MEDYANIN OLUMSUZ DİN ALGISINA ETKİSİ

İbn Haldun’un belirttiği gibi insanların bir arada yaşamaları toplumsal bir zorunluluktur. Bu realite iletişim ve haberleşme olgusunu daha da önemli bir hale getirmiştir. Esasında insanoğlunun hayat tarzını gün geçtikçe ileriye götürmesinin arka planında konuşma yeteneği ile birlikte iletişim kurma becerisinin yattığını söylemek mümkündür. Şüphesiz haberleşme alanında kitle iletişim araçları en başta yer almaktadır. Bu yüzden medya, bilgilendirmesi ve hatta yönlendirip harekete geçirmesi açısından günümüzde dördüncü kuvvet olarak nitelendirilmektedir. Öte yandan kitle iletişim araçlarının toplumsal algı oluşturmadaki bu önemli fonksiyonu dini alanda da kendini göstermektedir. Özellikle dini bilgileri yetersiz olan kesimler, basın ve yayın yolu ile yapılan propagandadan daha fazla etkilenmektedirler. İşte bu makalede, kitle iletişim araçlarının toplumun din algısını oluşturmada ne kadar etkili olduğu konusu örneklerle açıklanmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kitle İletişim Araçları, Din, Dindarlık, Din Temsilcileri, Din Algısı

Effect of Media on the Negative Religious Perception

As Ibn Haldun pointed out it is a societal necessity for people to co-exist. This reality makes communication and correspondence even more important. Fundamentally, it can be said that it is the ability of speech and communication that allows mankind to improve their lifestyle day by day. Without a doubt, mass media is the spearhead in the field of communications. It is for this reason that media is being described as the fourth power with its ability to inform as well as to steer and evoke. On the other hand, this important function of mass media in forming the social perception manifests itself in the field of religion as well. Especially those who are not well-informed about their religion are affected more by the propaganda which is made through mass media. This article tries to explain with examples how effective mass media is in forming the perception of religion of a society.

Keywords:

Mass Media, Religion, Piety, Repsentatives of Religion, Perception of Religion,

PDF

___

Arslan Ali, “Medyanın Gücünün Sosyolojik Temelleri”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi ( ISSN: 2148-9874), Yıl: 2004, cilt:6, sayı:2, sıra:3, no:214.
--------------, “Meydanın, Birey, Toplum ve Kültür Üzerine Etkileri”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi( ISSN: 1303-5134), 2004.
--------------,” Bir Sosylojik Olgu Olarak TV”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, ( ISSN: 1303-5134), 2004.
Arslan Mustafa, “ Seküler Toplumlarda Kutsal Arayışları: Geç Modern Dönemde Büyü-Din İlişkisinin Sosyolojik Analizi”, İnönü Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, Bahar, 1/1, Malatya, 2010.
---------------, “Dindarlık Algısını Şekillendirmede Kitle İletişim Araçları”, IV. Din Şurası Tebliğ ve Müzakereleri (12-16 Ekim 2009, Ankara), c. I, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2009.
Alav Orhan, “ Sosyal Medyanın Birey ve Toplumsal Yapıya Etkileri ( Sosyal Medya Kullanıcı Araştırması)”, Elektronik Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi, cilt:1, sayı: 1, yıl: 2014.
Aydın Mehmet, Din Felsefesi, Selçuk Yayınları, 3. Baskı, İstanbul, 1992, s. 5.
Bahçeşehir Üniversitesi, 2011 Değerler Araştırması, İstanbul,2011.
Bilici Muhammed Veysel, “Hollywood Filmlerindeki Apokaliptik Temalar: Sinema, Popüler Kültür ve Din”, Milel ve Nihal- İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, Cilt:4, Sayı: 2, Mayıs- Ağustos, İstanbul, 2007.
Buhari, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmaîl el-Cu’fî, el-Câmiu’s-Sahîh, Dâru’s-Selâm, Riyad 1999, Kitabu'l-Cihad ve's-Siyer, 22, (H. No:2818).
Diyanet İşleri Başkanlığı, Türkiye’de Dini Hayat Araştırması, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2014.
Eliade Mircae, Dinin Anlam ve Sosyal Fonksiyonu ( çev: Mehmet Aydın), Konya, 1995, s. VI-I.
Enderun Mehmet Akif, Beyaz Perdenin Din Algısı, Işık Yayınları, İzmir, 2008.
Erdoğan, İrfan, Medya Sosyolojisi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 1790, Eskişehir, 2013.
Freyer Hans, Din Sosyolojisi (çev. Turgut Kalpsüz), Ankara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1964.
Godazgar Hossein, “İngiliz Sesli ve Görüntülü Medyasında İslam ve Müslüman İmajı( İslam Korkusu, İslamophobia- ve İngiliz Basın Yayınında Müslümanları Muammalı İmajları)”, 2. Uluslar Arası Dini Yayınlar Kongresi, Tebliğler-Müzakereler, Ankara, 2005.
Güreli Nail, “Etik ve Çıkar Çekişmesinde Medya” , Türkiye ve Almanya’da Gazetecilikte Etik, XIV. Alman-Türk Gazetecilik Semineri, Konrad Adenauer Vakfı, Ankara, 2000.
Kur’an Yolu-Türkçe Meal ve Tefsir, Cilt: 5, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2008.
Küçükcan Talip, “Dini Yayıncılıkta İnternet ( Sanal Dini İletişim Açısından Yeni Alanlar ve Yeni Stratejiler)”, 2. Uluslar Arası Dini Yayınlar Kongresi, Tebliğler-Müzakereler, Ankara, 2005.
Küçükşen Kübra, Din Motivasyonlu Ekonomik Organizasyonlarda Yaşanan Olumsuz Tecrübelerin Din Algısı Üzerindeki Etkileri( İslami Holding Yatırımcıları Üzerine Bir Araştırma)(Yayınlanmamış Doktora Tezi), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri ABD, Konya, 2011.
Menekşe Ömer, “Türk Sinemasında Din ve Din Adamı İmajı”, 2. Uluslar Arası Dini Yayınlar Kongresi, Tebliğler-Müzakereler, Ankara, 2005.
Mutlu Erol, Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya: Popüler Kültür İçin Kitlesel Bir Temizlik, Ütopya Yayınevi, Ankara, 2005.
Özkır Yusuf, “Medyanın Din Bilgisi”, Medya ve Din ( ed. Mete Çamdereli), Köprü Kitapları, İstanbul, 2014.
Palabıyıkoğlu Refia, “ Medya ve Şiddet”, Kriz Dergisi (5/2), IV. Sosyal Psikiyatri Sempozyumu, Çukurova Üniversitesi, Adana, 1997.
Şentürk Recep, Yeni Din Sosyolojileri, Gelenek Yayıncılık, 1. Basım, İstanbul, 2004.
Shuhrat Rakhmanov, “ İslam İmajının Değişmesinde Tv’nin Yeri (Dünya’da İslam İmajını Değiştirmede Televizyonun Rolü ve Etkisi)”, (Çev.Adnan Aslan), 2. Uluslar Arası Dini Yayınlar Kongresi, Tebliğler-Müzakereler, Ankara, 2005.
Turan İbrahim, “ Medyadaki Din Adamı İmajı Üzerine Bazı Düşünceler”, 19 Mayıs Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:24-25, Samsun, 2007.
Türkiye Gençlik Raporu- Gençliğin Özellikleri, Sorunları, Kimlikleri ve Beklentileri, SEKAM ( Sosyal, Ekonomik ve Kültürel Araştırmalar Merkezi), İstanbul, 2013.
Uygun Hamdi, Halktaki Din Adamı İmajı ve Din Görevlilerinden Beklentileri ( Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), 19 Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 1992.
Vural Ali Murat, “ Edebi Bozulmuş, Adabı Dağılmış Bir Toplumsal Kurum Olarak Medya”, Medya ve Etik Sempozyumu, Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi, Elazığ, 2009.
Yaylagül Levent, “ 2000’ler Türkiye’sinde Sinema ve Din: Takva Filmi Örneği”, Gazi Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Bahar, Sayı:34, Ankara, 2012.
Yenen İbrahim, “Yazılı Basında Din Adamı Kimliğinin Temsili”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/2, Spring 2012, Ankara/Turkey.
Yıldırım Ergün, Değişen Din Anlayışının Sosyolojisi, İstanbul, 1999.
Yinger John Milton, The Scientific Study of Religion, The Macmillan Com, London, 1970.
Yücesoy Hayrettin, “ 11 Eylül Sonrası Amerikan Sesli-Görüntülü Medyasında Müslüman Ve İslam İmajı İle Bu İmajı Yayan ve Destekleyen Unsurla Üzerine Bazı Öneriler”, 2. Uluslar Arası Dini Yayınlar Kongresi, Tebliğler-Müzakereler, Ankara, 2005.
Zengin Ferhat, “Televizyon Dizilerinde Dinin Temsili”, Medya ve Din (ed. Mete Çamdereli), Köprü Kitapları, İstanbul, 2014.