact of their sales in stalls and shops on the daily life of the city. In the study, I aimed to reveal that the Beypazarı transformation narrative is not monophonic and that each of the women’s experiences, dreams, actions, and practices of resistance are different from each other, based on the concepts of gender, public sphere-private sphere, household labor, wage labor, and daily life. I aimed to present the structuralist discourse analysis based on discourse analysis.

Keywords:

women in Beypazari, daily life, experience, labor, public space, private space,

PDF

___

Alkan, A. (2017). Giriş: cinsiyet dinamiklerinin peşinden mekânın izini sürmek. A. Alkan (Ed.).Cins cins mekân içinde (s. 7-35). İstanbul: Varlık.
Aristophanes (2000). Lysistrata: Kadınların savaşı. (A. Erhat ve S. Eyüboğlu, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür.
Atay, T. (2016). Sunu. (R. Harmanşah ve Z. N. Nahya , Ed.) Etnografik Hikâyeler. İçinde (s.9-15). İstanbul: Metis.
Atkinson, P. ve Hammersley M. (2007). Ethnography. London and Newyork: Routledge.
Baxter, J. (2008). Feminist post-structuralist discourse analysis: A new theoretical and methodological approach?. (R. Wodak ve J. Angermuller,Ed.) Gender and Language Research Methodologies içinde (s. 243-255). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Birkalan-Gedik, H. (2009). Türkiye’de feminizmi ve antropolojiyi yeniden düşünmek: Feminist antropoloji üzerine. Cogito. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat.
Bora, A. (2014). Feminizm kendi arasında. Ankara: Ayizi.
Cantek, F. Ş., Ulutaş, Ç. Ü., ve Çakmak, S. (2017). Evin içindeki sokak, sokağın içindeki ev: Kamusal ile özel “ara”sında kalanlar. (F. Ş. Cantek, Ed.) Kenarın Kitabı içinde (s. 121-159). İstanbul: İletişim.
Connerton, P. (1999). Toplumlar nasıl anımsar? (A. Şenel, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
Çakır, S. (1996). Kadın araştırmaları bilimde neleri, nasıl sorguluyor, neleri değiştirmek istiyor? 4. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi Bildirileri İnsan, Toplum, Bilim. İstanbul:Kavram.
Çakır, S. (2017). Osmanlı’da kadınların mekânı, sınırlar ve ihlaller. (A. Alkan, Ed.) Cins Cins Mekân içinde (s. 76-101). İstanbul: Varlık.
Douglas, M. (2007). Saflık ve tehlike. (E. Ayhan. Çev.) İstanbul: Metis.
Ecevit, Y. (2007). Türkiye’de kadın emeği ve istihdamı alanında yapılmış çalışmaların değerlendirilmesi. S. Güre (Ed.) Kadın emeği ve istihdamı toplantısı raporu içinde (s. 11-31). İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı.
Ecevit, Y. (2011). Türkiye’de kadın emeği konulu çalışmaların feminist tarihçesi. S. Sancar (Ed.). 21.
Yüzyıla girerken Türkiye’de feminist çalışmalar: Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’a armağan içinde (s. 121-165). İstanbul: Koç Üniversitesi.
Ertuğ, F. (2010). Geçmişten bugüne Anadolu kırsalında kadın-mekân İlişkileri. A. Akpınar, G. Bakay ve H. Dedehayır (Ed.). Kadın ve Mekân içinde (s. 80-93). İstanbul:T urkuvaz.
Kahveci, Z. N. (2018). Beypazarı’nda gündelik hayatın dönüşümü: kadınların deneyimleri. Ankara, Hacettepe Ü. Sosyal Bil. Ens. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
Kaplan, M. ve Odabaş, Z.Y. (2014). Cultural heritage and women: the case of BeypazariA. . Y.
Mermod ve S. O. Idowu (Ed.) Corporate Social Responsibility in the Global Business World içinde (s. 219-227). Berlin: Springer.
Kara, Ç. (2010). Turizmde geleneksel mutfaktan yararlanma: Beypazarı örneği. I. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi. Nevşehir: Detay.
Kümbetoğlu, B. (2001). Kentsel alan ve yerel yönetimlerde toplumsal cinsiyet. A. İlyasoğlu ve N. Akgökçe (Ed.). Yerli bir feminizme doğru içinde (s. 259-282). Sel: İstanbul.
Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul:Bağlam.
Stanley, L. ve Wise, S. (2013). Method, methodology and epistemology in feminist research processes. L. Stanley (Ed.) Feminist rraxis: Research, theory and epistemology in feminist sociology içinde (s. 20-60). London and Newyork: Routledge.
Tseelon, E. (2002). Kadınlık maskesi: Gündelik hayatta kadının sunumu. ( R. Kekeç, Çev.) Ankara: Ekin.
Urry, J. (2015). Mekânları tüketmek. (R.G. Öğdül, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
Elektronik kaynaklar : Url1:http://www.08haber.com/haberGoster.php?hid=7452,Erişim Tarihi: 20.12.2016
Url2:http://www.baskentlilerhaber.com/beypazarli-kadinlardan-mansur-yavas-a-ziyaret_d41284. html,Erişim Tarihi: 20.12.2016
Url 3: http://www.mansuryavas.com.tr/icerik.php?page=beypazari&kategori=faliyetler, Erişim Tarihi: 20.12.2016
Url4:http://www.gucluanadolugazetesi.com/beypazarinin-renkleri-kadinlarin-emekleri-7728.html, Erişim tarihi: 20.12.2016
Url 5: https://www.youtube.com/watch?v=2Rs-OYQw4nE, Erişim tarihi: 5.11.2016
Url6:http://www.rusencakir.com/Prof-Serif-Mardin-Mahalle-Baskisi-Ne-Demek-Istedim/2028, Erişim tarihi: 30.04.2021
Url:7:http://www.gazetevatan.com/rusen-cakir-582471-yazar-yazisi-hani-mahalle-baskisi-yoktu-- darbecilerin-uydurmasiydi-/, Erişim tarihi: 30.04.2021