MAUPASSANT’IN LUİ?’Sİ İLE YAKUP KADRİ’NİN YALNIZ KALMAK KORKUSU ADLI ÖYKÜLERİNDE RUHSAL BİR HASTALIK OLARAK YALNIZLIK DUYGUSU

Yazarlığının ilk yıllarında Yakup Kadri, Maupassant’ı özellikle öykü alanında kendisine bir model ve üstat olarak görmüştür. Bunun önemli nedenleri arasında Fransız edebiyatının Türk edebiyatındaki popülaritesi, Türk yazarının acemilik dönemlerinde arayış içinde olması ve her ikisinin benzer bir karamsar ve kötümser dünya görüşünü paylaşmaları sayılabilir. Bu çalışmada, Yakup Kadri’nin Fransız yazarından aldığı etkiler teorik bir açıdan değil doğrudan metinler temel alınarak gösterilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda, her iki yazar arasında bu yakınlığı açık bir şekilde ortaya çıkaran Maupassant’ın O mu? (Lui?) adlı öyküsüyle Yakup Kadri’nin Yalnız Kalmak Korkusu adlı öyküsünü ele alacağız. Metinlerin yüzleştirilmesine başvurarak karşılaştırmalı bir yöntemle ele alacağımız bu iki öyküde, Türk yazarının Maupassant’ı yalnızca konu, tema ve kurgulama açısından değil, ama aynı zamanda yalnızlık duygusunun işleniş biçiminde de nasıl izlediğini veya daha doğru bir tanımlamayla nasıl taklit ettiğini ortaya koymaya çalışacağız. Böylece, kahraman / anlatıcı / yazarlarda birer halüsinasyonla başlayan yalnızlık duygusu yavaş yavaş korkuyla karışık bir duyusal, duygusal ve zihinsel psikoza dönüşür. Bunun sonucunda her iki kahraman / anlatıcı da paranoyak ve anksiyö (anksiyete hastası) olurlar. Ancak bu ruhsal tasvirlerin yapıldığı anlarda Maupassant’ın kendi biyografik deneyimlerinden gelen avantajla Yakup Kadri’ye göre bu psikotik durumları daha sahih ve inanılır bir üstünlükle anlattığını belirtmek gerekir. 

Sense Of Solitude As A Mental Illness In Maupassant’s Story Luı? And Yakup Kadri’s Story Yalnız Kalmak Korkusu

During the early years of his authorship, Yakup Kadri followed in Maupassant's footsteps and considered him a master particularly in the field of story. The popularity of French literature in Turkish literature, Turkish writers' search for new perspectives during their inexperienced years and both Yakup Kadri and Maupassant's sharing a similar gloomy and pessimistic world view can be counted among the major reasons of this relationship. This study will try to demonstrate the influence of the French writer on Yakup Kadri not from a theoretical perspective, but through direct employment of texts. Within this context, the focus will be on Maupassant's Lui? (O mu?) and Yakup Kadri's Yalnız Kalmak Korkusu which explicitly reveal this similarity between the two writers. These stories will be studied with the help of comparative method through the confrontation of the texts.This study will try to put forward that the Turkish writer did not only follow or, to be more precise, imitate Maupassant in the selection of subject, theme and plot, but also in his approach to the sense of solitude. Thus, this sense of solitude that has begun with a hallucination experienced by the protagonists/narrators/writers slowly turns into a sensory, emotional and mental psychosis mixed with fear. As a result, both protagonists/narrators suffer from paranoia and anxiety (patient with anxiety). However, concerning the moments when the writers engage in mental descriptions it should be noted that Maupassant, with the advantage of his own biographic experiences, narrates these psychotic conditions more authentically and credibly compared to Yakup Kadri.

___

  • Akı, Niyazi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu:İnsan-Eser-Fikir-Üslup, İst., 1960.
  • Aktaş, Şerif, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Kültür ve Turizm Bkn. Yay., Ank., 1987.
  • Aydın, Abdulhalim, Yaşama Bakışta Guy De Maupassant’ın Yakup Kadri Karaosmanoğlu Üzerindeki Etkileri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 2, Elazığ-2002.
  • Bancquart, M.Claire, Maupassant Conteur Fantastique, Minard, Paris, 1976.
  • Bingöl, Necdet, Yakup Kadri'nin Beş Romanında Fransız Realist ve Naturalistlerinin Tesirleri, DTCF Dergisi, S.3,1944.
  • Cogny, Denise et Pierre, Maupassant, Bordas, Paris, 1984.
  • Karaosmanoğlu, Yakup Kadri, Bir Serencam, İletişim yay., İstanbul, 2006.
  • Karaosmanoğlu, Yakup Kadri, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Bilgi Yayınevi, Ank.1969.
  • Karaosmanoğlu, Yakup Kadri, Yıldızların Kimsesizliği, MEB. Basımevi, İst.1970.
  • Maupassant, Guy de, Seçme Hikayeler, Cin-İnsan (çev:Enver Behiç Koryak), MEB Yay., İst.,1966.
  • Maupassant, Guy de, Seçme Hikayeler, O mu?, Çev: Enver Behiç Koryak, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, 1989.
  • Maynial, Edouard, Maupassant Hayatı ve Eserleri (çev:Afif Obay), Maarif Basımevi, Ank., 1958.
  • Morand, Paul, La Vie de Guy de Maupassant, Flammarion, Paris, 1958.
  • Vax, Louis, Les Chefs d’Oeuvre de la Littérature Fantastique, PUF.,1979.
  • Yücel, Hasan Ali, Edebiyat Tarihimizden, İletişim Yay., İst.,1989.
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-9702
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1987
  • Yayıncı: Prof. Dr. Murat SUNKAR