Hasan ŞENER

KİLİSLİ MUSTAFA RÛHÎ’NİN BİR ŞİİR MECMÛASINDAKİ GAZELLERİ

Asıl adı Mustafa olan Rûhî, 1133/1720-21 yılında Kilis’te doğmuştur. Kilis dışına çıkmamasına rağmen tezkirelere girme başarısı gösteren Mustafa Rûhî’nin bir divan tertip ettiği nakledilse de henüz divanına ulaşılamamıştır. Yaptığımız araştırmalarda Milli Kütüphane 06 Mil Yz A 3259 numarada kayıtlı bir mecmuada Kilisli Mustafa Rûhî’ye ait kaside, gazel, müfred ve tarih manzumelerine rastladık. Bu çalışmada Kilisli Mustafa Rûhî’nin bahsi geçen mecmuada yer alan hikemî ve âşıkâne tarzda yazılmış dokuz gazelinin genel özellikleri üzerinde durulacak ve bu gazellerin çevriyazılı metinleri verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Kilisli Mustafa Rûhî, mecmua, gazel, çevriyazı

Mustafa Rûhî From Kilis's Gazels In A Poetry Journal

Rûhî whose actual name is Mustafa born in Kilis in 1133/1720-21. Even though Mustafa Rûhî never traveled outside of Kilis he was able to be in tezkires and it is reported that he owned a divan but we have not been able to locate it yet. On our research we found kaside, gazel, mufred and date manzumes belonged to Mustafa Rûhî in National Library with registration number 06 Mil Yz. A 3259. In this study we will focus on the general properies of the nine gazels of the Mustafa Rûhî that located in mentioned journal written in hikemi/wisdom and asikhane/amatory style and transcribed texts of these gazels will be given.

Keywords:

Mustafa Rûhî from Kilis, journal, gazel, transcribed texts,

PDF

___

Aydemir, Yaşar (2001), “Şiir Mecmuaları ve Metin Teşkilinde Mecmuaların Rolü”, Bilig, S.19, s.147-156.
Aydemir, Yaşar (2007), “Metin Neşrinde Mecmuaların Rolü ve Karşılaşılan Problemler”, Turkish Studies- Türkoloji Araştırmaları, S. 2/3, s. 122-137.
Aydemir, Yaşar- Nesrin Sağlam (2012), “Mecmualar Aynasında Nâbî”, Şair Nâbî, Editör: Ali Fuat Bilkan, Ankara.
Çınarcı, M. Nuri (2007), Şeyhü’l-İslam Arif Hikmet Bey’in Tezkiretü’ş-şu’arâsı ve Transkripsiyonlu Metni, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi.
Devellioğlu, Ferit (2015), Osmanlıca-Türkçe Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
Doğan, Ahmet (2015), “XVIII. Yüzyıl Şairlerinden Safî Mustafa ve Rubaileri”, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/4, p. 443-464.
Kesik, Beyhan (2012), “Bazı Şiir Mecmualarından Hareketle Basılı Divanlarda Bulunmayan Bâkî Mahlaslı Şiirler”, Adıyaman Üniversitesi SBE Dergisi, Yıl 5, Sayı 9, s.115-122.
Kilisli Kadrî (1932), Kilis Tarihi, İstanbul: Burhaneddin Matbaası.
Köksal, Fatih (2012), “Şiir Mecmûalarının Önemi ve Mecmûaların Sistematik Tasnifi Projesi” (MESTAP)”. Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları VII- Mecmûa: Osmanlı Edebiyatının Kırkambarı. Haz. Hatice Aynur ve öte. İstanbul: Turkuaz Yayınları. 411-434.
Köksal, Fatih, MESTAP, https://mecmualar.tr.gg/MESTAP-Projesi-Hakk%26%23305%3 Bnda.htm (E.T. 25.07.2017)
Kut, Günay (1986), “Mecmualar”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. VI, İstanbul: Dergâh, s. 170-173.
Levend, Âgâh Sırrı (1984), Türk Edebiyatı Tarihi I, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Saraç, M.A. Yekta (2011), Eski Türk Edebiyatına Giriş: Biçim ve Ölçü, Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Selçuk, Bahir (2014a), “Bir Şehir Medhiyesi: Nergisînin Saray Kasidesi”. International Journal of Language Academy. Volume 2/3 Autumn. S.27-39.
Selçuk, Bahir (2014b), “Şiir Mecmûalarında Nergisî’nin Türkçe Gazelleri ve Bu Gazeller Üzerine Bir Değerlendirme”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.12, s.1-20.
Selçuk, Bahir- Mesut ALGÜL (2015a), “Şefîk Mehmed’in Kasideleri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, s. 27-58.
Selçuk, Bahir- Mesut ALGÜL (2015b), “Şefîk Mehmed’in Gazelleri”, International Journal of Language Academy, Volume 3/2 Summer 2015 p. 1-13.
Şener, Hasan (2013), “Tarihe Tanıklık Eden Bir Manzume: Kilisli Rûhî’nin Târîh-i İbret-Nümâ’sı”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 23 (1), s. 33-50.
Şener, Hasan (2014), "Tezkirelerde Adı Geçen Kilisli Divan Şairleri", Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi S. 24 (1), s. 33-47.
Şenödeyici; Özer (2012), “Nâilî’nin Bilinmeyen Şiirleri ve Onlar Hakkında Bazı Mülahazalar, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter 2012, p.1925-1939, Turkey.
Tanyıldızı, Ahmet (2012), “Şiir Mecmûalarının Neşri Hakkında”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.5/1, s.224-239.
Uzun, Mustafa (2003), “Mecmua”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 28, s. 265-268.
Ün, Cumhur (2007), Kilisli Mustafa Rûhî Efendi’nin Ruhu’ş-şurûhu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi