AHLAKİ DOĞA ALGISI: ANAKSİMANDROS’UN KOZMOLOJİSİNDE MOİRA-PHYSİS-NOMOS İLİŞKİSİ

Felsefi ve bilimsel eğilim Thales ve Anaksimandros’la başlamamış, hem din hem de mitoloji Antik Yunanlı filozofların kozmolojilerini önemli derecede etkilemiştir. Bu anlamda felsefe, dinden ve mitolojiden Yasa, Kader, Ruh ve Tanrı gibi bazı önemli kavramları miras almış ve bu miras felsefenin gidişatını belirlemiştir. Bunun önemli yansımasını Antik Yunan filozoflarının doğa algısında görmekteyiz. Antik Yunanlı filozoflar doğanın düzeninin ahlaki yapısını açık bir şekilde kabul etmişlerdir. Bu makalede doğanın ahlaki ve dinsel temsilinin kökenleri Anaksimandros’un kozmolojisi bağlamında ele alınmış ve “insan olmayan” doğaya atfedilen ahlaki ve dinsel temsilin kökenleri physis, nomos ve moira kavramlarının birbirleriyle bağlantıları ortaya konularak incelenmiştir
Anahtar Kelimeler:

Nomos, Moira, Physis, Anaksimandros

MORAL UNDERSTANDING OF NATURE: THE RELATION OF MOIRA- PHYSIS-NOMOS IN ANAXIMANDER’S COSMOLOGY

Philosophical and scientific tendency didn’t impulsively come up with Thales or Anaximander; both religion and mythology significantly imposed on the cosmologies of Greek philosophers. So philosophy inherited some important conceptions -as law, destiny, soul and god- from the mythology and religion and this inheritence determined the manner of philosophy. Especially this had influence on the aspect of pyhsis in Greeks. They accepted that nature had a moral order. In this article the roots of this moral and religious aspects of nature which is impersenol are examined in the context of Anaximander’s cosmology and be found out the relationships between the conceptions of physis , nomos, and moira

___

  • F. M. Cornford, From Religion to Philosophy: A Study in the Origins of Western Speculation, Longmas, Green and Co., London 1912.
  • Hesiodos, İşler ve Günler/Tanrıların Doğuşu, Çeviren: Furkan Akderin, Say Yayınları, İstanbul 2014.
  • Eduard Zeller, Grek Felsefesi, Çeviren: Ahmet Aydoğan, İstanbul 2008.
  • Azra Erhat, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul 1978.
  • George Thomson, Tragedyanın Kökeni Aiskhylos ve Atina, Çeviren: Mehmet H. Doğan, , Payel Yayınları, İstanbul 1990.
  • Yves Bonnefoy, , Mitolojiler Sözlüğü, Çeviren: Levent Yılmaz, Dost Kitabevi, 2 Cilt, Ankara 2000.
  • Homeros, İlyada, Çeviren: Azra Erhat, A. Kadir, Can Sanat Yayınları, İstanbul 2005.
  • A. Bonnard, Antik Yunan Uygarlığı, İlyada’dan Parthenon’a, Cilt I, Çeviren: K. Kurtgözü, Evrensel Basım Yayın, İstanbul 2004.
  • Bertrand Russel, Batı Felsefesi Tarihi, I. Cilt, Çeviren: Muammer Sencer, İstanbul 2004.
  • Friedo Ricken, Philosophy of the Ancients, Çeviren: Eric Watkins, London, University of Notre Dame Press, 1991.
  • Homeros, Odysseia, Çeviren: Azra Erhat, A. Kadir, Can Sanat Yayınları, İstanbul 2005.
  • George Thomson, Tragedyanın Kökeni Aiskhylos ve Atina, Çeviren: Mehmet H. Doğan, Payel Yayınları, İstanbul 1990.
  • Wilhelm Wundt, Social Psychology, Myth and Religion, C. II.
  • Sir James George Frazer, Totemism, Endogamy and Exogamy, Macmillan, London 1910.
  • Walther Kranz, Antik Felsefe Metinler ve Açıklamalar, Türkçesi: Suad Y. Baydur, Sosyal Yayınlar, İstanbul 1984.
  • Wilhelm Capelle, Sokrates’ten Önce Felsefe I, Almancadan Çeviren: Oğuz Özügül, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 1994.