Hatay Yöresinde Bulunan Miyaz Sinekleri ve Mevsimsel Dağılımları
Bu çalışma 2002 yılında Hatay’ın Antakya, Kırıkhan, Hassa ve Belen ilçelerinde miyaz sineklerinin varlığını ve mevsimsel dağılımlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu ilçelere sineklerin aktif oldukları aylarda düzenli olarak gidilmiş, üzerine snip (Z-9 tricosen, Azamethiphos) granül serpilen kokuşturulmuş karaciğer parçaları yardımıyla 138 adedi erkek, 908 adedi de dişi olmak üzere toplam 1046 adet sinek yakalanmıştır. Morfolojik incelemeler sonucunda tespit edilen 6 miyaz sineği türünün çoğunluğunu Lucilia sericata (% 63,58) oluşturmuştur. Bunu Chrysomyia albiceps (% 26,39) takip etmiştir. Calliphora vicina (% 4,88), C. vomitaria (% 0,03), Sarcophaga haemorrhoidalis (% 3,54) ve S. carnaria (% 1,34) az oranda yakalanmışlardır. Lucilia sericata ve Ch. albiceps’e Hatay’ın bütün ilçelerinde rastlanmıştır. Fauna tespiti amacıyla sadece bir kez gidilen Reyhanlı, Altınözü, Dörtyol ve Erzin ilçelerinde toplanan sinekler arasında C. vicina ve C. vomitaria türlerine rastlanmadı. Sineklerin çoğunluğunu hayvansal kaynaklı proteinleri üreme kaynağı olarak gören dişiler oluşturdu (% 86.81). Sinekler Nisan – Kasım ayları arasında mevsimsel aktivite gösterdi. Nisan ayında ortaya çıkan sinekler Mayıs ayına kadar artış göstermiş, Kasım ayına doğru ise sayıları kademeli olarak azalmıştır. En fazla sinek Mayıs (% 24,28) ayında, en az sinek de Kasım (% 1,43) ayında elde edilmiştir. Sonuç olarak Hatay yöresinde toplanan sinekler içinde L. sericata ve Ch. albiceps gibi önemli miyaz türlerinin çoğunlukta olması (% 90) dikkate değer bulunmuştur.
Identıfıcatıon and Fluctuatıon of Myıasıs Flıes ın Hatay Provınce
This study was performed to search on existence and seasonal fluctuation of myiasis flies in Hatay province (Antakya, Kirikhan, Hassa and Belen) in 2002. These selected districts were regularly visited in the active season for myiasis flies and totaly, 1046 (138 male and 908 female) myiasis flies were collected by using putrefied liver on which was sprinkled snip granule (Z-9 tricosen, Azamethiphos) in the study. According to their morphological characteristics, the majority of 6 species of myiasis flies was Lucilia sericata (63,58%). The percentages of Chrysomyia albiceps (26,39%) with Calliphora vicina (4,88%), C. vomitaria (0,03%), Sarcophaga haemorrhoidalis (3,54%) and S. carnaria (1,34%), alternately. Lucilia sericata and Ch. albiceps were seen in all the province. However, C. vicina and C. vomitaria were not found among the species in Reyhanlı, Altınözü, Dörtyol and Erzin where the samples were collected and visited only once for determination of the fauna present. Most of the flies (86,81%) were females which use proteins derived from animals as breeding sources. Seasonal activities of the flies ranged from April to October. They occurred in April, increased in number until May and decreased gradually until October. The highest rates of flies were found during May (24,28%) and the lowest during October (1,43%). As a result, it must be considered mostly obtained (90%) the important myiasis flies, L. sericata and Ch. albiceps species, in Hatay province.
___
- Hall M, Wall R. Myiasis of humans and domestic animals. Adv Parasitol 1995; 35: 258-334.
- Dinçer Ş. İnsan ve Hayvanlarda Myiasis. İçinde: Özcel MA, Daldal N. (Editörler) Parazitoloji’de Artropod Hastalıkları ve Vektörler. Türkiye Parazitoloji Derneği. Yayın No: 13. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi 1997: 169-233.
- Farkas R, Hall MJR, Kelemen F. Wound myiasis of sheep in Hungary. Vet Parasitol 1997; 69: 133-144.
- Şaki CE. Elazığda Köpeklerde tespit edilen travmatik myiasisler. F Ü Sağlık Bil Dergisi 2004; 18: 29-33.
- Şaki CE, Özer E. Elazığ ve yöresinde tespit edilen eksternal myiasis sineklerinin morfolojileri ve mevsimsel dağılımları. Turk J Vet Anim Sci 1999a; 23: 733-746.
- Zumpt F. Myiasis in Man and Animals in the Old World. London: Butterwoths & Co Ltd 1965.
- Fenton A, Wall R, French N. The incidence of sheep strike by Lucilia sericata on sheep farms in Britain: a simulation model. Vet Parasitol 1998; 76: 211-228.
- French N, Wall R, Cripps PJ et al. Blowfly strike in England and Wales: The relationship between prevalence and farm and management factors. Med Vet Entomol 1994; 8: 51-56.
- Şaki CE, Özer E. Elazığ ve çevresinde sığır, koyun ve keçilerde myiasisler ve bunların tedavileri. Turk J Vet Anim Sci 1999b; 23: 261-268.
- Colebrook E, Wall R. Ectoparasites of livestock in Europe and the Mediterranean region. Vet Parasitol 2004; 120: 251-274.
- Furman DP, Catts EP. Manual of Medical Entomology. Cambridge: Cambridge University Press 1986.
- Bei-Bienko GYa. Keys to the Insects European Part of the USSR. Part 2. Washington DC: Smithsonian Institution Libraries and the National Science Foundation 1988.
- Baz A, Cifrián B, Díaz-Aranda LM, Martín-Vega D. The distribution of the adult blowflies (Diptera: Calliphoridae) along an altitudinal gradient in central Spain. Ann Soc Entomol Fr 2007; 43: 289-296.
- Tachibana SI, Numata H. Seasonal prevalence of blowflies and flesh flies in Osaka City. Entomol Sci 2006; 9: 341- 345.
- Karatepe M, Yağcı Ş, Karatepe B, Karaer Z. Sığır kesim artıkları üzerinde gelişmelerini sürdüren myiasis sinekleri. Türkiye Parazitol Derg 2005; 29: 271-274.
- Özdal N, Değer S, Van ve yöresinde travmatik myiasis larvalarının gelişmeleri ve identifikasyonları. YYÜ Vet Fak Derg 2005; 16: 81-85.
- Ütük AE. Bir köpekte travmatik miyazis olgusu. F Ü Sağlık Bil Dergisi 2006; 20: 97-99.
- Sevgili M, Şaki CE, Özkutlu Z. Şanlıurfa yöresinde tespit edilen external myiasis sineklerinin yayılışı. Türkiye Parazitol Derg 2004; 28: 150-153.
- Grassberger M, Friedrich E, Reiter C. The blowfly Chrysomya albiceps (Wiedemann) (Diptera: Calliphoridae) as a new forensic indicator in Central Europe. Int J Legal Med 2003; 117: 75-81.
- Smith, KE, Wall R. Estimates of population density and dispersal in the blowfly Lucilia sericata (Diptera: Calliphoridae). Bull Entomol Res 1998; 87; 65-73.
- Hanski I. Breeding experiments with carrion flies (Diptera) in natural conditions. Ann Entomol Fenn 1976; 42: 113- 121.
- Martinez-Sanchez A, Rojo S, Marcos-Garcia MA. Annual and spatial activity of dung flies and carrion in a Mediterranean holm-oak pasture ecosystem. Med Vet Entomol 2000; 14: 56-63.